W naszym kraju pracuje już około 100 systemów CtP. Oznacza to Đ drugi z rok z rzędu! Đ niemal 100% wzrost w stosunku do stanu na koniec roku poprzedniego i sprzedaż prawie dwukrotnie wyższš niż w roku 2002.
Między innymi w ten sposób polskie drukarnie przygotowujš się do walki w zupełnie nowych warunkach rynkowych, zwłaszcza po 1 maja 2004 roku.
Wyniki sprzedaży osišgnięte w 2003 roku przez dostawców systemów CtP wiadczš o odradzajšcej się koniunkturze na polskim rynku poligraficznym. Także na rynku samych dostawców wydarzyło się bardzo dużo: pojawiły się kolejne firmy oferujšce systemy CtP, zmieniła się oferta poszczególnych firm, kilku dostawców systemów prepress poszerzyło portfolio swoich produktów o maszyny drukujšce. Jaki zatem był ubiegły rok w dziedzinie CtP?
Nowi gracze, szersza oferta
Jeli chodzi o przetasowania na rynku dostawców, najciekawsze Đ zważywszy na wiatowe udziały Creo Đ wydaje się być przejęcie dystrybucji systemów i materiałów tej firmy przez Scorpio (która do czerwca oferowała w Polsce systemy Krause, jest też od kilku miesięcy wyłšcznym przedstawicielem w Polsce brytyjskiej firmy HighWater Designs). Wczeniej produkty Creo znajdowały się w ofercie firmy Digiprint, mówiło się nawet o współpracy ze Scorpio, ostatecznie jednak do podpisania umowy nie doszło.
Z kolei na poczštku listopada ub.r. umowę dotyczšcš dystrybucji systemów CtP firmy Lscher w Polsce podpisał Grafikus. Wczeniej urzšdzenia Lscher znajdowały się w ofercie MAN Roland Polska, która to firma zachowała prawo do oferowania wielkoformatowych nawietlarek, ale tylko w pakiecie z maszynami MAN Roland.
Jak już wspomniano, kilku dostawców specjalizujšcych się w systemach prepress poszerzyło swojš działalnoć o sprzedaż offsetowych maszyn arkuszowych; sš wród nich Fantom Poligrafia i Reprograf. Wszystkie powyższe zmiany spowodowały, że na rynku było w tym roku bardzo ciasno, ale i ciekawie.
Kto w górę, kto w dół?
Jeli chodzi o udziały poszczególnych dostawców, widoczny był przede wszystkim trend do zróżnicowania sprzedawanych urzšdzeń. Wpływ na to miały nie tylko tegoroczne zmiany na rynku dostawców, ale i rozmach, z jakim działały firmy, które przygodę z CtP rozpoczęły stosunkowo niedawno. Takš firmš jest np. Reprograf, który po podpisaniu umowy ze Screenem w kwietniu 2002 roku zainstalował w tymże roku tylko jeden system CtP; rok ubiegły przyniósł już dziesięć instalacji, w tym szeć to pełnoformatowe systemy PlateRite 8100 (to obok urzšdzenia Heidelberg Topsetter jeden z dwóch najczęciej kupowanych w ub.r. systemów CtP w Polsce). W przypadku instalacji w Domu Słowa Polskiego system CtP znalazł się w pakiecie z arkuszowš maszynš Komori Đ to efekt wspomnianego już poszerzenia portfolio produktów firmy. Co więcej, pod koniec roku Reprograf podpisał trzy kolejne kontrakty na dostawę systemów CtP z terminem realizacji w roku 2004.
Ubiegły rok był też bardzo owocny dla Agfy. Doć powiedzieć, że tylko w tym okresie Agfa więcej niż podwoiła liczbę uruchomionych systemów CtP w Polsce Đ z 8 instalacji w grudniu 2002 liczba ta wzrosła do 17 w grudniu roku 2003, za jednym z przebojów pełnoformatowego rynku CtP w Polsce była nawietlarka Xcalibur 45, wyposażona w laser termiczny pracujšcy w technologii GLV. W grudniu Agfa zakontraktowała kolejne dwa systemy CtP, jednak z uwagi na termin instalacji w tym roku nie znalazły się one w naszym podsumowaniu A.D. 2003.
