Rozwój technik cięcia, przy realizacji produkcji akcydensowej materiałów reklamowych, jest dla wielu polskich drukarń obecnie koniecznociš. Wišże się to z intensywnociš zastosowanych rozwišzań techniczno-produkcyjnych w obszarze dalszej obróbki (postpress). Lawinowy przyrost tego rodzaju zleceń w ogólnym wolumenie produkcji akcydensowej jest znaczšcy.
Coraz więcej wiodšcych drukarń offsetowych i wklęsłodrukowych zaczyna mieć problem z wydajnociš w zakresie szybkiego obcinania i ekspediowania produktów wykonanych na papierach gazetowych, SC lub powlekanych o niskiej gramaturze. Problem narasta, gdy do wykonania zleceń stosowane sš tańsze, jakociowo problematyczne papiery. Zachowanie przy realizacji produkcji jednoczenie: doskonałej jakoci przygotowalni reprodukcyjnej, druku na wysoko wydajnych maszynach zwojowych oraz obcięcia gotowej produkcji w postaci składek opuszczajšcych złamywak w maksymalnie skróconym czasie jest niezmiernie trudne. Większoć zleceń Đ ich częstotliwoć, intensywnoć Đ ma układ falowy zwišzany z akcjami marketingowo-promocyjnymi realizowanymi dla dużych grup handlowych. Bardzo często nakładanie się terminów dla konkurujšcych zleceń wymusza uruchomienie dużych mocy produkcyjnych w krótkim czasie, a następnie realizowanie tych procesów na dużo niższym poziomie wydajnociowym.
Takie zjawisko można rozładować poprzez inwestycje w wysoko wydajne systemy on-line cięcia potokowego oraz zorganizowanš ekspedycję wykonywanej produkcji. Tak duże inwestycje w obszarze postpress, wyposażenie zainstalowanych maszyn zwojowych w stale sprzęgnięte systemy wykończeniowe rzadko można efektywnie wykorzystać w procesie stałego obłożenia zleceniami. Tylko dużym grupom wydawniczo-poligraficznym udaje się zastosować model on-line obróbki produkcji po druku.
W wielu przypadkach rozwišzanie takie pozostaje marzeniem niespełnionym ze względu na brak stałych zleceń, a gwałtowne przyrosty produkcji w tych obszarach szefowie drukarń próbujš rozładować poprzez intensyfikację pracy i dodatkowš motywację zespołów introligatorskich oraz wydłużenie i lepsze zagospodarowanie czasu produkcyjnego.
Przekonano się, że powszechnie stosowane off-line cięcie akcydensu w stosach za pomocš gilotyn lub trójnoży, nawet przy najlepszym wyposażeniu w urzšdzenia dodatkowe, nie osišga korzystnego stosunku ceny do wydajnoci na poziomie zadowalajšcym zleceniodawcę oraz nie pozwala zrealizować przyjętego zadania w wyznaczonym czasie. Trochę lepsze wyniki osišgajš trimery w konwencjonalnych liniach szyjšcych, lecz niepotrzebnie angażujš całe jednostki produkcyjne tylko do procesu cięcia. W tym rozwišzaniu następuje cięcie pojedynczego egzemplarza, jednak proces narzšdu trimera oraz częste wymiany noży majš niekorzystny wpływ na osišgane wydajnoci. Prawdziwym rozwišzaniem przedstawionego problemu obcinania składek jest zastosowanie linii obcinajšcych potokowo egzemplarze w strumieniu, takich jak jeden z modeli maszyn introligatorskich firm Dr. Liebe-Herzinga, Rota Schneidera, Mller Martiniego czy Gmmelera, które spełniajš podstawowy warunek szybkoci pracy. Wydajnoci osišgane przez te już konwencjonalne zespoły tnšce za pomocš rotacyjnie umieszczonych w głowicach noży wraz ze stołem przekazujšcym, który dokonuje zwrotu strumienia pod kštem prostym, sš już zadowalajšce.
Rozwišzania wszystkich wymienionych firm sš bardzo podobne i zawierajš tyle samo zalet i wad, ponieważ przy konstruowaniu maszyny zastosowano tę samš zasadę budowy.
