Czy Twoje etykiety spożywcze spełniają wymagania prawne?
6 Dec 2016 14:56
Okres przejściowy dobiegł końca. Od 1 stycznia 2013 roku obowiązuje nowe rozporządzenie Komisji Europejskiej (WE) nr 10/2011 w sprawie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Większość drukarń etykiet samoprzylepnych już stosuje się do jego zapisów. Świadczy o tym fakt, że firma UPM Raflatac w ostatnim kwartale ubiegłego roku odnotowała większą liczbę wniosków o dostarczenie deklaracji zgodności. Przestrzeganie nowych przepisów przez drukarnie etykiet, które zaopatrują sektor spożywczy w UE, jest konieczne, aby mogły one bez przeszkód funkcjonować na rynku.
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 10/2011 zastąpiło dyrektywę Komisji 2002/72/WE oraz odnoszące się do niej przepisy krajowe. Jest to kolejny dokument, który przypomina właścicielom marek i detalistom o spoczywającym na nich obowiązku troski o dobro klientów, a co za tym idzie – dbania o jakość i bezpieczeństwo żywności.
Nowe rozporządzenie zawiera takie same wytyczne jak wydane wcześniej rozporządzenie (WE) nr 1935/2004 w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do bezpośredniego lub pośredniego kontaktu z żywnością. Materiały te muszą być wystarczająco obojętne, aby nie powodować przenikania do żywności substancji w ilościach, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia człowieka oraz powodować niemożliwe do przyjęcia zmiany w składzie takiej żywności lub pogorszenie jej wyglądu, smaku czy zapachu.
Różnica polega na tym, że rozporządzenie Komisji (WE) nr 1935/2004 dotyczy wszystkich opakowań mających kontakt z żywnością, natomiast rozporządzenie Komisji (WE) nr 10/2011 – wszystkich części opakowania bezpośredniego wykonanego z tworzyw sztucznych, w tym także etykiet. Zarówno etykiety zawierające warstwę tworzywa sztucznego oraz mające bezpośredni kontakt z żywnością, jak i wszystkie etykiety nakładane na opakowania bezpośrednie wykonane z tworzyw sztucznych muszą być objęte deklaracją zgodności, która informuje o zawartości dopuszczalnych substancji kontrolowanych.
Tylko w sytuacji, gdy opakowanie bezpośrednie lub jego warstwa zewnętrzna stanowią barierę funkcjonalną, np. w przypadku szkła lub metalu, etykiety i pozostałe części opakowania bezpośredniego nie muszą spełniać wymogów rozporządzenia Komisji (WE) nr 10/2011. Jedynie kombinacje materiałów papierowych i tekturowych wciąż podlegają wyłącznie przepisom krajowym i wytycznym takich organizacji jak niemiecki Federalny Instytut Oceny Ryzyka (BfR).
Łańcuch dokumentacji: od surowców do opakowań
Wszystkie dopuszczalne substancje o ograniczonym zakresie stosowania i te, które można stosować bez ograniczeń, zatwierdzone do użytku przy produkcji opakowań składających się z warstw tworzyw sztucznych, zostały wyszczególnione w unijnym wykazie zawartym w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 10/2011. Substancje o ograniczonym zakresie stosowania podlegają limitom migracji specyficznej. Gdy materiały oraz dołączone do nich deklaracje zgodności przechodzą przez kolejne etapy w łańcuchu produkcyjnym, użycie tych substancji jest dokumentowane. W ten sposób użytkownik końcowy otrzymuje informacje, jakie testy należy przeprowadzić.
Na firmach pakujących lub właścicielach marek spoczywa odpowiedzialność za ostateczne sprawdzenie, czy dane opakowanie spełnia normy określone w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 10/2011 (a także przepisach krajowych dotyczących produktów papierowych oraz rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1935/2004 – rozporządzeniu ramowym dotyczącym wszystkich opakowań), z uwzględnieniem rodzaju pakowanej żywności, okresu przydatności do spożycia i warunków otoczenia. Firmy te wymagają od drukarni dostarczenia etykiet wraz z deklaracją zgodności – jest to warunek niezbędny do przeprowadzenia badania zawartości substancji o ograniczonym zakresie stosowania oraz zdolności do migracji w specyficznych warunkach środowiskowych.
Drukarnie etykiet spożywczych, które zaopatrują rynek UE, wymagają zarówno od dostawców etykiet, jak i od dostawców farby drukarskiej przesyłania deklaracji zgodności. Dokumenty te są następnie wykorzystywane do przygotowania deklaracji udostępnianych przez drukarnie – zawierających także informacje dotyczące zgodności procesów suszenia z obowiązującymi przepisami – lub do nich dołączane.
Deklaracje zgodności – warunek podejmowania i kontynuowania współpracy
Drukarnie etykiet dla sektora spożywczego w UE powinny domagać się odpowiednich dokumentów od dostawców i same przekazywać je swoim odbiorcom, jeśli chcą pozostać cenionym ogniwem w procesach pakowania i etykietowania. Uzyskanie niezbędnych deklaracji od dostawców etykiet nie powinno stanowić problemu.
Przykładowo firma UPM Raflatac dostarcza deklaracje zawierające informacje zgodne z zapisami rozporządzenia Komisji (WE) nr 10/2011, dotyczące takich produktów jak materiały wierzchnie, kleje, w tym specjalne kleje przeznaczone do kontaktu z żywnością, a także podkłady – dotyczy to trójwarstwowych etykiet Multitac. Informacje te obejmują dane na temat występowania w tych materiałach wszelkich dopuszczalnych substancji o ograniczonym zakresie stosowania oraz dopuszczalnych poziomów zawartości tych substancji w gotowych opakowaniach w stosunku do wagi pakowanej żywności. Drukarnie mogą kontaktować się z lokalnym działem technicznego wsparcia sprzedaży lub lokalnym biurem handlowym firmy UPM Raflatac w celu uzyskania niezbędnych dokumentów, wskazówek i pomocy.
Aby przetrwać w branży spożywczej, nie wystarczą konkurencyjne ceny: nieprzestrzeganie przepisów nie tylko stawia drukarnie na pozycji przegranej, ale również odbiera im szansę udziału w procesach kwalifikacyjnych prowadzonych przez użytkowników końcowych. Ponadto drukarnie, które nie dostarczą deklaracji zgodności, mogą się narazić na straty finansowe wskutek wycofania produktu z rynku.
Dobrze przygotowane deklaracje zapewniają konkurencyjność na rynku niezależnie od rozmiarów firmy. Powyższe informacje podkreślają wagę deklaracji zgodności jako formy zabezpieczenia pozwalającej utrzymać obecne kontrakty oraz brać udział w procesach kwalifikacyjnych prowadzonych przez użytkowników końcowych – wszystko w trosce o dobro konsumentów.