Ponad 100% przyrost instalacji CtP odnotował też Fantom Poligrafia. Co ciekawe, wszystkie sprzedane przez Fantom systemy pracujš w technologii fioletowej. Prawdziwš karierę robi w Polsce marka Escher-Grad: w 2003 roku Fantom zainstalował cztery systemy kanadyjskiego producenta, powiększajšc liczbę pracujšcych w Polsce maszyn tej firmy do szeciu. Kolejny system Escher-Grad ma ruszyć w styczniu br. Fantom z powodzeniem sprzedaje też systemy CtP innej firmy Đ ECRM. W 2003 roku w Polsce zainstalowano cztery kolejne nawietlarki tej amerykańskiej firmy, z czego połowa to systemy fioletowe.
Porównywalnš z rokiem 2002 sprzedaż odnotowały w ubiegłym roku firmy, których podstawowš działalnociš jest sprzedaż arkuszowych maszyn offsetowych: Heidelberg Polska i MAN Roland Polska. Heidelberg uruchomił w sumie dziesięć nowych systemów, z czego szeć to pełnoformatowe Topsettery 102. Co warte podkrelenia, w 2003 roku firma zainstalowała też dwa pierwsze w naszym kraju systemy fioletowe Prosetter.
Jeli chodzi o MAN Roland Polska, firma zainstalowała trzy nawietlarki Fuji Luxel i Đ co ciekawe Đ były to wyłšcznie systemy fioletowe. Firma zakontraktowała też dwa kolejne systemy CtP, instalacja pierwszego z nich odbyła się w styczniu br. Warto odnotować, że w ofercie MAN Roland Polska pojawiły się w 2003 roku urzšdzenia niemieckiej firmy basysPrint, wczeniej sprzedawane przez Reprograf.
Ważnš informacjš była premierowa instalacja w Polsce systemu Python 74 firmy HighWater, przeprowadzona przez Scorpio, jej nowego dystrybutora. Rok 2003 był też rokiem pierwszych instalacji nowych (na polskim rynku oczywicie) modeli nawietlarek CtP: Agfa Palladio, ECRM Mako 4, Esko-Graphics PlateDriver czy Screen PlateRite 8100.
Usługowy boom
Tu liczby mówiš same za siebie. Jak wynika z zebranych przez PoligrafikĘ informacji, dzi co pišty system CtP w Polsce pracuje usługowo, za w cišgu ostatniego roku liczba studiów CtP (tak chyba należałoby okrelać firmy nawietlajšce płyty CtP na zasadach outsourcingu) wzrosła o ponad 100%!
To swoisty polski fenomen, wszak jeszcze dwa lata temu wielu ekspertów rynkowych nie wróżyło temu zjawisku większej kariery w naszym kraju. Tymczasem okazało się, że popyt na usługi w zakresie CtP jest olbrzymi. Wystarczy przejrzeć PoligrafikĘ z ostatnich kilkunastu miesięcy, by przekonać się, że w Polsce po prostu opłaca się usługowo nawietlać płyty.
W minionym roku pierwszych nawietlarni CtP doczekały się takie miasta jak Wrocław, Bydgoszcz czy Gdańsk. Co więcej, w Gdańsku takich punktów Đ podobnie jak w Łodzi czy Krakowie Đ jest kilka. Wreszcie też ăwysyp" studiów CtP odnotowalimy w Warszawie, skšd pochodzi znaczna częć zleceń na produkcję poligraficznš w ogóle. Więcej na temat usługowego nawietlania płyt ăpo polsku" przeczytacie Państwo na stronie 42.
Fioletowe czy termiczne?
