Szybki rozwój w dziedzinie wydruków strumieniowych w ostatnich latach doprowadził do wzrostu popularności płaskich cyfrowych maszyn do druku strumieniowego, które stały się równie popularne jak urządzenia do tradycyjnych wydruków.
Początkowo wydruk cyfrowy był uważany za sposób zwiększenia wydajności w przypadku niskich nakładów oraz zmniejszenia ilości odpadów. Jednak obecnie jest on również rozpatrywany jako szansa rozwoju rynku usług związanych z dostosowaniem i lokalizacją wydruków, oryginalnymi dekoracjami produktów oraz wysokim poziomem elastyczności.
Z wyborem właściwej płaskiej maszyny drukującej jest tak jak z zakupem nowego laptopa. Wiemy, że prędzej czy później pojawi się urządzenie lepsze i mniejsze, ale nie możemy bez końca zwlekać z zakupem. Pierwszą trudnością, którą napotkamy dokonując wyboru urządzenia do cyfrowego druku strumieniowego dla firmy, jest konieczność porównania wielu różnych typów wyposażenia i wydruków. Obecnie istnieje ponad 30 producentów maszyn do druku strumieniowego, którzy mogą zaoferować swoje rozwiązania w tym zakresie. Jest ich zbyt wielu, by można było każdego z nich odwiedzić, dlatego też należy ograniczyć liczbę prezentacji, które warto zobaczyć. Może być to trudniejsze niż mogłoby się wydawać.
Największy problem stanowi fakt, że producenci w różny sposób oznaczają jakość wydruków. Mogą więc mówić o tej samej jakości wydruków, ale określać ją w zupełnie inny sposób. Jeżeli jest to możliwe, należy przynajmniej określić, jakiego rodzaju zadania będą obsługiwane cyfrowo. Wydruki, które będą oglądane z dużych odległości, takie jak duże plakaty i billboardy, wymagają wysokiej wydajności druku, ale niekoniecznie bardzo wysokiej jakości. Jeżeli jednak chcemy się skoncentrować na pracach, które będą oglądane z małej odległości, takich jak tablice maszyn do gier, wtedy wysoka jakość wydruku jest ważniejsza.
Jak na razie, wydaje się to dość łatwe. Chociaż niekoniecznie… Po pierwsze należy ustalić, w jaki sposób definiujemy szybkość i jakość druku. Prędkość 100 metrów kwadratowych na godzinę może wydawać się stosunkowo zrozumiałym określeniem, ale należy dokładnie wiedzieć, jakiej jakości wydruki są uzyskiwane przy tej prędkości. Wszystkie maszyny drukujące strumieniowo, bez względu na producenta, będą dostarczały wydruków o lepszej jakości przy niższej prędkości wydruku. Żadna maszyna nie jest w stanie drukować z najwyższą jakością przy najwyższej dostępnej szybkości. Szybkości wydruków są podawane dla wydruków wielkoformatowych – mniejsze formaty są drukowane z mniejszą prędkością, jeśli określać ją w m2/h.
Najtrudniejszym do zrozumienia zagadnieniem jest kwestia jakości wydruków i jej rozwiązania nie należy szukać w folderach urządzeń. Niektórzy producenci próbują określać jakość wydruku za pomocą wartości liczbowych, odnoszących się do liczby plamek na cal wydruku (dpi); jednak dpi nie jest prawdziwą miarą jakości wydruku (nie należy próbować konwersji liniatury lpi – liczby linii na cal wydruku – na dpi). Wartość dpi maszyny drukującej nie powinna być zupełnie ignorowana, jednak nie stanowi ona wyznacznika rozdzielczości maszyny, która to rozdzielczość określa zdolność urządzenia do odwzorowania szczegółów.
Głowica drukująca musi mieć zdolność do dokładnego umieszczania plamek na siatce cyfrowej, która jest wykorzystywana przez przetwornik RIP (Raster Image Processor) do przygotowania obrazu. Rozdzielczość maszyny drukującej zależy głównie od dokładności, z jaką potrafi ona umieszczać plamki na siatce. Urządzenie RIP dokonuje obliczeń wielkości kropli oraz koloru tuszu, który ma zostać umieszczony na siatce. Należy uważać na urządzenia RIP, które pozwalają na szybsze umieszczanie plamek na siatce, jednocześnie tracąc część danych o obrazie. Jeżeli na tym etapie przetwarzania zostanie utracona część danych, nie będzie możliwe późniejsze uzyskanie wysokiej jakości.
