Nikt już dzi nie wštpi w to, że drukowanie cyfrowe jest rozwijajšcš się technikš. Największe pole rozwoju to niewštpliwie druki firmowe, handlowe, broszury i druki reklamowe. Większe przedsiębiorstwa zajmujšce się drukowaniem etykiet i opakowań czyniš też próby zastosowania druku cyfrowego, lecz powstrzymujš się od zbyt szybkiego wprowadzenia go w szerokim zakresie. Na pytanie, czy rozwój technik cyfrowych ma wpływ także na drukowanie opakowań i jakim wymaganiom muszš one w tym przypadku sprostać, odpowiada obszerny artykuł ăAnforderungen und Chancen im digitalen VerpackungsdruckÓ w czasopimie ăFlexo+Tief-DruckÓ nr 3/2004.
Przy drukowaniu prac typu reklamowego, dokumentów itp. drukowanie cyfrowe zajmuje już stałe miejsce i nie można go pomijać. Inaczej jest jednak w dziedzinie drukowania etykiet i opakowań. Wišże się to ze specjalnymi wymaganiami stawianymi przez tego rodzaju druki, wymaganiami, które wychodzš poza typowe właciwoci, jakim powinny odpowiadać maszyny i materiały: odpowiednia jakoć drukowania, sprawnoć maszyn, lepsze możliwoci konserwacji przez użytkownika itd. Te dodatkowe wymagania stawiane przez etykiety lub opakowania to m.in.:
Đ uszlachetnianie: możliwoć drukowania także innymi kolorami poza triadš (np. specjalnymi, złotymi, srebrnymi, fluorescencyjnymi), lakierowania, nanoszenia zabezpieczeń;
Đ obróbka końcowa: przy złamywaniu i przegniataniu (bigowaniu) trzeba zapewnić odpornoć na pękanie warstwy farby, przy klejeniu Đ zapewnić przyczepnoć kleju, trzeba też stworzyć możliwoci sterylizacji opakowań (za pomocš wysokiej temperatury wtedy, gdy produkt jest już zamknięty w opakowaniu);
Đ odpornoć, trwałoć, dopuszczenie do użytku: niezbędny jest brak ujemnego wpływu na rodki spożywcze oraz dopuszczenie do użytku z punktu widzenia ochrony zdrowia, ważna jest odpornoć na goršco (przy sterylizacji, tłoczeniu, przydatnoć do stosowania w piekarniku lub mikrofalówce), odpornoć na zimno (w zamrażarce);
Đ specjalne podłoża drukowe: oprócz papieru i tworzyw sztucznych stosowane sš do opakowań także takie podłoża drukowe jak karton, folie plastikowe i metalowe oraz połšczenia różnych materiałów. Zależnie od przeznaczenia opakowania zastosowanie odpowiedniej techniki drukowania wišże się z dodatkowymi wymaganiami przy jej wybieraniu. Do bezporedniego zadrukowywania tektury falistej wykorzystywana jest np. technika inkjet, a niektóre folie nie mogš być zadrukowywane offsetem, ale jest to możliwe metodš elektrofotografii.
Producenci cyfrowych maszyn drukujšcych i przeznaczonych do nich materiałów jeszcze dzi nie sš w stanie sprostać wszystkim wymaganiom technicznym stawianym przez klientów tym bardziej, że chodzi tu głównie o maszyny zwojowe. Wielu użytkowników samodzielnie przeprowadzało dowiadczenia nad zastosowaniem maszyn cyfrowych do drukowania opakowań lub etykiet, ale te próby często nie zdawały egzaminu nawet przy prostych testach, sprawdzajšcych właciwoci tonerów lub farb, jak np. przy: ocenie przyczepnoci do podłoża drukowego, ocenie odpornoci na zgniecenia, tecie na sterylizację opakowania lub tecie na cieranie się tonera. Przy tradycyjnych technikach i materiałach nie ma natomiast żadnych problemów z jakociš.
W odniesieniu do wymagań technicznych stawianych maszynom i materiałom należy przede wszystkim omówić te techniki drukowania cyfrowego, które generalnie wchodzš w rachubę przy zastosowaniu do opakowań.
Elektrofotografia
Technika ta powstała już w 1938 roku jako ăkserografia", ale przełomem były wynalazki firm Canon, Xeikon i Indigo, które przyczyniły się do powstania pierwszych maszyn cyfrowych do drukowania wielobarwnego (przełom lat 80. i 90. XX wieku). Gdy w 2000 roku takie firmy jak Heidelberg z Kodakiem i MAN z Xeikonem weszły w zakres komercyjnego drukowania cyfrowego, nie można już było wštpić w znaczenie tej techniki. W tej dziedzinie zastosowań działa też powszechnie znana firma Xerox.
Z wielu znajdujšcych się na rynku systemów maszyn drukujšcych technikš elektrofotografii należy brać pod uwagę przede wszystkim te, które zostały przez producenta opracowane szczególnie na potrzeby drukowania etykiet i drukujš jednostronnie.
Technika elektrofotografii może być bez problemów zastosowana do większoci podłoży drukowych, jak np. polietylen, aluminium, papier kaszerowany metalizowanym polietylenem. Z punktu widzenia wymienionych szczególnych wymagań stawianych przez rynek opakowań w grę wchodzš:
Systemy oparte na tonerach proszkowych:
Ľ uszlachetnianie Đ Xeikon oferuje np. modułowe urzšdzenia do lakierowania w postaci jednostki fleksograficznej,
Ľ farby specjalne Đ na drukowanie dodatkowš farbš ozdobnš lub specjalnš (np. biel kryjšca) pozwala pišta jednostka drukujšca,
Ľ podłoża specjalne Đ poza papierem można też zadrukowywać folie metalowe lub plastikowe. cdn.
Opracował ZZ