Od blisko pięciu lat technologia CtP jest powszechnie wprowadzana do drukarń. Rozwinęła się ona już tak bardzo, że nie stawia się obecnie pytania, czy jš stosować, lecz pytanie brzmi: kiedy jš wprowadzić i na jakš technologię się zdecydować?
Na pytanie to próbuje odpowiedzieć Michael Mittelhaus, od roku 1994 konsultant w dziedzinach prepress, workflow i CtP.
Charakterystyczne dla CtP jest to, że stare technologie nawietlania bardzo szybko były zastępowane nowymi. Na poczštku lat dziewięćdziesištych stosowano nawietlarki z bębnem wewnętrznym i niebieskim laserem argonowo-jonowym, od 1995 roku zostały one zastšpione przez zielony laser FD-YAG. Potem przyszły termiczne nawietlarki z bębnem zewnętrznym, z diodami 830 nm, które w zastosowaniu do druków akcydensowych stały się technologiš przodujšcš i wyparły nawietlarki z bębnem wewnętrznym. W produkcji gazetowej stosowane sš do dzi nawietlarki płaskie lub z bębnem wewnętrznym, z laserem w zakresie promieniowania widzialnego. Na drupa 2000 powróciły do akcydensów nawietlarki z wewnętrznym bębnem i diodami fioletowymi 405 nm, skutecznie konkurujšc z technologiš termicznš. Poza tym pojawiła się firma basysPrint z płaskimi nawietlarkami z lampami UV do nawietlania płyt konwencjonalnych. Drupa 2004 pokaże, czy ta technologia CtcP (Computer to conventional Plate) będzie zyskiwała na znaczeniu, gdyż tymczasem podobne nawietlarki zapowiedziały firmy Esko-Graphics i Escher-Grad.
Każda technologia ma swe zalety
Każda ze znanych dzi technologii CtP ma swoje techniczne zalety i wady. Metody termiczne wyróżniajš się stabilnymi i tanimi procesami technologicznymi oraz szerokim wyborem nawietlarek i płyt, ale koszty głowic nawietlajšcych w zastosowaniu do małych formatów i do gazet sš proporcjonalnie wysokie i nie ma konkurencji wród producentów płyt do gazet. Słyszy się, że firma Creo, przodujšca na rynku w zakresie nawietlarek akcydensowych, ma wprowadzić w przyszłym roku nowoci w zakresie nawietlarek termicznych. Interesujšce jest pytanie, czy płytom termicznym uda się przełom, gdyż może to być kluczem do zastosowania techniki termicznej do małych formatów.
Tanie diody fioletowe Nawietlarki z tanimi diodami fioletowymi sš szczególnie atrakcyjne dla małych zakładów i dla tych, którzy dopiero wchodzš w technologię CtP i nie chcš zbyt skomplikowanych rozwišzań. Oferta w zakresie płyt poprawia się dzięki materiałom polimerowym firm Fuji i Lastra, zapowiadana jest też płyta fioletowa N91 Agfy, a nie będzie to ostatnia z nowych płyt. Technologia oparta na promieniowaniu fioletowym często jednak traci w porównaniu z technologiš termicznš, gdyż dotychczas jest mało płyt na rynku, koszty procesu sš wysokie, a jego stabilnoć stosunkowo niska. Chyba jednak nadal tak nie pozostanie, ponieważ wiele nowych opracowań wskazuje na to, że trzeba będzie uważnie ledzić nowoci na drupa 2004.
Trzeciš technikš CtP jest cyfrowe nawietlanie konwencjonalnych płyt uczulonych na promieniowanie UV. Jakoć tej techniki wzrosła tak, że dla wielu jest ona interesujšca, a na pewno jest alternatywš dla gazet Đ trzeba tylko podwyższyć jej wydajnoć. Na drupa 2004 należy oczekiwać dalszych postępów w tej dziedzinie. Kilku producentów próbuje zastšpić lampę UV laserem o wysokiej energii i nim cyfrowo nawietlać konwencjonalnš płytę. Muszš oni jednak wykazać, że można ekonomicznie nawietlać szerokš paletę płyt UV, a koszty lasera i płyt nie zniweczš zalet tej technologii.
Nie ma zwycięzcy
Dzi należy stwierdzić, że żadna z technik nawietlania nie jest przodujšcš na rynku i nie będzie takš w najbliższym czasie. Nawietlarki laserowe z widzialnym wiatłem i nawietlarki termiczne znalazły swoje miejsce na rynku druków akcydensowych i dzielš je po połowie. CtcP (Computer to conventional Plate) włanie zdobywa rynek, ale trudno jest teraz powiedzieć, jakš częć tego rynku zajmie. Inne techniki, jak np. systemy polegajšce na natryskiwaniu atramentu (Pisces Jetplate), sš jeszcze w powijakach, ale też trzeba je obserwować. Wielokrotna zmiana technik w czasie zaledwie 10 lat skłania do uważnej i cišgłej obserwacji rynku.