O swoistej konkurencji między obiema technologiami piszemy na s. 46 w jednym z artykułów przygotowanych na zamówienie organizatorów targów drupa. Nie ulega bowiem wštpliwoci, że włanie między tymi dwiema technologiami, a także między stojšcymi za nimi producentami, rozgrywa się dzi najważniejsza walka rynkowa w zakresie CtP. I nie zmienia tego faktu inwestowanie kolejnych dostawców w systemy fioletowe; na rynku wyranie widać firmy zdecydowanie i konsekwentnie stawiajšce na technologię termicznš (Creo, Screen) oraz producentów, którzy sprzedajš urzšdzenia z różnymi laserami, oferujšc m.in. systemy oznaczone symbolem V (Agfa, Fuji Đ obie sukcesywnie wprowadzajš też do oferty nowe płyty do nawietlarek fioletowych), a także tych, które postawiły wyłšcznie na ăfioletÓ (Escher-Grad, HighWater).
Ta swoista walka między technologiami termicznš i fioletowš nie omija rzecz jasna rynku polskiego. Jeli chodzi o rok 2003, pod względem liczby instalacji mamy do czynienia z przewagš urzšdzeń termicznych, choć ich dominacja nie jest już tak widoczna jak w latach poprzednich. Sporód ponad 40 instalacji dokonanych w minionym roku ponad połowa to systemy oparte na nawietlarkach termicznych. Jeli chodzi o systemy fioletowe, w sumie zainstalowano ich w ubiegłym roku 18, a więc trzykrotnie więcej niż wynosił stan na koniec roku 2002. O dowiadczeniach użytkowników jednych i drugich systemów pisalimy w ostatnim roku bardzo dużo. Zainteresowanych informacjami na ten temat odsyłam do poszczególnych wydań Poligrafiki Đ warto przeczytać.
Wreszcie ruch w gazecie Analizujšc rynek CtP w ostatnich latach zastanawialimy się, kiedy wreszcie w technologię CtP zacznš masowo inwestować drukarnie gazetowe.
Przypomnijmy, że jeszcze kilka miesięcy temu w Polsce pracował zaledwie jeden system gazetowy, uruchomiony w grudniu 2001 roku w łódzkiej drukarni Polskapresse (Agfa Polaris). Mimo pozytywnych dowiadczeń z nowš technologiš inne drukarnie należšce do niemieckiego giganta nie zdecydowały się na podobne zakupy... aż do 2003 roku.
Bowiem włanie w ostatnim kwartale zeszłego roku dwa kolejne zakłady Polskapresse zainstalowały gazetowe systemy CtP. Do drukarni w Gdańsku dostarczono system Polaris XT firmy Agfa, za w krakowskim Centrum Poligraficzno-Prasowym zainstalowana została nawietlarka Trendsetter News firmy Creo. Wprawdzie dwie jaskółki jeszcze wiosny nie czyniš, ale sš dobrym prognostykiem na 2004 rok, jeli chodzi o powszechne przechodzenie drukarń gazetowych na technologię CtP. Czy tak się stanie? Jak donoszš sami zainteresowani, wszystko zależy od cen płyt cyfrowych, których poziom powinien spać do magicznego, dawno już okrelonego poziomu. Gdy tak się stanie, CtP z pewnociš zdobędzie ostatni bastion polskiej poligrafii Đ produkcję gazetowš.
***
Przed nami rok targów drupa, rok przystšpienia Polski do UE. Będzie to również kolejny rok inwestycji w CtP, choć należy się liczyć z nieco mniejszš dynamikš wzrostu niż we wczeniejszych latach. Z kolei liczba zainstalowanych systemów powinna osišgnšć co najmniej poziom ubiegłoroczny. Trzeba też brać pod uwagę fakt, że jeszcze przez wiele lat technologia CtP nie będzie tak powszechna w Polsce, jak to ma miejsce w Niemczech czy Wielkiej Brytanii. Powód jest oczywisty. Tylko częć rodzimych drukarń stać na tak drogi (przynajmniej na razie) zakup, nie wszyscy też Đ ze względu na specyfikę produkcji Đ potrzebujš inwestycji we własne CtP. I w tym należy upatrywać powodzenia zjawiska pod nazwš ăusługowe nawietlarnieÓ. Wydaje się, że powstanie kolejnych jest tylko kwestiš czasu. Ile ich będzie? Przekonamy się niebawem, a na kolejne podsumowanie przyjdzie czas za rok.