Zaopatrywanie takiej maszyny obcinajšcej w formie strumienia (łuski) produktów następuje bezporednio z maszyny zwojowej (on-line) lub nakładaka rolkowego (off-line), którego jedynym producentem jest firma Ferag. Transport realizowany jest za pomocš transportera tamowego, a cięcie główki i nóżek następuje za pomocš wirujšcych noży sektorowych. Odbiór z pierwszej sekcji tnšcej realizowany jest tamocišgiem w kierunku zwrotu poprzecznego, który umożliwia obcięcie frontu lub grzbietu produktu. Wydawanie obciętych egzemplarzy następuje w formie strumienia w kierunku układarki krzyżowej (stackera) lub logsteckera do formowania sztang.
Powyższe rozwišzanie spełnia oczekiwania ilociowe, lecz przy wielu zaletach zastosowania produkcyjnego posiada ograniczenia zwišzane z konstrukcjš, takie jak:
Ľ jakoć cięcia i widoczne zšbkowanie, ponieważ przy cięciu strumienia następuje jednoczesne przemienne zacinanie jednego lub dwu-trzech egzemplarzy w gruboci strumienia łuski, co wpływa na szybkoć zużywania się i wyszczerbianie noży tnšcych;
Ľ brak gwarancji prostokštnoci przy nieprawidłowo sformowanym strumieniu produktów Đ krzywo leżšce składki w łusce strumienia wywołujš krzywe obcięcie (obcięcie romboidalne);
Ľ ograniczenia gruboci egzemplarzy ze względu na konstrukcję zespołu tnšcego, gdzie zastosowano cienkie wymienne noże, umieszczone sektorowo w wirujšcej głowicy;
Ľ zwrot strumienia po opuszczeniu pierwszego zespołu tnšcego wymaga wyhamowania egzemplarza na tamocišgu do zera i startu obciętej składki pod kštem 90ź do drugiego zespołu, co powoduje zachwianie rytmicznoci strumienia i wymusza nadzór personelu obsługi, aby straty nie przekroczyły dopuszczalnych norm;
Ľ duże zapotrzebowanie na powierzchnię produkcyjnš, wymuszone systemem transportowym tamocišgów poziomych instalowanym na podłodze (patrz rys. 1).
A oto rozwišzanie Feraga, gdzie transport odbywa się przestrzennie wymagajšc do instalacji tylko 3,5 m2 powierzchni produkcyjnej pod bęben obcinajšcy SNT-U. Egzemplarze przekazywane sš transporterem klamrowym mocowanym do konstrukcji stropu nie zastawiajšc komunikacji pomiędzy urzšdzeniami.
Bardzo podobny przyrost produkcji materiałów reklamowych zwišzanych z działalnociš marketingowš dużych jednostek handlowych drukarnie zachodnie przeżywajš już od lat i włanie tam można zaobserwować trendy inwestycyjne, które można okrelić jako chęć wymiany konwencjonalnych systemów tnšcych na konstrukcje oferowane przez Feraga. Lista referencyjna zainstalowanych SNT-U jest wiadectwem wzrastajšcego zapotrzebowania w tym obszarze. Należy podkrelić, że nie jest to rodzaj mody, tylko wiadome wymiany oparte na rachunku ekonomicznym i dowiadczalnie sprawdzonych rozwišzaniach technologicznych.
Tak włanie wyglšda rozwišzanie zaproponowane przez firmę Ferag. Wykorzystano znanš feragowskš konstrukcję rotacyjnego obcinania produktów w bębnie, gdzie egzemplarze umieszczane sš w 30 gwiadzicie rozmieszczonych kieszeniach i przesuwajš się w stosunku do stałych widiowych noży odcinajšcych.
To nowatorskie rozwišzanie ma dużo zalet:
Ľ Pobieranie egzemplarzy do transportera doprowadzajšcego do SNT-U można zrealizować w stacji w układzie 1,2,3... 4 egzemplarze do klamry, a następnie wrzucić grzbietami do kieszeni bębna.
Ľ Wykonywane odcięcie jest cięciem nożycowym jednego, dwu, trzech egzemplarzy w każdej z 30 kieszeni, wstępnie wyrównanych, a następnie dociniętych za pomocš listwy prasujšcej; pozwala to zacišć egzemplarze już zawkładkowane. Próbki towarowe lub torebki wklejone poza obszarem docisku nie sš uszkadzane.
