Faktoring oferowany zarówno przez banki, jak i przez faktorów niezależnych jest najbardziej dynamicznie rosnącą usługą finansową dla biznesu w Polsce. Dzieje się tak, ponieważ idealnie odpowiada on na potrzeby przedsiębiorców właśnie w czasach spowolnienia gospodarczego. Jako pierwsze spowolnienie odczuwają małe i średnie firmy: spada poziom zamówień, skala zatorów płatniczych i opóźnień w płatnościach rośnie, firmy jak tlenu potrzebują zewnętrznego finansowania. Tymczasem trudności w pozyskaniu zewnętrznego finansowania to jedna z głównych barier rozwoju przedsiębiorstw, co potwierdzają nasze cykliczne badania sektora MSP – Bibby MSP Index (Bibby Financial Services to brytyjska firma faktoringowa specjalizująca się w obsłudze małych i średnich przedsiębiorstw, działająca w Polsce od 2002 roku).
Klienci oczekują coraz dłuższych terminów płatności, a jednocześnie spada poziom zamówień. Banki widząc rosnące ryzyko finansowania prowadzą bardzo konserwatywną politykę kredytową. W wielu przypadkach kryteria są tak wyśrubowane, iż szansę na otrzymanie pożyczki mają firmy będące w na tyle dobrej sytuacji, że teoretycznie tego nie potrzebują. Natomiast faktorzy stosują inny model oceny ryzyka. Tu w przeciwieństwie do tradycyjnego kredytu zabezpieczeniem są wystawione faktury, a nie hipoteka. Jednocześnie po faktoring mogą sięgnąć firmy mające oprócz problemu z płynnością przejściowe straty na działalności czy zaległości w ZUS albo US. Faktoring odgrywa często rolę restrukturyzacyjną – faktor może pomóc w opracowaniu planu restrukturyzacji zadłużenia w urzędach, przygotowując ratalne plany spłat. W obecnych czasach ten rodzaj finansowania jest bardziej dostępny niż tradycyjny kredyt bankowy.
Jak skorzystać z faktoringu
Podstawową rolą faktoringu jest błyskawiczna zamiana wystawionych faktur na gotówkę. Mając zapewniony stały dostęp do finansowania, firmy mogą się spokojnie skupić na rozwijaniu swojej podstawowej działalności. Faktoring to w istocie rodzaj kredytu pomostowego udzielonego na czas od wystawienia faktury do otrzymania należności. Faktor podpisując umowę z klientem finansuje szereg transakcji do kontrahentów objętych faktoringiem. Działanie faktoringu można prześledzić na podstawie historii jednej transakcji:
W pierwszej kolejności przedsiębiorca musi wystawić swojemu kontrahentowi fakturę z odroczonym terminem płatności. Najczęstszy termin spłaty faktury to 30-40 dni, jednak wiele dużych firm (np. hipermarkety, spółki paliwowe, koncerny międzynarodowe) wymaga od przedsiębiorców nawet 3-miesięcznych terminów płatności.
Kiedy przedsiębiorca wystawi fakturę, przesyła jej kopię do faktora, z którym wcześniej została podpisana umowa o finansowaniu. Z reguły takie umowy podpisuje się bezterminowo. Oznacza to, że na podstawie jednej umowy można przesyłać faktorowi wiele faktur do sfinansowania.
Zanim dojdzie do podpisania umowy faktoringowej, faktor przeprowadza weryfikację kontrahentów. Często za pomocą dostępnych baz danych czy też wywiadowni gospodarczych firma faktoringowa bada sytuację finansową odbiorców potencjalnego klienta i sporządza raport na ten temat. W ten sposób określa, jakie są szanse na terminowe zapłaty poszczególnych faktur, co wpływa na ryzyko finansowania, a co za tym idzie jego finalny koszt.
Kolejnym krokiem jest wypłata przez faktora zaliczki na konto przedsiębiorcy. Jej wysokość to z reguły 80-90 proc. wartości faktury.
Od momentu, gdy kopia wystawionej faktury zostanie przesłana do faktora, przedsiębiorca nie musi się martwić o płatność ze strony kontrahenta. Monitorowaniem spływu należności zajmuje się już faktor, m.in. prowadzi konta transakcji, sprawdza, czy płatności przychodzą na czas, raportuje o zapłaconych i niezapłaconych fakturach. W momencie, gdy okaże się, że płatność jest przeterminowana, faktor rozpoczyna egzekwowanie należności. Jego zadaniem jest pomoc w odzyskaniu niezapłaconych wierzytelności oraz pomoc prawna w egzekucji i sądowych działaniach windykacyjnych.
Trzeba jednak zaznaczyć, że nie wszystkie firmy faktoringowe oprócz realizacji faktury zajmują się administrowaniem płatnościami czy windykacją należności. Zależy to od zakresu usług faktora objętych umową.
