„Młodości! ty nad poziomy wylatuj” – najpopularniejszy fragment „Ody do młodości” najlepiej oddaje atmosferę 25. Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie, które przypadły na rok romantyzmu. Choć to Juliusz Słowacki spoglądał na nas z materiałów promocyjnych targów, to jednak w pojedynku tytanów, trwającym w mediach społecznościowych #teamslowacki, #teammickiewicz – zwyciężył Adam Mickiewicz, którego słowa są dziś wyjątkowo aktualne. Jubileuszowa edycja należała bowiem do młodych czytelników, którzy stanowczo zadali kłam opinii o niskim poziomie czytelnictwa w Polsce.
W największym literackim wydarzeniu w kraju udział wzięło 470 wystawców, 47 tysięcy odwiedzających i prawie 900 autorów, a wśród nich m.in.: Katarzyna Bonda, Wojciech Chmielarz, Jacek Dehnel, Petra Dvořákova, Ałbena Grabowska, Katarzyna Grochola, K. N. Haner, Mirosław Hermaszewski, Michał Kempa, Marek Krajewski, Grzegorz Lato, Roma Ligocka, Marcin Meller, Marek Niedźwiedzki, Rafał Olbiński, Maria Peszek, Cora Reilly, Szczepan Twardoch, Krzysztof Wielicki i Jakub Żulczyk.
Przez 4 dni goście mogli zapoznać się z nowościami wydawniczymi, spotkać ulubionych autorów, wziąć udział w ponad 1000 spotkań targowych.
A zaczęło się od… hejnału!
W pierwszy dzień targów, tradycyjnie w samo południe, w EXPO Kraków zabrzmiał hejnał mariacki – najbardziej rozpoznawalna krakowska melodia od lat towarzysząca oficjalnemu otwarciu targów. Zebranych gości przywitali prezes Targów w Krakowie – Grażyna Grabowska oraz prezydent miasta Krakowa, profesor Jacek Majchrowski, który powiedział: Kraków jest Miastem Literatury UNESCO. To pokazuje jego rolę, jeśli chodzi o czytelnictwo i cały przemysł związany z wydawnictwami. Ale jest też miastem, które jest kolebką naszego księgarstwa, bo tutaj powstały pierwsze wydawnictwa, pierwsze książki, pierwsze gazety. Dodał również: Targi Książki w Krakowie świadczą o tym, że wszystkie przemowy, że mamy do czynienia z literaturą obrazkową, że jest kryzys czytelnictwa, są chyba jednak bezsensowne. Jeżeli popatrzycie państwo na całą długość tego pomieszczenia – są tłumy, przez które nie można przejść. One nie przychodzą po nic innego, jak tylko po książkę.
Podczas ceremonii zostały wręczone tytuły Ambasadora Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie. W ten sposób Targi w Krakowie pragną uhonorować osoby, które promują czytanie i popierają ideę Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie. Podczas 25. edycji tytuł ambasadora otrzymali: Małgorzata Wosion – dziennikarka, RMF24. pl; Piotr Dobrołęcki – redaktor naczelny „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”; Krzysztof Wielicki – polski wspinacz, taternik, alpinista i himalaista; Kamila Życzkowska i Kamila Wilk – założycielki grupy na Facebooku: Polska Literatura Kobieca. Erotyki i nie tylko.
Podczas uroczystego otwarcia prezes Targów w Krakowie przekazała również list z podziękowaniami wydawnictwom, które na Międzynarodowych Targach Książki w Krakowie od 25 lat prezentują nowości wydawnicze. Należą do nich: Wydawnictwo BOSZ, Czytelnik, Granna, Karpaty, Universitas, Wolters Kluwer, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
Kolejki po słowo
W krakowskich targach jest coś, co przyciąga i uzależnia. To właśnie tu przez cztery dni chcą być miłośnicy literatury z całego kraju. Nic dziwnego – szczególnie dziś, w pierwszym popandemicznym roku, w czasach niepewności, narastających społecznych niepokojów – literatura daje nadzieję, wytchnienie i pozwala zapomnieć o lękach.
Cieszę się tym, że ludzie się uśmiechają. Cieszę się, że są kolejki do autorów. Myślę sobie o targach jako o święcie czytelnika, bo wszyscy tutaj – organizatorzy, wydawcy i my jako autorzy jesteśmy tutaj dla czytelników. To jest moment, w którym się z nimi spotykamy. To oni biegają z książkami po autografy, chcą robić sobie zdjęcia i to jest niezwykłe. (…) – podkreślił pisarz Robert Małecki.
Książki zabierają nas w niezwykłe podróże w najdalsze zakątki świata. To dzięki nim zdobywamy górskie szczyty, przemierzamy stepy i opływamy wokół świat.
Dla mnie książki i słowo są bardzo ważne i dzisiaj, jak jechałem na targi, zobaczyłem, że jest kolejka po słowo, bo tutaj była duża kolejka do wejścia. Rzadko teraz spotyka się kolejki. Dla mnie to jest takie święto słowa, ja się wychowałem na książkach i ten cały świat wypraw, który potem zbudowałem w rzeczywistym świecie, czyli właśnie te bieguny – one się wzięły z książek. (…) – powiedział podróżnik Marek Kamiński.
