Efekt matu i połysku w offsecie arkuszowym
6 Dec 2016 14:45
W ostatnich czasach wyścig marketingowy spowodował, że zadrukowane i uszlachetnione powierzchnie przejęły rolę komunikatora wyzwalającego chęć nabycia produktu. Często to właśnie one, a nie sam produkt przyciągają uwagę nabywcy, wzbudzają jego zainteresowanie i chęć posiadania. Nawet bardzo dobry produkt bez odpowiedniej i atrakcyjnej "oprawy" nie ma szansy dobrze się sprzedać. Dlatego też drukarnie poszukują coraz to ciekawszych możliwości uszlachetniania druków, najlepiej na miejscu w drukarni, bez potrzeby ponoszenia dodatkowych inwestycji i nakładów.
Do dyspozycji drukarzy jest cała gama lakierów, zarówno błyszczących, jak i matowych, o połysku jedwabistym, złotych, perłowych, a także o bardzo specyficznych właściwościach. W zależności od rodzaju aplikacji są to: lakiery drukowe olejowe (podobne w budowie do konwencjonalnych farb offsetowych, nadawane z zespołu farbowego), lakiery dyspersyjne na bazie wody (można je nanosić zarówno z zespołu farbowego maszyny, jak i z zespołu wodnego lub też z wieżyczki lakierującej) i lakiery utrwalane promieniami ultrafioletowymi (najczęściej aplikowane w osobnych urządzeniach lakierujących lub na maszynach hybrydowych).
Atrakcyjność efektu lakierowania, a także jego cechy funkcjonalne zależą najczęściej od naniesionej na arkusz ilości lakieru, co ściśle wiąże się ze sposobem jego aplikacji. Przenoszenie lakierów olejowych porównywalne jest z przenoszeniem farb offsetowych i wynosi maksymalnie 2,0-2,5 g/m2. Lakiery dyspersyjne z zespołu farbowego nadaje się w ilości 2-4 g/m2, z zespołu wodnego 2-10 g/m2, a z zespołu lakierującego w ilości 8-25 g/m2. Im większa ilość naniesionego lakieru, tym lepszy rezultat.
Bardzo modne stało się ostatnio łączenie efektu połysku i matu. Do tej pory ze względu na ograniczenia technologiczne uzyskanie tego typu efektu wiązało się albo z dodatkowym "prze-lotem" przez maszynę albo z pracochłonnym i drogim przygotowywaniem specjalnych form drukowych.
Koncern hubergroup wprowadził właśnie na rynek system lakierów umożliwiających osiągnięcie efektu matowej i błyszczącej powierzchni jednocześnie bez potrzeby dodatkowych nakładów. Jest to system lakierów Twin, w skład którego wchodzą specjalny lakier olejowy Printlac i lakier dyspersyjny Acrylac.
Za ich pomocą efekty tego typu można osiągnąć podczas drukowania w linii na konwencjonalnej 5-kolorowej maszynie wyposażonej w wieżyczkę lakierującą. Cztery zespoły drukujące służą do drukowania farbami triadowymi, piąty zespół do aplikacji lakieru olejowego i wieżyczka do lakieru dyspersyjnego. Zespół lakierujący powinien być wyposażony w rakiel komorowy, suszenie podczerwienią i rakiel ciepłego powietrza oraz możliwie długie wykładanie (jest to na ogół standardowe wyposażenie nowych maszyn).
Stosowanie lakierów jest proste. Na farby w piątym zespole drukującym nakłada się lakier olejowy na wybrane miejsca, które mają być matowe. Powierzchnie, które planowane są jako błyszczące, powinny być wyszparowane na płycie. Lakier należy nadać w maksymalnie możliwej ilości. Następnie w zespole lakierującym nanosi się na całą powierzchnię lakier dyspersyjny, przy czym zalecane przenoszenie wałka rastrowego to 10-13 cm3/m2. Nie zachodzi potrzeba stosowania specjalnych płyt czy też wybierania miejsc nielakierowanych; powstawanie efektu matu i połysku powoduje wzajemne oddziaływanie warstw obu lakierów. Intensywność efektu zależna jest od naniesionej ilości, stopnia krycia arkusza farbą, a także jakości zastosowanego podłoża drukowego. Najlepsze efekty osiąga się na wysokojakościowych podłożach.
Należy zwrócić uwagę na podawanie środka zwilżającego w zespole nadającym lakier olejowy. Wskazane jest podwyższenie jego podaży do 20-30%, tak, aby miejscom negatywowym nadać odpowiednie właściwości hydrofilne.
W przypadku suszenia podczerwienią należy unikać temperatur w stosie powyżej 35oC, ze względu na niebezpieczeństwo sklejania i blokowania arkuszy. Natomiast udział suszenia ciepłym powietrzem powinien być jak największy, aby zapewnić efektywność wysychania lakieru dyspersyjnego.
Należy również zwiększyć ilość pudru stosowanego do napylania arkuszy w porównaniu z lakierowaniem standardowymi lakierami. Zaleca się stosowanie proszków na bazie skrobi, co zapewnia uzyskanie dobrej odporności na ścieranie druków.
System lakierów Twin nadaje się również do uszlachetniania opakowań środków spożywczych i używek. Zastosowany lakier olejowy bazuje bowiem na specjalnych składnikach o niskim zapachu własnym, które podczas schnięcia nie powodują powstawania produktów rozpadu aktywnych sensorycznie, charakterystycznych dla standardowych lakierów drukowych.
W przypadku drukowania opakowań środków spożywczych należy oczywiście stosować się do zaleceń technologicznych dotyczących właściwego doboru farb, środków pomocniczych, a także środków myjących.
Polakierowane powierzchnie nie są zasadniczo przeznaczone do dalszego uszlachetniania, dlatego też każdorazowo należy przeprowadzić odpowiednie próby w warunkach praktycznych.
Lakierów można używać do lakierowania dwustronnego przy zachowaniu przerwy 24-48 godzin, aby zapewnić odpowiednie wyschnięcie warstwy farby. Zależne jest to jednak od jakości podłoża, stopnia krycia farbą i parametrów druku, dlatego też wskazane są wcześniejsze próby.
Odpowiednie wydruki testowe dostępne są w oddziałach firmy.