Sprawa niezapłaconej faktury kończy się w momencie, gdy odbiorca towaru lub usługi zapłaci swoją należność. Pieniądze trafiają wówczas na konto faktora, a przedsiębiorca, w imieniu którego faktor działa, przestaje płacić odsetki od pożyczonych pieniędzy.
Ostatni etap to wypłata przedsiębiorcy pozostałej części należności. Kwota ta jest pomniejszona o należne odsetki oraz prowizje. Wypłata pozostałej części należności nie oznacza automatycznie zakończenia współpracy z faktorem.
Umowa faktoringowa jest zawierana na czas nieokreślony i nie ogranicza się tylko do jednej faktury, ale dotyczy świadczenia usług faktoringowych przy różnych transakcjach. Liczni przedsiębiorcy korzystają z faktoringu przez wiele lat, ponieważ mając zagwarantowaną płynność finansową mogą spokojnie skupić się na rozwoju firmy, a nie myśleć o tym, czy kontrahent zapłaci fakturę w terminie.
Koszty faktoringu
Koszt faktoringu dla poszczególnych firm jest wyznaczany indywidualnie i reguluje go wiele zmiennych. Zależy on zarówno od modelu naliczania kosztów przez danego faktora, jak i od liczby odbiorców zgłoszonych do faktoringu oraz finansowanych faktur, a co za tym idzie potrzebnych nakładów pracy administracyjnej po stronie faktora. Na wysokość kosztu mają również wpływ wielkość obrotu zgłoszonego do faktoringu oraz zakres współpracy i usług dodatkowych poza finansowaniem świadczonych przez faktora.
Zazwyczaj na cenę faktoringu składają się dwa podstawowe elementy: prowizja operacyjna i odsetki. Prowizja jest ceną za zarządzanie należnościami, czyli za monitoring spływu należności, księgowanie spłat, potwierdzanie sald z odbiorcami, oraz za zarządzanie ryzykiem finansowania ponoszonym przez faktora. Faktor przejmuje również kontrolę nad terminowością spłat faktur i zarządza całym procesem obsługi należności. Odsetki odzwierciedlają koszt pieniądza na rynku. Ich wartość odpowiada kosztowi kredytu obrotowego. Na rynku obserwujemy dość duże zróżnicowanie cen; z rozmów z faktorami wynika, że efektywny łączny koszt faktoringu dla faktury 1-miesięcznej będzie się kształtował na poziomie pomiędzy 0,7 a 2 proc. wartości faktury.
Warto podkreślić, że w przypadku faktoringu zabezpieczeniem transakcji najczęściej jest wystawiona faktura. W przeciwieństwie do kredytu, firma nie musi posiadać istotnego majątku czy też innych twardych zabezpieczeń. Dodatkowo faktoring pozwala generować oszczędności i budować wiarygodność finansową wobec kontrahentów. Dzięki dysponowaniu gotówką i płatnościom w terminie przedsiębiorca może negocjować rabaty u swoich dostawców za szybką płatność. Faktoring pomaga także w redukcji kosztów administracyjnych związanych z monitoringiem kontrahentów i ściąganiem należności.
W celu oszacowania finalnego kosztu faktoringu należy wziąć pod uwagę wszystkie wymienione wyżej korzyści. Zastosowanie faktoringu poprawia szybko strukturę wiekową należności – przeterminowania należą do rzadkości.
Faktoring oferują banki oraz niezależne firmy faktoringowe. Te drugie z reguły mają pełniejszą ofertę łączącą finansowanie i zarządzanie należnościami. Bezpieczny dla firm faktoring wymaga wielu czynności, których nie oferują banki – zaczynając od indywidualnego podejścia i elastyczności, poprzez wyższy standard obsługi klienta, na aktywnym zarządzaniu wierzytelnościami kończąc. Dlatego wybierając firmę faktoringową należy dokładnie przemyśleć swoje potrzeby i oczekiwania oraz wybrać taką firmę, która je spełni. Kryterium kosztowe nie powinno być jedynym elementem wyboru faktora.
Faktoring pełny i niepełny oraz inne jego rodzaje
Faktoring jest najbardziej elastyczną usługą spośród narzędzi finansowych. Rozróżniamy kilka rodzajów faktoringu:
Faktoring z regresem (niepełny)
To usługa kierowana do firm, które prowadzą sprzedaż z odroczonym terminem płatności i chcą utrzymać płynność i stabilność finansową. Już w ciągu 24 godzin od wystawienia faktury otrzymują one do 90 proc. jej wartości. Faktoring z regresem to także usługi dodatkowe w postaci monitoringu i zarządzania należnościami. Ten rodzaj faktoringu sprawdza się najlepiej w przypadku współpracy z pewnymi, znanymi klientami, którzy nie opóźniają znacznie swoich płatności.
