Klasyfikacja sposobów drukowaniaczęœć I
6 Dec 2016 14:42

W literaturze fachowej do okreœlania procesu otrzymywania odbitek wykorzystywane sš różne terminy (ădrukowanieÓ, ădrukÓ, ăproces drukowaniaÓ, ăproces drukarskiÓ, ătłoczenieÓ, ăreprodukowanieÓ i in.). Majš one takie samo znaczenie, ale ich tłumaczenie często się różni i nie jest dokładne. Badaniem procesu drukowania, a także opracowaniem terminów zajmowali się wybitni naukowcy: P.O. Rebinder, E.T. Łazarenko, W.S. Łapatuchin, P.O. Popriaduchin, M.I. Siniakow, M.I. Spichnulin, J.I. Czechman, E. Hermanies, A. Zettlemoyer, S. Karttunen, E. Rupp i in. W.W. Popow [1] podaje następujšcš definicję procesu drukowania: ăPodstawš poligraficznego pomnożenia obrazów Đ jako techniki drukowania Đ jest zasada tłoczenia, za pomocš którego otrzymujemy wielokrotnie identyczne odbitkiÓ. M.I. Siniakow [2] powišzuje docisk (przy drukowaniu) z procesem przenoszenia farby: ăW procesie drukowania odbywa się nanoszenie farby na formę i przenoszenie jej pod wpływem ciœnienia (docisku) z formy na papierÓ. P.O. Popriaduchin [3] definiuje proces drukowania następujšco: ăW przemyœle poligraficznym procesem drukowania nazywa się wielokrotne otrzymywanie identycznych odbitekÓ. W podręczniku ăTechnologia drukowaniaÓ [4] przyjęto następujšcš definicję: ăDrukowanie Đ jest procesem wielokrotnego otrzymywania odbitek, posiadajšcych odpowiednie parametry jakoœciowe, za pomocš przenoszenia farby z formy drukowej (bezpoœrednio lub poœrednio) na zadrukowywane podłoże. Otrzymany przy tym obraz nazywany jest drukiemÓ. Według norm niemieckich DIN: ăDrukowanie Đ jest zwielokrotnieniem obrazu za pomocš przenoszenia farby drukowej lub innego œrodka barwišcego na zadrukowywane podłoże z formy drukowej albo innego czynnika obrazujšcego drukowany obrazÓ (Od tłumacza Đ jest to tzw. forma drukowa niematerialna). M.I. Spichnulin [5] podaje następujšcš definicję: ăProcesem drukarskim (drukowaniem) nazywa się proces otrzymywania na jakiejkolwiek powierzchni odbitek z formy drukowej, która zawiera obraz graficzny, za pomocš działania energetycznegoÓ. Ostatnia definicja najbardziej odpowiada rzeczywistoœci, bo przedstawia proces drukowania jako metodę odwzorowywania i pomnożenia obrazów oryginalnych czy kodowanych. Nie wišże ona drukowania z urzšdzeniami technicznymi, przy użyciu których odbywa się jego wykonanie, ale podkreœla znaczenie działania energetycznego. O niezbędnoœci klasyfikacji sposobów drukowania mówi się już od dawna. Pierwsze próby były robione jeszcze w XIX stuleciu. Podstawš tej pierwszej klasyfikacji była zasada przestrzennego podziału formy drukowej na elementy drukujšce i niedrukujšce, z punktu widzenia różnic konstrukcyjnych ich rozmieszczenia na formie (wypukły, wklęsły). Z upływem czasu pojawiały się nowe metody drukowania i zasada ta nie mogła nadal pozostawać podstawš klasyfikacji. W XX wieku wielokrotnie próbowano stworzyć ogólnš klasyfikację sposobów drukowania. W latach 60.-70. w Zwišzku Radzieckim i za granicš były przeprowadzane próby opracowania współczesnej klasyfikacji na podstawie nowych cech i zasad, ale do dnia dzisiejszego nie udało się opracować ogólnie przyjętej klasyfikacji sposobów i metod drukowania. Tak na przykład termin ădrukowanie płaskieÓ bierze swoje poczštki z bezpoœrednich technik drukowania Đ œwiatłodruku i litografii. Wraz z rozwojem poœredniej (offsetowej) zasady drukowania przy użyciu takiego typu form pojawił się termin ădrukowanie offsetoweÓ, który stał się ogólnie stosowany. Ten termin nie ma jednak powišzania z przestrzennym rozdzieleniem powierzchni formy drukowej na elementy drukujšce i niedrukujšce; oprócz tego problem pogłębia się przez to, że zasada drukowania poœredniego kontaktowego (offsetowego) ma zastosowanie także w innych sposobach drukowania: wypukłym i wklęsłym, a także w cyfrowych sposobach drukowania. L.A. Kazarowicki [6] zaproponował jako podstawę klasyfikacji sposobów drukowania wykorzystanie nie przestrzennego rozdzielenia elementów drukujšcych i niedrukujšcych, ale ich rozgraniczenia w procesie drukowania oraz charakteru odwzorowania za ich pomocš półtonów. On