Ponieważ farba jest podstawą każdego druku, to właściwości farb muszą być dostosowane do wymagań stawianych przez technikę drukowania offsetowego, tak aby zapewnić ich właściwe przenoszenie poprzez formę drukową na podłoże.
Pigmenty
Pigmenty są drobnoziarnistymi substancjami stałymi, które spełniają centralną funkcję w farbie, ponieważ nadają jej właściwą barwę. Ponadto wyznaczają jej właściwości chemiczne, fizyczne i technologiczne.
Do produkcji farb przeznaczonych do różnych technik drukowania stosuje się, poza nielicznymi wyjątkami, zasadniczo te same środki barwiące.
Pigmenty dzielą się na organiczne i nieorganiczne.
Wcześniej pigmenty produkowane były ze sproszkowanych minerałów lub z barwników roślinnych. Dostępny zakres kolorystyczny był jednak znacznie ograniczony i choć posiadały one dobrą charakterystykę odporności na światło, wodę i rozpuszczalniki, nie gwarantowały wysokiej intensywności, transparentności i podatności na dyspergowanie. Część z nich z powodu zawartości związków kadmu, chromu lub ołowiu była toksyczna i została wycofana z produkcji. Dziś stosowanie pigmentów nieorganicznych ogranicza się do kilku, np. dwutlenku tytanu i sadzy.
Obecnie do produkcji farb graficznych stosuje się prawie wyłącznie pigmenty organiczne uzyskiwane drogą reakcji chemicznej.
Pigmenty stosowane do farb offsetowych powinny posiadać następujące właściwości:
– dobrą podatność na dyspergowanie i odpowiednią wielkość ziarna,
– specyficzną powierzchnię zapewniającą łatwą zwilżalność przez spoiwo,
– odpowiedni odcień barwy,
– wysoką intensywność i połysk,
– transparentność lub zdolność krycia powierzchni,
– odporność na światło i czynniki atmosferyczne,
– odporność na działanie rozpuszczalników.
Kolorystyka pigmentów klasyfikowana
jest wg tzw. indeksu barw (Color Index C. I.), opisującego ich chemiczną strukturę. Niezależnie od producenta, każdy pigment opisany określonym symbolem powinien posiadać taką samą budowę chemiczną, a tym samym taką samą barwę i cechy odporności. Tajemnice produkcyjne poszczególnych dostawców farb polegają najczęściej na optymalizacji barwy i sposobie dyspergowania.
Do produkcji farb triadowych używa się następujących pigmentów:
– dla farby żółtej (Yellow) (P.Y.) 13
– dla farby magenta (Red) (P.R.) 57: 1
– dla farby cyjan (Blue) (P.B.) 15
– dla farby czarnej (Black) (P.Bl.) 7
Farby stosowane do druku w zależności od ich przeznaczenia muszą posiadać określone cechy odpornościowe. Większa część z nich jest zależna od zastosowanych do produkcji pigmentów, a tylko niektóre uwarunkowane są jakością i rodzajem spoiw.
Od pigmentów zależy odporność na wpływy i działanie czynników zewnętrznych takich jak woda, kwasy, alkalia, alkohol, rozpuszczalniki, tłuszcze. Pigmenty warunkują również odporność farby na oddziaływanie światła.
Duże znaczenie dla jakości farb ma też wielkość ziarna zastosowanych pigmentów; musi ona mieścić się w zakresie 0,01–0,5 µm. W trakcie produkcji są one stopniowo rozdrabniane na coraz mniejsze cząstki o różnym kształcie.
Im są one mniejsze, tym większe są transparentność farby, czystość barwy, jej intensywność, a także połysk. Im cząstki pigmentów są większe, tym farba ma wyższą zdolność krycia powierzchni i korzystniejsze cechy odporności. cdn.
Ewa Rajnsz
Artykuł sponsorowany
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