Faktoring bez regresu (pełny)
To najbezpieczniejsza odmiana faktoringu. W przypadku faktoringu pełnego dzięki pakietowi ubezpieczeń całkowitą odpowiedzialność za niewypłacalność kontrahenta ponosi faktor. Faktoring bez regresu jest polecany w przypadku nowych, nieznanych kontrahentów tak krajowych, jak i zagranicznych.
Faktoring eksportowy (pełny lub niepełny)
Przeznaczony jest dla firm sprzedających swoje usługi bądź towary z odroczonym terminem płatności do kontrahentów zagranicznych. Jedną z najważniejszych korzyści tej odmiany faktoringu jest ograniczenie ryzyka transakcji z często nieznanymi partnerami zagranicznymi.
Faktoring dla transportu
Usługa ta jest przeznaczona specjalnie dla przewoźników krajowych i międzynarodowych, którym zależy na utrzymaniu stałego dostępu do gotówki oraz uniknięciu przeterminowanych płatności.
Faktoring restrukturyzacyjny szansą dla firm w kłopotach
To najnowsza usługa stworzona z myślą o firmach, które znalazły się w przejściowych kłopotach, notują straty, zaległości w ZUS, US, wpisywanych do BIK czy KRD, których wnioski o finansowanie są przez banki odrzucane.
Faktoring restrukturyzacyjny łączy elementy finansowania i całościowej restrukturyzacji wierzytelności. Częścią produktu może być plan finansowania firmy, uwzględniający ratalny plan spłat zaległości wobec urzędów państwowych. Oceniamy stan zadłużenia w ZUS, US, a także wśród innych wierzycieli i wspólnie określamy możliwości restrukturyzacji lub cząstkowej spłaty zadłużenia z wykorzystaniem środków z tytułu faktoringu. W razie potrzeby możemy przekazywać część płatności faktoringowych np. bezpośrednio na konto odpowiedniego urzędu, co upraszcza klientom pracę i pozwala zaoszczędzić czas. Często okazuje się, że zastosowanie tej procedury po kilku, kilkunastu cyklach sprzedażowych prowadzi do całkowitego rozwiązania problemu przeterminowanych zobowiązań. Dzięki temu firma może prowadzić dalej swoją działalność, realizować zamówienia bez niebezpieczeństwa zajęcia komorniczego czy wniosku o upadłość ze strony wierzycieli. Jednocześnie przejmujemy kontrolę nad terminowością spłat należności od klientów. W razie opóźnień natychmiast informujemy o wszelkich nieprawidłowościach i upominamy się o płatności.
Analizujemy również szczegółowo sytuację odbiorców restrukturyzowanych klientów. Gdy nie ma szansy na szybkie pozyskanie płatności, pojawia się opcja wykupu czy sfinansowania należności.
Przetestuj faktoring
Z myślą o firmach, które jeszcze nie korzystały z faktoringu, zaproponowaliśmy polskim przedsiębiorcom możliwość przetestowania tej usługi przez 3 miesiące. W tym okresie przedsiębiorca może się przekonać, czy faktoring sprawdza się w jego firmie. Jeśli nie spełni oczekiwań, przedsiębiorca może rozwiązać umowę bez ponoszenia dodatkowych kosztów.
Naszym celem jest dotarcie z finansowaniem do jak największej liczby firm. Właśnie wśród przedsiębiorstw, które nie miały jeszcze kontaktu z faktoringiem, widzimy bardzo duży potencjał wzrostu. Stale rośnie zapotrzebowanie na zewnętrzne źródła finansowania. Jedną z podstawowych barier blokujących skorzystanie z faktoringu jest nieznajomość usługi i brak informacji, jak w praktyce faktoring może wspomóc funkcjonowanie i sprzedaż firmy. Wielu przedsiębiorców nie zdaje sobie sprawy, że w czasie kryzysu faktoring jest łatwo dostępnym i skutecznie działającym instrumentem finansowym, zapewniającym nie tylko płynność finansową, ale również szereg innych korzyści dla przedsiębiorstwa. Dlatego zaoferowaliśmy możliwość przetestowania usługi przez 3 miesiące z możliwością rozwiązania umowy w trakcie tego okresu, a prowizję za przyznanie limitu finansowego firma zapłaci dopiero, gdy zdecyduje się pozostać z nami – komentuje Krzysztof Kuniewicz, dyrektor generalny Bibby Financial Services.
Promocja obowiązuje do 30.06. br. Chęć uczestnictwa w programie można zgłaszać za pośrednictwem strony internetowej Bibby Financial Services.