Siła social mediów
Piszą i tworzą w internecie, ale wszyscy jednogłośnie przyznają, że największą satysfakcję dają im spotkania „na żywo”. Twórcy treści internetowych pokochali Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie. W tym roku organizatorzy przyznali akredytację social media ponad 400 twórcom treści internetowych: blogerom, bookstagramerom, tiktokerom, youtuberom, którzy piszą, ale i recenzują.
Podczas tegorocznych targów wyraźnie widoczny był trend literatury Young Adult. Do Krakowa z tej okazji przyjechało ponad 20 tysięcy dzieci i młodzieży. Spotkania z bestsellerowymi autorkami tego gatunku przyciągały tłumy.
Ogromnym zainteresowaniem cieszyły się również spotkania z autorkami literatury kobiecej, m.in. spotkanie z amerykańską pisarką Penelope Douglas, która w krótkim wywiadzie przeprowadzonym na targach podkreśliła: To moja pierwsza wizyta w Polsce i bardzo mi się podoba. Social media miały bardzo duży wpływ na wzrost popularności literatury kobiecej, zwłaszcza TikTok. (…) To była ogromna szansa na dotarcie do zupełnie nowej publiczności, która nie korzysta tylko z Facebooka czy Instagrama. Moje odczucia na Międzynarodowych Targach Książki do tej pory są zdecydowanie intensywne. Nie jest to mój żywioł, zwykle jestem bardzo skrytą osobą, ale jestem bardzo podekscytowana faktem, że poznam swoich czytelników. Kolejka do spotkania jest bardzo długa, jestem zaszczycona.
Głośno o tym, co ważne
Międzynarodowe Targi w Krakowie odbywają się w cieniu wojny za wschodnią granicą i wielu mieszkańcom Ukrainy zastąpiły krajowe wydarzenia literackie. Podczas targów prezentowana była literatura ukraińska, można było również spotkać pisarzy, jak chociażby Bohdana Kołomijczuka, który cudem otrzymał przepustkę i prosto z frontu przyjechał do Krakowa. Pisarz był gościem Telewizji Targowej i wziął udział w debacie „Literatura w czasach wojny w Ukrainie” przygotowanej przez Wydawnictwo ANAGRAM. Książki ukraińskich pisarzy można było nabyć m.in. na stoisku kawiarnio-księgarni NIĆ – przedsiębiorstwa społecznego, które działa przy Fundacji Aktywna Integracja.
Idealne połączenie
Podczas Międzynarodowych Targów Książki w Krakowie po raz pierwszy odbyły się dwa festiwale: Sobota z NON-FICTION oraz Spotkania z Fantastyką i Fantastyką Naukową, natomiast Festiwal Literatury Górskiej został poszerzony o literaturę podróżniczą.
W moim odczuciu wydarzenie Spotkania z Fantastyką jest jak najbardziej udane, ponieważ zarówno panele, realizowane przez Polską Fundację Fantastyki Naukowej, jak i pokaz Łazika marsjańskiego cieszyły się sporym zainteresowaniem – takim, które nas jak najbardziej satysfakcjonuje. Wczorajszy dzień był dla mnie ogromnym szokiem, jeżeli chodzi o zainteresowanie Wydawnictwem IX, które do tej pory nie było znane tak szerokiemu gronu odbiorców, ale wczorajszy dzień pokazał, że ludzie są zainteresowani naszymi książkami i jesteśmy bardzo zadowoleni z tego powodu. Targi to była szansa na dotarcie do nowej grupy odbiorców. (…) Myślę, że bardziej niszowe spotkania i Targi Książki w Krakowie to bardzo dobre połączenie – podsumował Krzysztof Biliński, Wydawnictwo IX i Polska Fundacja Fantastyki Naukowej.
Bogaty program branżowy
Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie odwiedziło prawie 2500 gości branżowych, którzy uczestniczyli w licznych spotkaniach, szkoleniach i konferencjach przygotowanych specjalnie dla nich, m.in.: II Konferencja „Święto Książki – Książka w obliczu wyzwań obecnych czasów”, Jak sprzedawać, żeby sprzedać?, Social Media Ads. Jak reklamować, by sprzedawać? Strategie i taktyki reklamowe, Rynek książki w 2022 – trendy, wydarzenia, ciekawe tytuły i zjawiska, Jak wydać pierwszą książkę?, Jak prowadzić bookstagrama? Porady dla początkujących (i nie tylko).
Telewizja Targowa i transmisje na żywo
Dla osób, które nie mogły przyjechać do Krakowa, a chciały poczuć wyjątkową atmosferę związaną z literackim świętem, targi przygotowały specjalną Wirtualną Platformę Targową, za pośrednictwem której można było uczestniczyć w wielu wydarzeniach, spotkaniach i panelach dyskusyjnych. Z samego serca targów nadawała także Telewizja Targowa, prowadzona przez znanych i lubianych dziennikarzy literackich. W spotkaniach targowych wirtualnie uczestniczyło ponad 50 tysięcy osób.
25. edycja pokazała, że głód literatury jest ogromny. To cieszy i buduje!
Opracowano na podstawie materiałów organizatora