Na wystawie FLEXO 2001 (27 lutego Đ 1 marca) w Birmingham (Anglia) okazało się, że technologia fleksograficzna jest bliska dominacji w drukowaniu opakowań.
Sporód wielu czynników, które wpłynęły na jej rozwój, w artykule tym zostanš przedstawione dwa: farby i maszyny drukujšce.
Tylko młoda generacja drukarzy nie widzi nic nadzwyczajnego w tym, że słowa fleksografia i jakoć wypowiadane sš jednym tchem. Starsi drukarze, mylšc o fleksografii, przypominajš sobie prymitywny druk na tekturze falistej. Dzi natomiast nawet eksperci majš często problemy z odróżnieniem opakowania wykonanego technologiš flekso od wydrukowanego w offsecie.
W tym godnym podziwu rozwoju ma swój udział wiele czynników: maszyna drukujšca, płyta drukowa i przede wszystkim farby. Stanowiš one od 3 do 6% kosztów gotowego produktu, ale to włanie od producentów farb żšda się najwyższej jakoci przy możliwie najniższej cenie.
Historia technologii drukowania fleksograficznego ma już 30 lat. Wówczas Đ na poczštku lat 70. Đ zastosowano farby na bazie wodnej do zadrukowywania tektury falistej, kartonów i worków. Farby te, oparte na żywicach naturalnych, cechowały łatwa zmywalnoć i niewielki połysk. Dopiero po wprowadzeniu sztucznych żywic jakoć farb poprawiła się.
W latach 80. wodne farby fleksograficzne uzyskały znacznie lepsze parametry osišgajšc wysokš intensywnoć, połysk i stały się konkurencyjne w stosunku do farb rozpuszczalnikowych; jednoczenie wzrósł ich udział w rynku. Farby fleksograficzne na bazie wodnej stały się jakociowo porównywalne z farbami rozpuszczalnikowymi, a przy drukowaniu na materiałach syntetycznych sš nawet lepsze. Dalszš (a może podstawowš) zaletš farb na bazie wodnej jest ich nieszkodliwoć dla rodowiska.
Farby UV czynnikiem rozwoju
Kolejnym czynnikiem przyspieszajšcym rozwój technologii fleksograficznej stała się oferta farb utwardzanych promieniami UV. Pierwsze farby UV opracowano już w latach 40. ubiegłego stulecia, ale dopiero w latach 70. w Szkocji po raz pierwszy zostały zastosowane do wydrukowania etykiet na butelki whisky. Na poczštku technika ta napotykała przeszkody w zastosowaniu i dopiero 15 lat póniej uznano technologię farb UV za znaczšcy komponent jakoci druku fleksograficznego.
Jak dobre sš obecnie farby flekso, można się łatwo przekonać, jeli popatrzymy na wysokš jakoć opakowań w dowolnym sklepie. Trudno rozróżnić, które wyprodukowano w technologii offsetowej, a które we fleksograficznej. Producenci różnych wyrobów majš do dyspozycji technologię, która odpowiednio zabezpiecza ich produkty, nadajšc im także walor wizualny.
Nie ma farb idealnych
Producenci opakowań poszukujš na dzisiejszym rynku farb, które spełniš ich wszystkie oczekiwania. Jest to niemożliwe, ale zgodnie z obecnš tendencjš do ograniczania zapasów magazynowych można wskazać dwie, trzy farby, które spełniš większoć oczekiwań. Uwzględniajšc problemy zdrowia i wymagane przez zleceniodawców właciwoci opakowań, dla drukarzy istnieje jedna droga: cisła współpraca z dostawcami farb, szczególnie przy specjalnych wymaganiach klientów.
Perspektywy dla fleksografii sš obiecujšce; najlepszy przykład to zwiększony udział producentów maszyn flekso w targach przemysłowych, np. FLEXO2001. Farby na bazie wodnej znajdujš w technologii flekso nowe dziedziny zastosowań. Tuleje (sleeves), dalszy rozwój płyt drukowych i techniki anilox (wałków rastrowych) wpływajš na wzrost wydajnoci i elastycznoci produkcji. Te nowe osišgnięcia techniczne stawiajš wysokie wymagania producentom farb w zakresie dużych szybkoci drukowania i wišzania się farby na trudnych podłożach.
Maszyny drukujšce dla najszybciej rozwijajšcego się rynku
Fleksografia jest postrzegana jako najszybciej rozwijajšca się technologia drukowania. Nie oznacza to, że tylko flekso wykonało ogromny skok w zakresie jakoci, ale również, że drukowanie opakowań stało się głównš dziedzinš tej technologii w porównaniu z innymi produktami i nabiera coraz większego znaczenia. Jeden ze znanych ekspertów rynkowych twierdzi, że opakowanie jest obecnie równoznaczne z markš. 60% wszystkich produktów opakowanych nie ma wsparcia ze strony reklamy. Nigdzie nie był widoczny tak ogromny skok jakoci jak we fleksografii, można to zobaczyć na półkach sklepowych na całym wiecie. Jeli rednio w cišgu siedmiu sekund opakowanie zwróci uwagę kupujšcego, to znaczy, że dobrze spełnia swojš funkcję.