Moim zdaniem...
Jacek Hamerliński, Product Manager, Dział Systemów Graficznych, AGFA Sp. z o.o.: Rok 2003 był dla nas bardzo pomylny, zwłaszcza pod względem nowych instalacji CtP. Spowodowało to również większy niż się spodziewalimy popyt na płyty cyfrowe i systemy cyfrowego proofingu. Zaobserwowalimy, że rozwišzania CtP zaczynajš być interesujšce dla nowych klas klientów, którzy do tej pory wstrzymywali się z decyzjš o modernizacji przygotowalni.
Oczekujemy więc, że ten rok będzie nie gorszy Đ tym bardziej, że w perspektywie mamy największe europejskie targi poligraficzne, które zawsze zwiększajš zainteresowanie klientów nowymi zakupami. Korzystny dla klientów będzie też fakt, że od 1 maja prostsza stanie się procedura importu i eksportu towarów z krajów Wspólnoty Europejskiej.
Konrad Blachowski, specjalista ds. prepress, Grafikus Đ Systemy Graficzne Sp. z o.o.: Od listopada 2003 roku firma Grafikus Đ Systemy Graficzne Sp. z o.o. jest przedstawicielem szwajcarskiej firmy Lscher AG na terenie Polski. Jako firma stawiajšca na wysokš jakoć w przemyle poligraficznym jestemy przekonani, że nawietlarki CtP serii XPose! sš jednymi z najlepszych urzšdzeń tego typu oferowanych na rynku. Nawietlarki XPose! jako jedyne na wiecie wykorzystujš technologię wielopromieniowego (32,64,128) nawietlania offsetowych płyt termicznych (uczulonych na promieniowanie o długoci fali 830 nm) umieszczonych na łożu w kształcie cylindra wewnętrznego. Posiadajš one zatem wszystkie zalety zarówno nawietlarek z bębnem zewnętrznym, jak i wewnętrznym nie dziedziczšc ich wad. Produkowane sš w szerokiej gamie formatowej, dzięki czemu możliwe jest nawietlanie na nich płyt w formatach od 380 x 250 mm do 2030 x 1485 mm przy bardzo wysokich wydajnociach.
Wierzymy, że jedynš drogš do cyfrowo kontrolowanego procesu produkcyjnego w poligrafii jest inwestowanie w systemy CtP, sposród których najlepsze jakociowo efekty dajš systemy ătermiczneÓ.
Inwestowanie w technologię termicznš ma też głębokie uzasadnienie w wietle zapowiadanej premiery płyt niewymagajšcych obróbki chemicznej.
Tomasz Jasiński, dyrektor sprzedaży prepress, Heidelberg Polska Sp. z o.o.: Rok 2003 pokazał, że inwestycje w technologie computer-to-plate (CtP) przestały być wyłšcznie domenš dużych drukarń. Z jednej strony w technologie CtP inwestujš już małe drukarnie posiadajšce tylko jednš dwukolorowš maszynę drukujšcš. Z drugiej strony duże drukarnie stawiajš następne urzšdzenia CtP, by czuć się bezpiecznie i zapewnić odpowiednie moce produkcyjne dla kilku wielokolorowych maszyn drukujšcych. Miniony rok zweryfikował poglšd, że tylko technologia termiczna warta jest zainteresowania. Liczba instalacji fotopolimerowych wzrasta i może w tym roku zagrozić dominacji technologii termicznej. Trochę żal, że niektórzy właciciele drukarń patrzš na inwestycje w CtP krótkowzrocznie, choć należałoby patrzeć całociowo, a niska cena sprzętu nie powinna być najistotniejsza. Heidelberg Polska w swojej ofercie posiada zarówno CtP termiczne, jak i fotopolimerowe. Jestemy w stanie doradzić klientowi, która z tych technologii będzie najlepiej dopasowana do jego profilu produkcji poligraficznej. Znamy wszystkie zalety i wady obu tych technologii. Bawiš nas trochę wypowiedzi innych dostawców posiadajšcych jednš, jedynie słusznš technologię, którzy jednoczenie dyskredytujš drugš, nieobecnš jeszcze w ich ofercie. Jako Heidelberg Polska stawiamy na fachowoć naszych kadr i perfekcyjnš obsługę klientów. Mamy nadzieję, że w 2004 roku wiedza, profesjonalizm i rzetelnoć będš cenione najwyżej.
