Gdyby znamiona tzw. recesji w branży poligraficznej mierzyć liczbš zainstalowanych systemów CtP, okazałoby się, że raczej żyjemy w czasach pełnego rozkwitu. Oczywicie aż tak pięknie nie jest, co nie zmienia faktu, że niemal połowa wszystkich pracujšcych w Polsce nawietlarek do płyt została uruchomiona w 2002 roku.
Gdy przed rokiem analizowalimy sytuację na rynku poligraficznym w kontekcie zastosowania technologii CtP, wielu naszych rozmówców podkrelało, że prawdziwy boom w tym segmencie jest dopiero przed nami. Prognozy te nie bardzo korelowały z zapowiedziami dotyczšcymi nadchodzšcego (wówczas) 2002 roku, który miał być (i chyba był) najtrudniejszym rokiem od czasu pamiętnego ăschłodzeniaÓ gospodarki przez rzšd Buzka. A jednak stało się Đ w 2002 roku liczba zainstalowanych w naszym kraju systemów CtP wzrosła o ponad 100%: z niespełna 30 do ponad 50! Co ciekawe, technologia ta pojawiła się wreszcie w tych segmentach, w których do tej pory była nieobecna (np. drukarnie dziełowe).
Co jeszcze ciekawsze, w Polsce pojawiło się w tym roku wiele firm wiadczšcych usługi w zakresie bezporedniego nawietlania płyt; w samym Krakowie działajš trzy studia CtP, w Łodzi i Poznaniu Đ po dwa! Proponujemy zatem przeledzić, jakie zmiany zaszły na poszczególnych rynkach w kontekcie zastosowania technologii CtP.
Drukarnie prasowe
Tu należy rozdzielić dwa rodzaje drukarń: magazynowe (heatsetowe) i gazetowe. Przed kilku laty pierwsze z nich były pionierami powszechnego stosowania systemów CtP, dajšc tym samym sygnał, że nowa technologia może wkrótce stać się standardem. To w dużej mierze dzięki ich inwestycjom już dzi 20-25% całej produkcji poligraficznej w Polsce jest wykonywane z zastosowaniem CtP.
Miniony rok był kolejnym rokiem inwestycji większoci z nich w następne nawietlarki do płyt. I tak drukarnia Winkowski zakupiła w połowie roku pištš (!!!) już nawietlarkę Đ tym razem do pilskiego zakładu trafił pełnoformatowy Heidelberg Trendsetter 3244. Drugi system wielkoformatowy szwajcarskiej firmy Lscher zainstalowała w Drukarni Prasowej firma Bracia Henn (obecnie MAN Roland Polska). Warto też odnotować pierwszš w Polsce wielkoformatowš nawietlarkę CtP Agfy: w poznańskim oddziale Eurodruk Polska zainstalowano system Xcalibur VLF.
Niewiele natomiast zmieniło się na rynku drukarń gazetowych. W przeciwieństwie do swoich zachodnich kolegów po fachu, nasze drukarnie nie kwapiš się do inwestycji w CtP, jako powód wymieniajšc przede wszystkim wcišż zbyt wysokie ceny płyt cyfrowych. W rezultacie w 2002 roku nie doczekalimy się ani jednego nowego kontraktu na system CtP Đ anonsowana przez nas we wrzeniu informacja o zakupach poczynionych przez grupę Polskapresse dla jednej ze swoich krakowskich drukarń okazała się przedwczesna.
Drukarnie akcydensowe
W tym segmencie, jeli chodzi o liczbę instalacji, inwestycji było najwięcej. Oczywicie pojęcie akcydens jest na tyle szerokie, że w jego ramach odnotowujemy zarówno zakupy dokonywane przez firmy zaliczane do dużych, jak i przez mniejsze drukarnie. Oto kilka z nich.
