ăOd dziewięciu lat w ostatni weekend padziernika Kraków staje się za sprawš Targów Ksišżki stolicš pisarzy i czytelników, wydawców i drukarzy, księgarzy, hurtowników, importerów ksišżek i bibliotekarzy. Spotykajš się tłumnie w tym pięknym, kochajšcym kulturę i tradycję miecie, aby zaprzeczyć głoszonym od dziesięcioleci proroctwom o końcu ksišżki.Ó
To słowa Aleksandra Kwaniewskiego, który po raz kolejny jako prezydent RP Targom Ksišżki patronował. Tegoroczna ich edycja przygotowana została z większym rozmachem nie tylko dlatego, że swš ofertę przedstawiło ponad 360 wystawców, ale także dzięki przeniesieniu Targów na nowy teren, do obiektu o większej powierzchni i wyższym standardzie. Tradycyjnie, za sprawš kiermaszowego charakteru Targów dopisali też zwiedzajšcy, a frekwencję znacznie podnosiły zorganizowane wycieczki szkolne, dowożone na Targi autokarami.
Krakowskie Targi Ksišżki to także ważna impreza dla cile zwišzanych z rynkiem wydawniczym papierników i drukarzy. Tuż po uroczystym otwarciu Targów Jacek Kumierczyk, Kanclerz Bractwa Kawalerów Gutenberga pasował na Damy i Kawalerów Bractwa osoby, które przyczyniły się do rozwoju branży: Grażynę Grabowskš Đ prezes Targów w Krakowie, Teresę Korsak Đ dyrektor wydawnictwa Wiedza Powszechna, prof. Halinę Podsiadło z Instytutu Poligrafii Politechniki Warszawskiej, Artura Balickiego Đ prezesa drukarni Abedik, Andrzeja Palacza Đ redaktora naczelnego miesięcznika ăWydawcaÓ oraz Aleksandra Pikosza Đ prezesa Poznańskich Zakładów Graficznych.
Targi to miejsce na ogłoszenie wyniku rankingu drukarń dziełowych roku. Ranking ten prowadzony jest od 1997 roku na łamach miesięcznika ăWydawcaÓ, a od 2 lat Andrzej Palacz opracowuje go wspólnie z redakcjš Poligrafiki, Polskim Towarzystwem Wydawców Ksišżek oraz Sekcjš Poligrafów SIMP. Tytuł ăDrukarnia dziełowa 2004 rokuÓ przyznany został drukarni Druk-Intro SA z Inowrocławia, natomiast tytuł ăWydawcy wybierajš drukarnięÓ otrzymała poznańska drukarnia Abedik SA. Pierwsze miejsca w poszczególnych kategoriach zdobyły:
Ľ jakoć produkcji: Zakład Graficzny Colonel z Krakowa,
Ľ terminowoć wykonania produkcji: Drukarnia Wydawnictwa Diecezji Pelplińskiej ăBernardinumÓ z Pelplina,
Ľ komunikatywnoć: drukarnia Abedik SA.
Od ubiegłego roku w czasie trwania Targów ogłaszane sš także wyniki konkurencyjnego rankingu polskich drukarń dziełowych przygotowywanego przez ăMagazyn Literacki-KSIĽŻKIÓ. Pierwsze miejsce powtórnie zajęła w nim Drukarnia Naukowo-Techniczna SA (obecnie oddział PAP), a drugie miejsce również powtórnie Olsztyńskie Zakłady Graficzne.
Możliwoć zapoznania się z wynikami dwóch rankingów jest sytuacjš optymalnš dla wydawców, gdyż w każdym z nich zastosowane sš inne kryteria. Wyniki i kryteria rankingów publikowane sš na łamach prowadzšcych je czasopism.
Ważnym wydarzeniem targowym w dniu 28 padziernika była I Konferencja Poligraficzna, zorganizowana przez miesięcznik ăWydawcaÓ, Polskie Bractwo Kawalerów Gutenberga, Instytut Poligrafii Politechniki Warszawskiej, Targi w Krakowie oraz oddziały warszawski i krakowski Sekcji Poligrafów SIMP. Patronat medialny nad konferencjš objęła m.in. Poligrafika.
Konferencja została podzielona na 4 bloki tematyczne. Pierwsza częć miała formę lunej dyskusji na temat współpracy między drukarniš a wydawnictwem, którš poprowadzili Andrzej Janicki reprezentujšcy Oddział Warszawski Sekcji Poligrafów SIMP wspólnie z redaktorem naczelnym miesięcznika ăWydawcaÓ Andrzejem Palaczem. Na blok ăPapier a ksišżkaÓ złożyły się prezentacje: ăPapiery objętociowe, offsetowe, powlekaneÓ (Michał Bthner-Zawadzki, Arctic Paper), ăPercepcja wzrokowa i komfort widzenia a właciwy dobór papieru drukarskiegoÓ (Dariusz Karp, Politechnika Wrocławska), ăStarzenie papierów Đ warunki przechowywania gotowej produkcjiÓ (prof. Halina Podsiadło, IPPW).
Tematykę ăDruk i uszlachetnianie produkcjiÓ rozwinęli: Konrad Blachowski (IPPW) z wykładem na temat kontroli jakoci procesów drukowania, Piotr Orliński (Grafikus) z prezentacjš o cyfrowych odbitkach próbnych w zarzšdzaniu barwš oraz Andrzej Janicki z firmy Follak, który przybliżył nowoczesne metody uszlachetniania druku.
