Osiągnięcie takiego celu wymaga integracji świata rzeczywistego z cyfrowym. Nadrzędnym priorytetem jest stworzenie inteligentnych łańcuchów wytwarzania. Brzmi jak science fiction, prawda? Taki właśnie cel postawiono na targach w Hanowerze w 2011 roku. Koncepcję tę nazwano Industry 4.0. Czwarta rewolucja przemysłowa. Ten etap właśnie się rozpoczął.
Pierwsza rewolucja przemysłowa miała miejsce w końcówce XVII wieku; jej celem było zastąpienie pracy ręcznej pracą maszynową. Maszyny zaczęły pozyskiwać energię z pary i wody. Z socjologicznego punktu widzenia wykształciła się klasa proletariatu fabrycznego. Na tym etapie zaczęto już kalkulować koszty wytworzenia produktu oraz optymalizować proces wytworzenia.
Druga rewolucja przemysłowa to przełom XIX i XX wieku. Moment odkrycia elektryczności oraz powstania pierwszych linii przemysłowych. Rezultatem było powstanie produkcji masowej. Etap, kiedy zaczęto organizować produkcję, planować oraz tworzyć łańcuchy produkcyjne. Samochód, motocykl, samolot to dzieci drugiej rewolucji przemysłowej.
Trzecia rewolucja to czas, kiedy do przemysłu wkroczyły komputery. Jej rozpoczęcie datowane jest na lata 70. ubiegłego wieku. Automatyzacja procesów wytwórczych, powstanie robotów, systemy zarządzania produkcją to cechy charakterystyczne tego przełomu. Cyfryzacja, komputeryzacja, digitalizacja to terminy opisujące trzecią rewolucję przemysłową. Już nie tylko maszyny czy też linie produkcyjne zaczęły wytwarzać produkty, ale w procesie wytwórczym wzięły udział roboty i systemy informatyczne.
Podstawą czwartej rewolucji przemysłowej (Industry 4.0) jest integracja i automatyzacja wszystkich maszyn biorących udział w procesie wytwórczym. Dodatkowo wymagane są lepsza dyspozycyjność oraz wydajna analiza i wykorzystanie wszystkich istotnych danych. Istniejące dane są rejestrowane w sposób wydajniejszy, analizowanie ich jest bardziej przenikliwe.
Industry 4.0 oznacza w dużej części powiązanie istniejących danych, czyli połączenie poszczególnych komponentów, w tym także pochodzących od różnych producentów maszyn, kompletnych urządzeń i całych lokalizacji. Czasy, w których oprogramowanie było instalowane jedynie na lokalnych serwerach i używane w zabezpieczonych sieciach firmowych, już minęły. Co za tym idzie, dużą popularność zyskały rozwiązania chmurowe – Cloud Computing.
W strategię Industry 4.0 wpisuje się takie pojęcia jak internet rzeczy (IoT), czyli rozwiązania, kiedy to przedmioty codziennego użytku zaczynają gromadzić dane i je przetwarzać. Także chmura obliczeniowa (internet usług), czyli koncepcja, kiedy to konsument rezygnuje z zakupu infrastruktury i licencji oprogramowania, a płatności dokonuje wyłącznie za korzystanie z danej usługi. Dlatego też popularność zyskują rozwiązania SaaS (Software as a service).
Czwarta rewolucja przemysłowa zagości również w branży poligraficznej i opakowaniowej. SISTRADE jest producentem zintegrowanych systemów informatycznych klasy ERP/MIS do zarządzania drukarnią. W ostatnich latach położono duży nacisk na to, aby rozwój systemu SISTRADE był zbieżny z koncepcją Industry 4.0.