Liderem w zakresie dostaw małoformatowych (do formatu B1) systemów CtP był Đ podobnie jak przed rokiem Đ Heidelberg Polska. W 2002 roku firma ta zainstalowała w sumie 11 systemów CtP, z czego 4 to pełnoformatowy Topsetter 74. Urzšdzenie to zakupiła m.in. warszawska drukarnia Perfekt. System obsługuje głównie zlecenia realizowane w warszawskim zakładzie Perfektu, choć można przypuszczać, że w niedługim czasie nawietlarka do płyt znajdzie się także w białostockiej filii firmy Janusza Banasiewicza, w której drukowane sš przede wszystkim ksišżki.
Wydarzeniem były pierwsze w Polsce instalacje nawietlarek fioletowych Cobalt 8 firmy Escher-Grad, dokonane przez jej polskiego Đ od kwietnia 2002 roku Đ przedstawiciela, firmę Fantom Poligrafia. Co ciekawe, firma Fantom Poligrafia oferuje jednoczenie systemy ECRM Đ w 2002 roku zrealizowała kolejne dwie instalacje.
MAN Roland Polska zainstalował w 2002 roku kolejne urzšdzenia firmy Fuji z serii Luxel, choć tym razem z czterech ubiegłorocznych instalacji tylko jedna została zrealizowana w drukarni typowo akcydensowej Đ poznańska firma AN Studio zakupiła termiczny system T-6000.
W Drukarni Skarbowej, w zakładzie przy Domaniewskiej, we wrzeniu zakończono instalację pierwszej w Polsce nawietlarki CtP firmy Screen Đ PlateRite 8000II. Była to pierwsza, ale bardzo prestiżowa transakcja dokonana przez nowego (od kwietnia ub.r.) polskiego partnera firmy Screen, czyli Reprograf.
W podwarszawskiej drukarni Ellert, specjalizujšcej się w drukowaniu opakowań, zainstalowany został system CtP firmy Creo. Jest to pierwsza instalacja urzšdzenia Trendsetter VLF w drukarni akcydensowej w Polsce.
Drukarnie dziełowe
Tu nastšpił prawdziwy przełom. Zaczęło się w styczniu, gdy system CtP oparty na nawietlarce Heidelberg Trendsetter zainstalowały Olsztyńskie Zakłady Graficzne. Ich ladem niebawem poszły Pabianickie Zakłady Graficzne, które zakupiły pierwszš w Polsce ăfioletowšÓ nawietlarkę Agfy Đ Galileo Violet. Nie minęło wiele czasu, a podobne informacje napłynęły z Inowrocławia. Wraz z nowš maszynš MAN Roland drukarnia Pozkal zakupiła pierwszy w Polsce pełnoformatowy system CtP firmy Fuji Đ Luxel T-9000. Jak wynika z naszych informacji, na tym nie koniec, jeli chodzi o instalacje CtP w drukarniach dziełowych. System ImageMaker B1 firmy Esko-Graphics będzie niebawem wdrażany w drukarni Opolgraf, w której drukowana jest m.in. Poligrafika. Dostawcš urzšdzenia jest firma Grafikus.
O inwestycjach mylš też inni i pozostaje tylko kwestiš czasu, kiedy się na nie zdecydujš.
Usługowe CtP Đ opłacalne ryzyko?
Taki tytuł nosił artykuł opublikowany na naszych łamach w lipcu ub.r. Okazuje się, że chętnych, by na własnej skórze sprawdzić jego zasadnoć, jest w Polsce wielu. Już na poczštku roku ruszyła usługowa nawietlarnia CtP w Poznaniu. Tamtejszy Perfekt oparł wiadczone przez siebie usługi CtP na Trendsetterze.
Aż trzy usługowe nawietlarnie CtP, w dodatku niemal w tym samym czasie, powstały w Krakowie. Znane warszawskie studio Fototype uruchomiło w Krakowie oddział zajmujšcy się włanie outsourcingowym nawietlaniem płyt. Podstawę wyposażenia stanowi pierwsza w Polsce (ileż tych premier mielimy w 2002 roku!) nawietlarka Agfy Đ Xcalibur 45. Jest to system oparty na nowej technologii GLV, która zadebiutowała na targach IPEX.