Przy takim wzrocie potencjału nie jest niczym nadzwyczajnym, że producenci maszyn fleksograficznych sš najbardziej innowacyjni w całym przemyle. Dzięki możliwoci zadrukowywania ciężkich kartonów i tektury aż po bardzo lekkš folię, fleksografia jest niezwykle wszechstronnš technologiš drukowania. Obecnie produkuje się w zasadzie tylko dwa rodzaje maszyn. Pierwszy to tradycyjna technika CI (Central Impression Đ cylinder centralny) stosowana przede wszystkim do zadrukowywania szerszych wstęg podłoża, która ostatnio przenika również na rynek rednich szerokoci. Drugi rodzaj maszyn to urzšdzenia wšskowstęgowe, z poczštku przeznaczone do produkcji etykiet samoprzylepnych w trybie in line. Obecnie maszyny te stosowane sš też do produkcji pudełek i opakowań giętkich w większych formatach.
Wiodšcy producenci obu rodzajów maszyn prezentowali swoje produkty na targach FLEXO 2001, gdzie można było porównać obie konkurencyjne technologie.
Tu Đ tak jak i na całym rynku opakowań Đ wysokoć nakładów spada, coraz większego znaczenia nabiera więc wykorzystanie produkcyjnego czasu maszyny. Ważnym elementem obecnoci na rynku jest szybka reakcja na zapotrzebowanie na markowe artykuły. Wymagajš one stałej wysokiej jakoci przy różnych materiałach opakowaniowych, bogatej kolorystyki, fantazyjnych projektów graficznych. Dlatego drukarze opakowań nie mogš spoczywać na laurach. Obecny trend Đ przejcia z jednego rodzaju opakowania na inny Đ jest zaletš druku fleksograficznego, ponieważ maszyny sš bardziej wszechstronne w zastosowaniu aniżeli w przypadku innych technologii drukowania
Do 360 metrów na minutę
Jedna z wiodšcych firm produkujšcych maszyny w technice CI Đ Fischer & Krecke Đ prezentowała swoje wyroby na FLEXO 2001. Znana z bardzo szybkich maszyn do produkcji opakowań giętkich F& K wyprodukowała serię maszyn z napędem jednostkowym (tzw. serwomotorem) pod nazwš Flexopress16S, które mogš również zadrukowywać wšskie wstęgi do 90 cm szerokoci. Nowe maszyny osišgajš prędkoć 360 m/min i mogš drukować farbami zarówno rozpuszczalnikowymi, wodnymi, jak i UV.
Maszyny te mogš posiadać w oryginalnym wyposażeniu urzšdzenia lakierujšce lub do laminowania in line. Urzšdzenia dodatkowego wykończenia sš też dostępne jako oddzielne zespoły do łšczenia z maszynš. Ponadto w wyposażeniu maszyn znajdujš się między innymi: bezstopniowa zmiana ustawienia długoci w zespołach drukujšcych poprzez technikę serwomotorów, bardzo szybka zmiana formatu poprzez technikę tulei (sleeves), jak również precyzyjna technologia sterowania CNC. Wyposażenie to zapewnia maszynom elastycznoć, dzięki której drukarz może szybko reagować na raptowne zmiany rynku.
Krytycznym czynnikiem w produkcji opakowań giętkich wysokiej jakoci przy dużych szybkociach jest wzrost temperatury, który jest charakterystyczny dla maszyn z centralnym cylindrem (CI) do zadrukowywania szerokich wstęg. Ta wada maszyn z centralnym cylindrem stała się zachętš rynkowš dla producentów maszyn o konstrukcji in line. Amerykańska firma Comco wystawiała na FLEXO 2001 nowš serię maszyn ProClide MSP, która powstała na bazie wšskoformatowych maszyn do drukowania etykiet.
Bazujac na typowej szerokoci maszyn in line (około 175 mm) firma Comco uznała, że potencjał ten można z powodzeniem zastosować do zadrukowywania innych produktów, takich jak pudełka i opakowania giętkie, bez zaniechania budowy maszyn do drukowania etykiet. Dzisiaj największa częć obrotów drukarń pochodzi z maszyn, które nie sš budowane do produkcji etykiet.
Comco oferuje obecnie maszyny o większej szerokoci i rozszerza dalszš obróbkę in line o opcje tłoczenia foliš na goršco, wykrawania i laminowania. Zastosowanie jednej jednostki sitodruku rotacyjnego w maszynie rozszerza możliwoci zastosowań rynkowych. Tego rodzaju konstrukcje maszyn konkurujš bezporednio z maszynami flekso z centralnym cylindrem i z drugiej strony z arkuszowymi maszynami offsetowymi z dalszš obróbkš off line. Ich zdolnoć do opłacalnego wykonywania małych nakładów jest również alternatywš dla obu systemów.
Już w poprzednich latach, z tytułu możliwoci zadrukowywania różnych podłoży, fleksografia zyskała dodatkowš zaletę. Zdolnoć zadrukowywania cienkich folii (bez papierowego nonika) i redniej gruboci kartonu na pudełka, po niewielkiej regulacji maszyny, oraz zmiana zamówienia w cišgu kilku minut zapewniajš technologii fleksograficznej bardzo wysokš pozycję na rynku opakowań.
Fleksografia stała się najbardziej wszechstronnš technologiš drukowania. Od wszystkich rodzajów etykiet poprzez kartony na pudełka, nawet dla produktów luksusowych o wysokich wymaganiach Đ wszystko może być z najwyższš jakociš drukowane w technologii flekso.
Na podstawie artykułu: FLEXO 2001 in Birmingham, ăDruck-Medien-MagazinÓ opracował AO