Grzegorz Zieliński, Product Manager, MAN Roland Sp. z o.o.: W minionym roku konsekwentnie kontynuowano linię działania z roku 2002. Oznacza to, że w dziedzinie CtP technologia fioletowa 30mW parła naprzód, często zwyciężajšc ăna polu walkiÓ z systemami termicznymi.
Odbiorcy końcowi definitywnie przyjęli fakt porównywalnej jakoci produkcji przy obu tych technologiach. Nie oznacza to oczywicie trendu MAN Rolanda do wycofywania się z rozwišzań termicznych. Ten system, co jest zupełnie zrozumiałe, posiada grono zwolenników, którym służymy fachowym doradztwem.
Jeli chodzi o liczbę instalacji, to nasz rynek wykazał większš czułoć odnonie do ceny systemu niż do jego realnej jakoci; mam tu na myli ekspansję tanich i prostych rozwišzań CtP oferowanych przez kilku dostawców. Pocieszajšcy zdaje się fakt, że pomimo to udało się zainstalować sporš iloć układów oferujšcych wysokš jakoć wykonania i wcale nie najniższš cenę zakupu, które oferujš użytkownikom wygodnš i stabilnš pracę.
W roku 2004 czeka nas drupa, która, jak sšdzę, nie przyniesie wielkich sensacji, a będzie raczej potwierdzeniem tego, co na rynku zajęło już swoje miejsce Đ dalszej ekspansji systemów z diodš fioletowš. Nasz akces do Unii zbliża się milowymi krokami i trafnoć podjętych przez inwestorów decyzji, dotyczšcych m.in. wprowadzenia nowych rozwišzań, będzie jednym z decydujšcych czynników ich póniejszego ăbyć albo nie byćÓ w gronie konkurencyjnych usługodawców na rynku.
Z całego serca życzę trafnych wyborów. Oby w Nowej Europie było nas jak najwięcej!
Jolanta Kurowiak, prezes firmy Reprograf Sp. z o.o.: Rynek rozwija się spokojnie i jest naturalnš konsekwencjš podnoszenia jakoci druku. Wdrażanie systemów CtP przez drukarnie i zamiana starych wysłużonych kopioram, a czasami nawietlarek do filmów na systemy CtP wymaga czasu i nauki. Chociaż muszę zaznaczyć, że mimo dużej popularnoci CtP sprzedaż systemów CtF w 2003 r. też była niemała. Sprzedalimy 3 nawietlarki w formacie B1 i 4 w formacie B2, a sprzedaż filmów utrzymała się na poziomie 2002 roku, czyli na razie nie widać gwałtownych ruchów.
Jeżeli chodzi o CtP, w 2002 roku zainstalowalimy 1 system CtP, a w 2003 roku 10 systemów Đ także dzięki doskonałej kadrze serwisowej i wdrożeniowej. Wszyscy klienci sš bardzo zadowoleni zarówno z systemów u nas kupionych, jak i opieki serwisowej. Instalacje trwajš rednio ok. 2 dni, a urzšdzenia Đ można powiedzieć Đ pracujš bezawaryjnie. Posiadajš one cechy, których nie ma żaden inny produkt, a sš to cechy, które przy dzisiejszych wymaganiach jakociowych druków i coraz krótszych terminach ich realizacji sš najważniejsze. Sš kraje, gdzie Screen ma powyżej 70% udział w rynku i mylę, że wkrótce w Polsce zajmiemy pozycję porównywalnš do pozycji japońskiej Toyoty na rynku samochodowym.