Inna krakowska firma, DjaF, uruchomiła z kolei pierwszš w naszym kraju nawietlarkę Lotem 800 Quantum firmy Creo. Co ciekawe, była to pierwsza instalacja małoformatowego systemu CtP kanadyjskiego producenta w Polsce; do tej pory firma Creo była u nas znana jedynie z rynku urzšdzeń klasy VLF.
Trzecim graczem na krakowskim rynku jest DM System (polski dystrybutor Esko-Graphics), który w swojej siedzibie uruchomił usługowš nawietlarnię płyt pracujšcš w oparciu o system ImageMaker B1. Ta sama firma już w styczniu będzie instalowała pierwszš w Polsce nawietlarkę fioletowš Esko-Graphics PlateDriver; zakupiła jš nawietlarnia Totem z Inowrocławia.
Jak zatem widać, w Krakowie w zakresie usług CtP jest dzi wyjštkowo ciasno. Podobna sytuacja ma szansę wytworzyć się w Łodzi, gdzie już dzi działajš dwie firmy nawietlajšce płyty CtP. Jedna to firma Mamos, wyposażona w system Agfy, za pod koniec ubiegłego roku MAN Roland Polska dostarczył pełnoformatowy system Fuji Luxel T-9000 HS do innej łódzkiej firmy Đ Arden.
Z kolei w bytomskiej nawietlarni Fischer w listopadzie rozpoczęła pracę pierwsza w Polsce fioletowa nawietlarka Fuji Đ Luxel Vx-9600. Jej dostawcš także była firma MAN Roland Polska; więcej na temat tej instalacji piszemy na s. 50.
Jeli do tego dodamy system basysPrint, który od 2001 roku pracuje usługowo w Poznaniu, okaże się, że na koniec 2002 roku w naszym kraju pracowało 8 nawietlarek usługowych CtP i wszystkie uruchomiono w cišgu ostatnich 12 miesięcy!
Flekso też inwestuje
Analizujšc sytuację na rynku CtP wielokrotnie zapomina się, że technologia ta jest obecna nie tylko w najbardziej rozpowszechnionej offsetowej technice drukowania, ale także w pozostałych Đ fleksograficznej, wklęsłodrukowej czy sitodrukowej. W dwóch ostatnich przypadkach na razie w Polsce nie doczekalimy się instalacji systemów CtP, natomiast w chwili obecnej pracuje u nas już szeć nawietlarek do płyt fleksograficznych. Dwie z nich zostały uruchomione w 2002 roku. W podwarszawskim Józefowie w firmie Wistar rozpoczšł produkcję najnowszej generacji system Cyrel Digital Imager firmy DuPont. Z kolei firma Poliflex zakupiła nawietlarkę CtF (Computer-to-Flexo, nie mylić z Computer-to-Film) wyprodukowanš przez rosyjskš firmę AlphaLaser.
Co dalej?
Jak zatem widać, w zakresie CtP działo się w naszym kraju wiele. Pierwsze nawietlarnie płyt, wiele premier, jeli chodzi o nowe urzšdzenia na polskim rynku, przełamanie bariery technologicznej przez drukarnie dziełowe Đ to chyba najważniejsze wydarzenia w tym segmencie.
Co nas czeka w 2003 roku? Na pewno dalszy wzrost liczby systemów CtP. Pozostaje pytanie, czy Đ podobnie jak w roku ubiegłym Đ będzie to przyrost o 100%, czy może jeszcze większy. O zabawienie się w prognozy dotyczšce przyszłoci CtP w Polsce poprosilimy najważniejszych dostawców tych urzšdzeń w naszym kraju. Mamy nadzieję, że ich opinie, znajdujšce się na tintach przy niniejszym artykule, będš dla częci z Państwa wskazówkš przy podejmowaniu ważnych, choćby w perspektywie (jakże już bliskiej) konkurowania z drukarniami zagranicznymi na wspólnym rynku Unii Europejskiej, decyzji. Podobnie jak kolejne artykuły w naszym cyklu, zwišzane z technologiš CtP.
» zobacz tabelę 