Nie ma ustalonego standardu pomiaru rozdzielczości maszyny drukującej. Na rozdzielczość wpływa wiele czynników: odległość od głowicy do podłoża, wielkość kropli tuszu, płynność poruszania się głowicy nad podłożem, ustawienia urządzenia i szybkość drukowania. Oprogramowanie oraz komponenty elektroniczne wbudowane w urządzenie RIP mają również wpływ na wyniki drukowania. Urządzenia do wydruku cyfrowego wykorzystują elektroniczną siatkę w celu umiejscowienia plamek tworzących obraz. Parametr adresowalności siatki określa rozdzielczość obrazu mierzoną w dpi. Z reguły im bardziej ziarnista siatka (tryb drukowania w niskiej jakości), tym więcej cieni, a im mniej ziarnista jest siatka (tryb drukowania w wysokiej jakości), tym lepsza jakość obrazu. Często możemy się spotkać z dwoma różnymi wymiarami, np. 300x600 dpi. Należy zdawać sobie sprawę, że informacja o rozdzielczości 600 dpi może dotyczyć tylko jednego z kierunków. Rozmiar siatki może czasem ulegać zmianie w zależności od wybranego trybu wydruku. Głowice wykorzystywane w maszynach strumieniowych będą samodzielnie zmniejszały rozmiar siatki, a tym samym wartość dpi, do wielkości kropli tuszu, którą można wyprodukować.
W celu uzyskania dużej szybkości wydruku niezbędne jest urządzenie, które potrafi wyrzucać małe krople (mniejsze niż 30 pikolitrów) z dużą częstotliwością, a jednocześnie posiada możliwość takiej obsługi danych i tuszu, by jak najlepiej wykorzystać możliwości głowicy. Ważna jest również szczegółowa kontrola umieszczania kropli, zapewniająca, że będą się one znajdowały we właściwych miejscach w celu zminimalizowania cieni powstających w wyniku turbulencji. Bez stosowania takiego rodzaju kontroli nie byłoby możliwe drukowanie drobnego tekstu czy wyraźnych linii i krzywych. Mały rozmiar kropli nie gwarantuje odpowiedniej jakości, ale duże krople stanowią jej znaczne ograniczenie.
Na wysoką jakość szczegółów na wydrukach mają wpływ nie tylko moc urządzenia RIP, ale także wykorzystywane oprogramowanie i głowice. Należy zwrócić uwagę na mechaniczne części maszyny drukującej. Jeżeli nie pracują one w sposób płynny i kontrolowany, mogą występować niedopuszczalne wibracje głowic i utrata kontroli nad jakością wydruku, niezależnie od tego, jak dobrej jakości są inne części urządzenia. Z naszych ustaleń wynika, że znakomite rezultaty dają łożyska powietrzne oraz napęd liniowy.
Przy wydruku jednolitych kolorów ważne jest, by nie występowały smugi (banding). Należy zwrócić uwagę na to, czy maszyna strumieniowa posiada możliwość przygotowywania wydruków o odpowiedniej głębi, sile oraz zakresie kolorów. Wszystkie prezentacje urządzeń powinny być dokonywane na materiałach, na których będzie wykonywana docelowa praca. W przeciwnym wypadku wyniki mogą być zupełnie inne.
Korzystne dla wszystkich stron byłoby uzgodnienie przez producentów maszyn drukujących strumieniowo standardów, które umożliwiłyby kupującym zrozumienie, w jaki sposób rozdzielczość urządzeń jest mierzona. Istnienie takiego standardu umożliwiłoby klientom określenie zestawu kryteriów zakupu, co pozwoliłoby uniknąć niepewności, nieporozumień oraz złych decyzji. Być może nastąpi to w przyszłości…
Na razie przed dokonaniem zakupu proponujemy wykonanie następujących czynności:
1. Kup stoper.
2. Z odpowiednim wyprzedzeniem udostępnij producentowi prosty obraz zawierający duże bloki różnych kolorów, tekst o różnych rozmiarach (czarny i w barwach procesowych) oraz zdjęcie.
3. Obserwuj wydruk obrazu w różnych trybach: szybkim, średnim i wolnym. Dla każdej z próbek zapisz całkowity czas, który minął od momentu naciśnięcia przycisku drukowania do wydrukowania całości materiału, łącznie z czasem przetwarzania materiału przez urządzenie RIP, jeśli maszyna przetwarza obraz w ten sposób.
4. Sprawdź jakość przylegania dla najpopularniejszych materiałów.
Will Eve jest dyrektorem ds. technologii w firmie Inca Digital Printers