Nagroda Wallenberga za druk elektroniki na papierze

13 Aug 2014 14:12

Nagrodę Marcusa Wallenberga za rok 2014 w wysokości 2 mln koron szwedzkich przyznano prof. Magnusowi Berggrenowi z Uniwersytetu w Linköping w Szwecji za pionierskie badania w dziedzinie druku elektroniki (m.in. czujniki i wyświetlacze) na papierze i tekturze. Nagrodę przyznano w uznaniu wkładu dr Berggrena w badania podstawowe oraz w liczne nowe zastosowania dla druku elektroniki na papierze. Opracował on np. elektroniczne tranzystory na bazie jonów, które działają przy niskim napięciu i są proste do drukowania na stosunkowo szorstkich powierzchniach takich jak papier. W tradycyjnej technologii układy elektroniczne są drukowane na cienkiej folii polimerowej umieszczonej pomiędzy dwiema elektrodami. Druki elektroniczne są również częścią opakowań. Podłączenie napięcia do układu drukowanego uwalnia elektrony tak, że potrzebne dane dotyczące opakowania mogą być odczytywane lub wysłane do odbiorcy. Właściwości optyczne polimeru mogą być również zmieniane przez stosowanie odpowiedniego tuszu, np. przezroczystego lub czarnego. W połączeniu z małymi bateriami i antenami, które również mogą być drukowane na papierze i tekturze, ta przełomowa technologia pozwoli na podłączenie się do wielu otaczających nas przedmiotów codziennego użytku i komunikowanie się z nimi. Proste pamięci i czujniki mogą być drukowane tanio, szybko i w dużych ilościach. Eksperci w branży uważają, że liczba komercyjnych produktów, które będą podłączone do Internetu za 10 lat, będzie wynosiła 5-10 bilionów; dla porównania: dzisiejszy rynek to ok. 15 miliardów gadżetów. Prace dr. Berggrena stwarzają poważne możliwości dla papieru i tektury na nowym ogromnym rynku globalnym. Wykorzystując tę samą podstawową technologię, dr Berggren opracował również organiczne układy bioelektroniczne, które umożliwiają komunikację między systemami biologicznymi (jony) i elektronicznymi (elektrony) do zastosowania w medycynie i diagnostyce. Mogą one być również używane w domu w celu monitorowania usług medycznych, ponieważ są drukowane na papierze, mogą też być poddawane recyklingowi. Dr Berggren otrzymał tytuł doktora Uniwersytetu w Linköping w 1996 r. i kontynuował badania jako adiunkt w Bell Labs w USA. Był jednym z założycieli firmy Thin Film Electronics AB. W latach 1998-2002 dr Berggren był szefem projektu badawczego w szwedzkim ICT i profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu w Linköping. Od 2002 roku jest profesorem na wydziale Elektroniki Organicznej Uniwersytetu w Linköping kierując grupą 35 naukowców. Autor licznych patentów i ponad 150 artykułów w międzynarodowych czasopismach naukowych, m.in. „Science” i „Nature”. Na podstawie serwisu Tappi opracował TG