też wyznaczył dwie główne cechy sposobów drukowania. Według pierwszej wszystkie sposoby drukowania dzielš się na dwie grupy: drukowanie z mechanicznym rozgraniczeniem i drukowanie z fizykochemicznym rozgraniczeniem elementów drukujšcych i niedrukujšcych. Do pierwszej grupy należš sposoby drukowania, w których elementy drukujšce i niedrukujšce majš jednakowš molekularnš strukturę, do drugiej Đ te, które majš różne molekularne właœciwoœci. Według drugiej cechy klasyfikacyjnej (charakter odwzorowania półtonów) L. A. Kazarowicki wyróżnia również dwie podgrupy. Do pierwszej należš sposoby z cišgłym odwzorowaniem tonów, do drugiej Đ z dyskretnym. Ale również ten sposób klasyfikacji nie spowodował znaczšcych zmian w znanej już wczeœniej klasyfikacji i nie został ogólnie uznany. I. S. Antokolski [7] proponuje równolegle z cechš przestrzennego rozdzielenia formy wykorzystywać (jako dodatkowš cechę klasyfikacji) sposób przenoszenia farby z formy na papier w procesie drukowania. Przeanalizowane zostały sposoby bezpoœrednie i poœrednie, a również, jako perspektywa Đ bezkontaktowy sposób drukowania. W Niemczech, w Wyższej Szkole Technicznej w Darmstadt, zaproponowano klasyfikację sposobów drukowania w szerszym zakresie [8]. Wszystkie metody drukowania podzielono na szeœć grup-sposobów drukowania: Ľ wypukły (klasyczny typograficzny, typooffsetowy, fleksograficzny); Ľ płaski (litograficzny, offsetowy, œwiatłodruk); Ľ wklęsły (rotograwiura rastrowana, autotypia wklęsła); Ľ bezfarbowy (tłoczenie: foliš wielowarstwowš, œlepe tłoczenie Đ bezfarbowe; Ľ sitodruk (z form płaskich, rotacyjny, risografia); Ľ inne (kserografia, magnetografia, druk laserowy). Pytanie jednak pozostaje otwarte. Wyżej podana klasyfikacja nie wprowadziła niczego nowego do wyjaœnienia podstaw systematyzacji. Przez Polskš Komisję Normalizacyjnš Przemysłu Poligraficznego [8] został opracowany system klasyfikacji sposobów drukowania, w którym w sposób bardziej konkretny i lakoniczny dokonano podziału głównych wariantów technologii na podstawowe sposoby drukowania i techniki pochodne, ale jako podstawę wykorzystano te same przestrzenno-konstrukcyjne cechy. Najpełniejszš, ale bardzo skomplikowanš klasyfikację sposobów drukowania zaproponował W. S. Łapatuchin [8], który przyjšł 4 nowe kryteria podziału (sposób powstania informacji drukowanej, sposób przenoszenia farby, zasada drukowania i sposób otrzymania obrazu drukowanego) oraz jednš cechę dodatkowš (najbardziej charakterystycznš). Przy takiej klasyfikacji każda metoda drukowania ma swój indeks cyfrowy. Na przykład drukowanie offsetowe (płaskie) z nawilżaniem pod numerem 1.2.1.1.1. posiada pięć zasadniczych cech: Główne: 1. Wielocykliczny (powtarzalny); 0.2. Poœredni (offsetowy); 0.0.1 Drukowanie za pomocš stabilnej formy; 0.0.0.1. Posiada fizykochemiczny podział elementów drukujšcych i niedrukujšcych na formie. Dodatkowa: 0.0.0.0.1. Nawilżanie elementów niedrukujšcych w trakcie drukowania. System klasyfikacji sposobów drukowania opracowany przez W. S. Łapatuchina [8] obejmuje 45 wariantów produkowania druków i wyróżnia 3 zasadnicze możliwoœci przenoszenia obrazu na zadrukowywane podłoże: bezpoœredniš (za pomocš kontaktu), poœredniš i bezkontaktowš. Taki system klasyfikacji obejmował nie tylko wszystkie istniejšce sposoby drukowania i ich techniki pochodne, ale również perspektywiczne kierunki rozwoju drukowania. Ten system posiadał także szereg cech negatywnych: był za bardzo skomplikowany, a głównie Đ nie uwzględniał typu działania energetycznego w procesie drukowania, dlatego nie został rozpowszechniony. Jednakże klasyfikacja W. S. Łapatuchina uzyskała szeroki rozgłos dzięki temu, że opierała się na tłumaczenie terminu ăpoligrafiaÓ jako jednego z głównych sposobów powielania informacji i zawierała wiele po raz pierwszy wprowadzonych do teorii drukarstwa pojęć i terminów oraz powišzań pomiędzy wszystkimi sposobami drukowania. Podstawš klasyfikacji sš cechy, które umożliwiajš obiektywnš ocenę możliwoœci klasyfikacji współczesnych i przyszłych sposobów drukowania z punktu widzenia skutecznoœci końcowego rezultatu drukowania Đ druku. cdn.