Blok ăOprawa introligatorskaÓ to ăNowoczesne technologie obróbki grzbietu wkładów ksišżkowych oraz produkty opraw klejonychÓ, o których opowiedział Jerzy Petriaszwili (IPPW), prezentacja ăTektura do opraw twardych, wymagania i właciwociÓ poprowadzona przez dr. Stefana Jakucewicza (Ecco-Papier) oraz ăWspółczesne materiały pokrycioweÓ, zaprezentowane przez firmę Sack Invent. Konfrontacje cieszyły się dużym zainteresowaniem wydawców; częć z nich, pomimo innych ciekawych imprez targowych, wytrwała do końca 6-godzinnego spotkania. wiadczy to o potrzebie organizowania tego typu seminariów i jak twierdzš organizatorzy, podobne będzie towarzyszyło także przyszłorocznym Targom.
Wiele kontrowersji wzbudzał ostatnio powołany w grudniu 2003 r. Instytut Ksišżki, a okazjš do wyjanienia spornych kwestii była zorganizowana przez ten Instytut konferencja prasowa. Do ogólnej wiadomoci podany został raport finansowy, niemniej Dorota Malinowska, prezes Polskiej Izby Ksišżki stwierdziła, że z bilansu wcale nie wynika, czym zajmuje się Instytut Ksišżki i na co przeznacza publiczne pienišdze. Zarzuciła też Instytutowi ukrywanie informacji o działalnoci IK oraz brak przejrzystoci w przyznawaniu dofinansowywania projektów czy publikacji.
Branżę poligraficznš reprezentowało kilka drukarń oraz firm oferujšcych produkty i usługi dla rynku dziełowego. Ciekawe stoisko przygotowała krakowska Drukarnia Narodowa, która powołujšc się na tradycje sięgajšce roku 1858 przebrała swoich pracowników w stroje z XIX wieku, a ekspozycję stanowiły meble z tegoż okresu i mnóstwo porozrzucanych w pozornym nieładzie ksišżek. Na zabytkowym tyglu z 1911 roku (jak twierdzš pracownicy Drukarni Narodowej, jest to jedyny taki egzemplarz w Polsce) zwiedzajšcy Targi mogli własnoręcznie odbić pocztówkę, która, gdyby nie adres internetowy, mogłaby być reklamš Drukarni sprzed stu lat. Swš obecnoć na rynku dziełowym zaznaczyła firma Xteam, która na stoisku promowała swoich klientów Đ drukarnie cyfrowe. Jak twierdzi Marcin Włodarski, business manager w Xteam, widoczne jest coraz większe zainteresowanie drukiem na żšdanie, póki co głównie czarno-białym (druk kolorowy stanowi obecnie do 10%). Drukarnie cyfrowe nie wyprš offsetu, sš nowym produktem, ale mogš też stanowić jego uzupełnienie. Jako opłacalny w przypadku druku cyfrowego nakład M. Włodarski podał 200-300 egzemplarzy, choć przeważnie zamawiane jest ok. 150 sztuk np. skryptów.
Na targach obecne były także firmy: 3M Poland, Scorpio oraz Ecco-Papier. Ta ostatnia promowała na swoim stoisku markę Alpa Papers oraz ăKalkulatorÓ Đ program do kalkulacji kosztów papieru do drukowania ksišżek.
Z imprez towarzyszšcych targom warto wymienić uroczyste wręczenie nagrody im. Jana Długosza, które miało miejsce w Audytorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zdobyła jš pozycja sygnowana przez Wydawnictwo Naukowe Scholar ăPrzemiany więzi społecznychÓ autorstwa Mirosławy Marody i Anny Gizy-Poleszczuk. Laureatki zdobyły nagrodę w wysokoci 50 000 zł, ufundowanš przez Kulczyk Holding SA oraz statuetkę projektu dłuta prof. Bronisława Chromego. AN
***
7. Konkurs EDYCJA rozstrzygnięty
27 padziernika, podczas 9. Targów Ksišżki w Krakowie ogłoszono wyniki kolejnego, siódmego już konkursu EDYCJA na ksišżkę doskonałš edytorsko. W tym roku udział w konkursie wzięło 18 wydawców, którzy nadesłali 21 tytułów.
Komisja, w skład której weszli przedstawiciele redakcji ăWydawcyÓ oraz sponsorów (Arctic Paper Polska, Targi Ksišżki w Krakowie) wybrała jednš ksišżkę ăedytorsko doskonałšÓ oraz przyznała jedno wyróżnienie.
7. Konkurs EDYCJA (2004/2005) wygrała Agencja Wydawnicza Jacek Santorski & Co za ksišżkę ăCzerwony KapturekÓ Joanny Olech (autorka adaptacji) i Grażyny Lange (ilustracje i opracowanie graficzne) wydrukowanš przez drukarnię Edica SA z Poznania. Jury nagrodę przyznało ăza niekonwencjonalne ujęcie tematu i odwagę graficznšÓ.
Wyróżnienie otrzymało Wydawnictwo W.A.B za ksišżkę ăAlfabet ToporaÓ (tłumaczenie i wybór Agnieszka Toborska), opracowanš przez Grzegorza Laszuka, a wydrukowanš przez Drukarnię Wydawniczš im. W. L. Anczyca z Krakowa. AP