Mimo że wszystkie instalacje były jednakowo ważne, za szczególnš uważam system CtP, który stanšł w Żarach, małej miejscowoci oddalonej od wielkich aglomeracji miejskich. To pokazuje, że dzi już każda drukarnia Đ i rednia, i mniejsza Đ może podwyższyć jakoć. Za szczególnš mogę uważać również instalację w DSP, która, mam nadzieję, przywróci blask tej tak znanej i znaczšcej kiedy drukarni.
Wracajšc do CtP: technologia termiczna to dzi najlepsza technologia pod względem jakoci, dostępnoci płyt i ich cen, pracy w wietle dziennym, wytrzymałoci nakładów. W przyszłoci będzie to jedyna technologia, która pozwoli na bezproblemowe przejcie na pracę z płytami niewymagajšcymi wywoływania i naszym zdaniem nadal będzie królować w Polsce i na wiecie. Naciski na ochronę rodowiska, w szczególnoci po wejciu Polski do Unii, będš jeszcze większe. Koszty chemii sięgajšce dzi nawet 20% kosztów procesu produkcji płyty spowodujš, że prawdopodobnie już na targach drupa nastšpi zwrot w kierunku płyt termicznych bezprocesowych. Wiemy, że na rynku oprócz dotychczasowych znanych dostawców pojawiš się również nowe firmy z tego rodzaju ofertš. Z kolei ceny płyt bezprocesowych majš zejć do redniego poziomu cen płyt CtP, co oznacza istnš rewolucję.
Krzysztof Pisera, dyrektor ds. marketingu i rozwoju Scorpio Sp. z o.o.: Z punktu widzenia wprowadzenia do oferty szerokiej gamy urzšdzeń z zakresu computer-to-plate rok 2003 był dla firmy Scorpio bardzo ważny.
W poprzednich latach najbardziej aktywni bylimy w segmencie fleksograficznym, gdzie zainstalowane zostały dwa urzšdzenia FL 10 firmy Flexolaser.
W III kwartale roku 2003 Scorpio rozpoczęło rozmowy o przedstawicielstwie z firmš Creo, które zostały uwieńczone podpisaniem w grudniu umowy. W jej ramach ten najbardziej znany wiatowy producent termicznych systemów CtP jest reprezentowany przez Scorpio w zakresie pełnej gamy produktów. Współpraca obejmuje także takie rozwišzania, jak: skanery, urzšdzenia CtF, proofery oraz kompletne oprogramowanie do przygotowalni.
Plany handlowe obu firm na kolejne lata zakładajš zintensyfikowanš sprzedaż urzšdzeń Creo w Polsce, tak aby w możliwie krótkim czasie zbliżyć się do udziału, jaki ten kanadyjsko-izraelski producent ma na innych rynkach, a który wynosi rednio 36%.
Równolegle Scorpio rozpoczęło promocję na rynku polskim taniego systemu CtP dedykowanego dla segmentu B2. Jest to najnowsze rozwišzanie angielskiej firmy HighWater Designs o nazwie Python. System ten nawietla płyty polimerowe, wykorzystujšc laser fioletowy (405 nm). O dużej atrakcyjnoci tego rozwišzania decyduje korzystna cena, idšca w parze z wysokš jakociš nawietlania.
W padzierniku ub.r. miała miejsce pierwsza instalacja Pythona na rynku polskim Đ jego użytkownikiem jest łódzka firma Studio Komputerowe Wist. W grudniu zakontraktowany został kolejny system bazujšcy na nawietlarce firmy HighWater, a jego instalacja planowana jest na połowę lutego 2004 roku.
