Jubileusz najstarszej organizacji związkowej drukarzy

6 Dec 2016 14:53

W 2010 roku Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Poligraficznego obchodził 140-lecie powstania. Uchwałą Krajowej Rady Związku główne uroczystości zostały przeniesione na rok bieżący. 140. rocznica istnienia organizacji związkowej drukarzy – najstarszej na ziemiach polskich – to rocznica ruchu związkowego mogącego się powołać na swą historię, długowieczność i tradycję. W historii drukarstwa dwie daty są dla ZZPPP szczególnie ważne: rok 1546, w którym ówczesny król Polski Zbigniew August nadał swemu osobistemu sekretarzowi, a zarazem nadwornemu drukarzowi Lazanowi Andrusowiczowi godło gryfa, które stało się później godłem stowarzyszeń drukarskich; rok 1870, gdy drukarze zrzeszeni w Stowarzyszeniu Wzajemnej Pomocy podjęli akcję strajkową odnosząc swe pierwsze zwycięstwo. Z walki tej powstał związek zawodowy, którego chlubne tradycje są kontynuowane do dzisiaj. Związek przechodził różne koleje losu. Okres zaborów to czas powstawania organizacji zapomogowych w Galicji, okres największego rozwoju drukarstwa we Lwowie. Inna sytuacja panowała w zaborze rosyjskim, gdzie organizacje funkcjonowały nielegalnie, a ich rozwój przebiegał znacznie wolniej. Odzyskanie niepodległości stworzyło podstawę do powstania w 1919 roku klasowej organizacji zawodowej, tj. Zjednoczenia Polskich Związków Zawodowych i Pokrewnych Zawodów. Okres okupacji to przykłady walki konspiracyjnej, funkcjonowania drukarń podziemnych. Drukarze ginęli w bezpośredniej walce z okupantem w różnych formacjach sił zbrojnych i przy tajnych warsztatach. Okres po wyzwoleniu to czas powstawania placówek związkowych i dążności do związkowego zjednoczenia. W październiku 1945 roku w Gnieźnie Krajowy Zjazd decyzją delegatów powołał Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Poligraficznego. Trzy miesiące później podpisano pierwszy historyczny Układ Zbiorowy Pracy w obszarze branży obowiązujący w całym kraju. W roku 1951 na XV Zjeździe nastąpiło połączenie ze Związkiem Zawodowym Dziennikarzy, dwa lata później ze Związkiem Zawodowym Pracowników Sztuki i Kultury, a w 1957 na XVIII Zjeździe reaktywowano Związek Zawodowy Pracowników Poligrafii. Działalność w okresie stanu wojennego była oficjalnie zawieszona, ale związek nie przerwał kontaktów między poszczególnymi okręgami związkowymi. Z chwilą uzyskania mocy prawnej do reaktywowania działalności związkowej jako jeden z pierwszych wznowił swoją działalność w jednolitej strukturze jako Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Poligraficznego. Od 1984 roku ZZPPP działa w ramach OPZZ. Już w latach 70. XX w. związek nieoficjalnie współpracował ze związkowcami w Europie Zachodniej, a po przemianach roku 1989 przystąpił do struktur związkowych na Zachodzie. W 1990 stał się członkiem Międzynarodowej Federacji Graficznej (IGF) i Europejskiej Federacji Graficznej (EGF). Obecnie po połączeniu IGF i EGF są to UNI i UNI-Europa z siedzibą w Brukseli. Związek Zawodowy Pracowników Przemysłu Poligraficznego jest członkiem obydwu organizacji: UNI światowej i UNI-Europa – sekcja Graphical, uczestnicząc w wielu szkoleniach, kongresach. Współpracuje ze związkowcami z Niemiec, Austrii, Włoch i innych krajów Unii. Obecnie związek boryka się z licznymi trudnościami natury ekonomicznej i politycznej w zakładach pracy. Na koniec warto podkreślić, że piękna tradycja ruchu związkowego drukarzy może być „kopalnią” wartości i treści związkowych działań. Uroczystości z okazji jubileuszu Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Poligraficznego odbędą się 21 maja br. w Warszawie, w gmachu NOT przy ul. Czackiego 3/5. Poligrafika jest ich głównym patronem medialnym. Opracowano na podstawie materiałów ZZPPP