Ľ Bardzo duża trwałoć noży odcinajšcych wynoszšca 60 mln w układzie 1:1 (jeden egzemplarz na kieszeń) lub 120 mln w układzie 2:1 (dwa egzemplarze na kieszeń bębna SNT-U) oraz trwałoć przeciwnoży okrelana na 600 mln cięć osišgnięta została dzięki zastosowaniu zasady nożycowej przy odcinaniu skrawków papieru brutto.
Ľ Wyjustowanie, regulacje noży wykonuje się poza maszynš na specjalnym stole operatorskim dostarczonym wraz z systemem, dlatego wymiana zużytych noży jest natychmiastowa.
Ľ Cały system cięcia jest systemem wędrujšcym noży odcinajšcych ustawionych pod najlepszym kštem w stosunku do przeciwnoży zamontowanych na krawędziach kieszeni bębna, dlatego możliwa jest płynna zmiana formatu zacięcia w czasie pracy urzšdzenia. Po prostu zmiana formatu na biegu nie powoduje koniecznoci regulacji przeciwnoża.
Ľ Wymiar wysokoci egzemplarza poprzez odcięcie główki i nóżek reguluje się rzymskš rubš zbliżajšcš lub oddalajšcš koło z zamontowanymi kieszeniami, natomiast odcięcie frontalne wywołuje krzywka wewnętrzna powodujšca wysunięcie egzemplarza z kieszeni.
Ľ Egzemplarz w kieszeni jest badany i pozycjonowany, co gwarantuje prostokštnoć obciętego produktu.
Ľ Egzemplarz przy zmianie kierunku cięcia nie zmienia pozycji, a więc nie musi być zwracany o 90ź, co jest głównym powodem nieprzekraczania norm makulatury.
Ľ Oddawanie produkcji następuje w stacji, gdzie można zastosować system rozdzielajšcy pobrane do klamry egzemplarze, co ułatwia proces liczenia w układarce krzyżowej (stackerze).
Nowociami w technikach cięcia rotacyjnego firmy Ferag sš możliwoć realizacji procesu on-line w połšczeniu z maszynš zwojowš lub off-line podawanie ręczne przy zastosowaniu nakładaka JetFeeder w połšczeniu z systemem dyskowym MultiDisc, PrintRoll lub Log-sztangš.
Warianty połšczeń z urzšdzeniami peryferyjnymi rozbudowujšcymi system przedstawia rys. 3.
Przy realizacji obcinania on-line, czyli w opcjonalnym połšczeniu bębna SNT-U z maszynš rotacyjnš, Ferag wprowadził nowoć w systemach przekazywania egzemplarzy. Jest to rozwišzanie zwane pętlš przekazania, które realizuje zmianę chwytu składki w ramach jednego łańcucha transportowego (rys. 4).
Takie rozwišzanie potrzebne jest przy przestawieniu złamywaka do realizacji podwójnej produkcji, gdzie dwa egzemplarze podawane sš wspólnie główkš do przodu. Dlatego do niedawna, aby zachować (opcjonalnie) możliwoć realizowania produkcji grzbietem lub główkš, stosowano rozwišzanie dodatkowego poprzecznego transportera, który przechwytywał składkę frontalnie (fot. z lewej). W tym układzie koniecznociš była synchronizacja dwóch napędów transporterów.
Wykonanie pętli transportera, gdzie na pewnym odcinku można zainstalować dwupozycyjny system uwolnienia i przechwycenia egzemplarza klamrami, umożliwia dokonanie zmiany chwytu główka ŕ front bez koniecznoci synchronizacji, ponieważ proces dokonywany jest w tym samym transporterze.
Nowociš jest także wykonanie mobilne SNT-U (na kółkach Đ rys. 5) pozwalajšce wykorzystać proces na całym obszarze drukarni w zależnoci od aktualnych potrzeb.
Także zastosowanie SNT-U w obszarze linii do klejonych opraw broszurowych pozwala rozszerzyć spektrum zastosowań i lepiej wykorzystać to urzšdzenie.
Opracowanie: Witold Kiwak, Ferag Polska