Małe zakłady majš inne priorytety
Nie można zapomnieć o tym, że dzi CtP jest technologiš przeważnie dla dużych przedsiębiorstw, a więc dla formatów nawietlania i druku 70x100 cm i więcej. Jednak niemal w każdym z krajów blisko 80% drukarń to małe zakłady, drukujšce w formatach do 50x70 cm. Dotychczas trudno było tym zakładom ekonomicznie stosować technikę CtP. Nadal więc aktualne pozostaje pytanie, jaka technologia okrelać będzie masowy rynek CtP, a więc także rynek systemów małoformatowych? Niezależnie od kryteriów technologicznych aktualna jest stara zasada racjonalnej produkcji masowej i w przyszłoci może ona zmienić paletę oferentów systemów. Dla małych zakładów nie ma chyba lepszej okazji do zbadania możliwoci inwestowania w CtP niż targi drupa. Szybciej nie uzyska się przeglšdu potrzebnych informacji, także w odniesieniu do nadal rozwijanych nawietlarek płyt poliestrowych i maszyn offsetowych z bezporednim obrazowaniem. Zawsze aktualne jest tylko pytanie, na które trzeba sobie odpowiedzieć: kiedy wprowadzić do drukarni CtP i jaka technika będzie najlepsza? Aby o tym zadecydować, trzeba indywidualnie przeanalizować kryteria specyficzne dla zakładu, jak liczba płyt do wykonania, wymagania druku, potrzebna jakoć i włšczenie w workflow. Na podstawie zapotrzebowania na personel do obsługi systemu i liczby płyt do wykonania należy też przeprowadzić kalkulację, czy opłacalne jest zastosowanie automatycznego urzšdzenia. Obok kosztów inwestycji trzeba również przeliczyć wkład na materiały i serwis, gdyż w cišgu pięciu lat przekracza on najczęciej koszty inwestycyjne.
Doradztwo jest korzystne
Ze względu na coraz bardziej nieprzejrzystš ofertę systemów, kompleksowoć całego zagadnienia i niewielkie dowiadczenie drukarń w zakresie CtP trudno jest podjšć optymalnš decyzję i dlatego też bardziej niż kiedykolwiek korzystne jest zasięgnięcie opinii u wyspecjalizowanego doradcy. Szczególnie ważnym zagadnieniem przy CtP jest obecnie zapewnienie jakoci i jej kontrola oraz normalizacja próbnych odbitek, nawietlania i drukowania. Szczególnym zainteresowaniem cieszš się więc oferenci rodków i metod do kontroli, jak UGRA czy FOGRA bšd System Brunner, oraz producenci urzšdzeń pomiarowych.
Raster FM przy CtP
Drukarnie offsetowe muszš czynić wszystko, aby wyróżnić się w warunkach twardej konkurencji. Dlatego też przeprowadzane sš analizy, czy może to ułatwić zastosowanie rastrowania metodš modulowanej częstotliwoci (tzw. raster FM). Technicznie zastosowanie rastra FM w CtP jest dzi w pełni możliwe dzięki lepszym algorytmom i stabilniejszym systemom i płytom. Jest to jednak zwišzane z trudnymi działaniami zmierzajšcymi do dostosowania danych do drobniejszych punktów, opanowania zarzšdzania barwš, wprowadzenia stałej kontroli procesu technologicznego oraz uzyskania większej pewnoci w osišganiu równowagi farba-woda w maszynie drukujšcej. Gdy te technologiczne podstawy będš zapewnione, to nic nie stoi na przeszkodzie stosowaniu technologii FM. Wielu producentów, jak np. Agfa, Creo, Esko-Graphics, Harlequin czy Screen oferuje drugš generację rastrów FM lub hybrydowych.
Ważny jest przeglšd rynku
Ten, kto chce wybrać i efektywnie zastosować indywidualnie dopasowanš technikę CtP Đ nawietlarkę, wywoływarkę, workflow i płyty Đ musi czynić wszystko, aby mieć dobry przeglšd całej obszernej oferty. Musi on też być w stanie, mimo cišgłych i szybkich zmian, rozpoznać aktualne tendencje. Doskonałš do tego okazjš będš niewštpliwie zbliżajšce się targi drupa 2004.
Tłumaczenie: Zbigniew Zadrożny