Integralną częścią systemu SISTRADE jest moduł MES (Manufacturing Execution Systems) odpowiedzialny za automatyczne zbieranie danych z maszyn produkcyjnych. Mianowicie na maszynach drukujących oraz konfekcjonujących instalujemy czujniki, które pobierają dane produkcyjne takie jak prędkość, liczba metrów bieżących, temperatura, wilgotność itp. W dalszej kolejności sterowniki programowalne PLC „tłumaczą” pobrane informacje z czujników na język zrozumiały dla systemu SISTRADE. Dlatego informacje zebrane z maszyn produkcyjnych charakteryzują się wysokim stopniem dokładności i są pozbawione błędów, które może popełnić operator podczas ręcznego raportowania przebiegu produkcji.
W koncepcji Industry 4.0 pojawia się wielokrotnie termin Cloud Computing. Na tym etapie należy wspomnieć, iż moduł MES, jak też cały system ERP/MIS jest stworzony w technologii webowej. Dzięki temu użytkownik ma możliwość korzystania z systemu z dowolnego urządzenia (komputer, tablet, telefon) przy użyciu przeglądarki internetowej. Takie rozwiązanie jest szczególnie ważne, kiedy przedsiębiorstwo posiada kilka hal produkcyjnych zlokalizowanych w różnych miejscach.
Moduł MES ma trzy główne zadania: precyzyjne zbieranie danych do oszacowania kosztu wytworzenia wyrobu gotowego, kontrola produkcji w czasie rzeczywistym oraz gromadzenie danych na potrzeby raportowania. Przy tej okazji warto wspomnieć, że termin Big Data często jest poruszany przy analizowaniu tematyki Industry 4.0. Big Data to ogromne zbiory danych, które są niezwykle trudne do analizy, ale efekty ich analizy są szczególnie wartościowe. Big Data są wykorzystywane przy targowaniu behawioralnym reklam w portalach takich jak Facebook bądź przy metodach prezentowania wyników wyszukiwania, np. w Google.
Dlatego też, jeśli zbieramy dane z maszyn produkcyjnych (dzięki MES), należy posiadać narzędzia, które w sposób efektywny pomogą wyciągnąć wartościowe wnioski. SISTRADE posiada dwa rozwiązania pomagające w analityce – Business Intelligence oraz SmartStatistics.
Zadaniem modułu klasy Business Intelligence jest przekształcenie danych w informację, a dalej pomoc dla użytkownika w przekształceniu informacji w wartościową wiedzę o stanie przedsiębiorstwa. Innymi słowy jest to narzędzie pozwalające na tworzenie spersonalizowanych raportów w czasie rzeczywistym. Rozwiązanie dedykowane jest menedżerom wyższego szczebla jako narzędzie do definiowania strategii organizacji. Pozwala spojrzeć na analizowany zakres danych z różnych ujęć.
SmartStatistics są to kokpity menedżerskie dedykowane menedżerom średniego szczebla, których zadaniem jest monitorowanie KPI (Key Performance Indicator), czyli kluczowych wskaźników efektywności. SISTRADE analizując ponad 200 swoich klientów działających w branży poligraficznej (etykiety, kartoniki, opakowania giętkie) wybrało najlepsze współczynniki oraz zaimplementowało je do modułu Smart-Statistics. Tym samym wszyscy nowi klienci dostają know how odnośnie do najefektywniejszych współczynników KPI. Dla każdego z działów SISTRADE przygotowało odrębne pulpity menedżerskie. Tym samym osoba pracująca w dziale technologii skupia się na monitorowaniu wyłącznie swoich współczynników, planista wyłącznie na swoich itp.
Biorąc pod uwagę fakt, iż przedsiębiorstwo gromadzi coraz więcej danych wrażliwych, poziom zabezpieczenia danych staje się coraz większy. Dlatego też Industry 4.0 porusza również wiele kwestii związanych z bezpieczeństwem informacji. Aspekt ten wzbudza zainteresowanie wśród klientów SISTRADE, więc firma przeznacza ogromne nakłady na ten cel. Fakt, iż jednym z klientów jest Państwowa Wytwórnia Papierów Wartościowych w Katarze, potwierdza duże doświadczenie SISTRADE w dziedzinie bezpieczeństwa informacji.
Andrzej Mikołajczuk
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
