Dawno oczekiwana ksišżka

6 Dec 2016 14:43

W pierwszych dwóch tegorocznych zeszytach naszego miesięcznika namawialiœmy do dyskusji i rozważań na temat roli oraz przyszłoœci drukarstwa. Żyjemy w czasach medialnego przełomu i... na dwoje babka wróżyła: albo branża ma przed sobš przyszłoœć, albo lata mniej lub bardziej gwałtownego upadku. Do dysputy włšcza się wydawnictwo Prószyński i S-ka publikujšc po polsku głoœnš ksišżkę wydanš w 1983 roku w University of Cambridge: The Printing Revolution in Early Modern Europe. Ksišżkę napisanš przez Elizabeth L. Eisenstein Đ profesor uniwersytetu stanowego Michigan w Ann Arbor, dzisiaj już na emeryturze Đ wydano u nas pod tytułem Rewolucja Gutenberga. Autorem polskiego przekładu dokonanego na podstawie wydania z 1996 roku jest bibliolog Henryk Hollender Đ dyrektor Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, którego wiedza oraz doœwiadczenie w gromadzeniu i udostępnianiu drukowanego słowa sš gwarancjš rzetelnoœci tłumaczenia poglšdów Elizabeth Eisenstein. Napisał on do tej ksišżki także ciekawy i erudycyjny wstęp pod przewrotnym tytułem Czy œwiat czeka przyszłoœć œredniowiecza? Tekst Henryka Hollendra został opublikowany w formie zeszytu dołšczonego do woluminu. Wywody tłumacza pomagajš czytelnikowi dostrzec współczesne problemy transmisji tekstów (przepływu informacji) i mieć je na uwadze podczas lektury ksišżki amerykańskiej uczonej, która przecież ukończyła swojš pracę ponad dwadzieœcia lat temu. Czytelnicy naszego miesięcznika doskona-le zdajš sobie sprawę z niebywałego postępu technologicznego, jaki nastšpił w ostatnich latach. Ksišżka profesor Elizabeth L. Eisenstein ma dwie częœci opisujšce zmiany cywilizacyjne, ja-kie spowodowało zastšpienie pulpitów w skryptoriach warsztatami drukarskimi. W pierwszej częœci Ukształtowanie się kultury druku na Zachodzie autorka opisuje poczštki przemian i cechy kultury druku. Przedstawia, jak ăRepublika LiteraturyÓ poszerza terytorium. Częœć druga nazwana Druk a inne zjawiska kultury dotyczy zmian mentalnych, kulturalnych, społecznych Đ słowem: cywilizacyjnych, jakie nastšpiły na skutek nowego sposobu przepływu informacji i akumulacji wiedzy. Nie sposób w tej krótkiej informacji o ksišżce przedstawić dokładnie tez uczonej i sposobu argumentacji. Można natomiast zachęcić naszych Czytelników do zapoznania się z jej zawartoœciš, zwłaszcza że sposób podania wiedzy jest atrakcyjny Đ zarówno wykład autorki, jak i forma ksišżki jako przedmiotu. Tekstom towarzyszš: indeks nazwisk oraz starannie opracowana i uporzšdkowana tematycznie bibliograŢa, do której dodano obszerny spis polskich pozycji. Ksišżkę zaprojektował Andrzej Barecki, graŢk znany ze swojej kultury typograŢcznej. Studwudziestogramowy papier chamois, szlachetne płótno introligatorskie, tekturowy futerał, staranny druk i oprawa z Drukarni Naukowo-Technicznej w Warszawie Đ to sš dodatkowe zalety ksišżki. Reprodukcje historycznej typograŢi, drzeworytów i miedziorytów sš w tej ksišżce wykonane jako tzw. kreski i ewentualnie siatkokreski. Tak właœnie należy prezentować po-dobne materiały ilustracyjne. W amerykańskiej literaturze bibliologicznej ten typ reprodukcji jest w zasadzie standardem i dobrze, że pojawił się nareszcie i u nas. Z czystym sumieniem polecam tę ksišżkę wszystkim kochajšcym swój zawód drukarzom.