Kobieta i znaczki

6 Dec 2016 14:44

Jednš z niewielu kobiet w Polsce profesjonalnie zajmujšcych się projektowaniem znaczków pocztowych jest artysta plastyk Agnieszka Sobczyńska, której współpraca z Pocztš Polskš trwa już od siedmu lat. W 2005 roku wydane zostały dwie serie znaczków jej autorstwa. Należšca do Agnieszki Sobczyńskiej Ţrma Studio Maga wygrała również przetarg na projekty emitowanych w tym roku znaczków drukowanych na kartkach pocztowych. Mimo że Pani Agnieszka znana jest także w niektórych Ţrmach z branży poligraŢcznej jako projektantka reklam (drukowanych m.in. w POLIGRAFICE), dziœ rozmawiamy na temat mniej znanej strony jej działalnoœci. Redakcja: Znaczek pocztowy to dla wielu z nas po prostu dodatek do koperty. Tymczasem okazuje się, że jego zaprojektowanie tak naprawdę jest sztukš... Agnieszka Sobczyńska: Znaczki pocztowe, które widzimy naklejone bšdŸ wydrukowane na korespondencji, to tylko częœć pracy projektanta. Projekt w całoœci składa się ze znaczka, koperty Pierwszego Dnia Obiegu i pieczęci okolicznoœciowej nazywanej potocznie datownikiem. Elementy te powinny stanowić nierozerwalny komplet i wspierać się wzajemnie konsekwentnym komunikatem wizualnym. R.: Jak wyglšda praca nad takim projektem? A.S.: Moje projekty dla potrzeb Poczty Polskiej wyko-nuję powiększone trzykrotnie i wielokrotnie koryguję zmniejszajšc do formatu rzeczywistego. Tego i wielu innych elementów projektowania znaczka nauczyłam się od mistrza w dziedzinie znaczków pocztowych Đ pana Andrzeja Heidricha*. R.: Jakš technikš należy drukować znaczki pocztowe? A.S.: Najchętniej moje znaczki realizuję w technice offsetowej. Wiem, czego mogę się spodziewać w druku stosujšc odpowiednie gruboœci linii, ustawienia kolorystyczne czy wielkoœci fontów. Jest to jednak kwestia doœwiadczenia, a nie fascynacji jednš z technik drukarskich. Wiele osób ceni rotograwiurę. Jeszcze innš formš oddania projektu znaczka jest technika stalorytnicza, w której to myœl projektanta łšczy się i współpracuje ze spojrzeniem rytownika. R.: Jak wyglšda współpraca projektantów z Pocztš Polskš? A.S.: Tak naprawdę temat dla projektanta wyznaczajš plany emisyjne Poczty Polskiej. Kiedy kilka lat temu rozpoczynałam współpracę z Pocztš, niektóre tematy propono-wano np. trzem plastykom, w tym artyœcie poczštkujšcemu, dajšc mu tym samym szansę zaistnienia w nowym gronie. Wygrywał ten projekt, który posiadał najwięcej walorów mieszczšcych się w ogólnej koncepcji tematycznej. Dziœ rynek rzšdzi się innymi prawami i dyskusja nad znaczkiem dyktowana jest w pierwszej kolejnoœci cenš oferowanš w przetargu. W tym roku mojej pracowni autorskiej udało się wygrać przetarg i wraz z grupš młodych plastyków rozpoczšć cišgłš współpracę z Pocztš w projektowaniu znaczków nadrukowanych na kartki pocztowe. R.: W takim razie gratulujemy. Zwłaszcza że projektowanie znaczków to niełatwy kawałek chleba... A.S.: Znaczek to bardzo trudna i wymagajšca forma graŢczna, gdzie ważne sš dyscyplina myœli, polot projektowy, pewna w rysunku ręka i swoboda w posługiwaniu się różnymi narzędziami graŢcznymi, np. komputerem, aparatem fotograŢcznym. Od graŢka wymaga się wiele rzetelnoœci, jednak nawet w tak ciasnych ramach mšdry artysta ma jeszcze mnóstwo do powiedzenia. R.: Jakimi regułami kieruje się zatem projektant? A.S.: W projektowaniu znaczka musimy brać pod uwagę fakt, że w opinii większoœci ludzi jest on po prostu opłatš za usługę pocztowš. Dlatego najważniejszym jego elementem jest nominał i nazwa poczty macierzystej, wszystkie pozostałe elementy stanowiš wypełnienie. Regułš powinna się stać czytelnoœć i rozpoznawalnoœć znaczka. Doskonałym przykładem sš znaczki angielskie, gdzie połšczono tradycję ăczarnego pennyÓ w formie bardzo graŢcznej z grajšcš różnorodnie formš informacyjno-ilustracyjnš całej kompozycji. W polskich znaczkach artysta tęskni za swobodš wypowiedzi graŢcznej popartš tym samym w druku. Chcielibyœmy widzieć znaczki zaskakujšce np. pod względem kształtu, zapachu, po prostu innowacyjne, nie wiem jednak, na ile przygotowany jest odbiorca, aby ta nasza rozmowa graŢczna była czytelna i przejrzysta dla obu stron. R.: Wygrała Pani przetarg dla Poczty Polskiej. Czy ma Pani w planach wysłanie swojej aplikacji do jej odpowiedników w krajach Europy Zachodniej? Skoro możemy drukować dla Zachodu, dlaczego mamy nie projektować znaczków dla Deutsche Post czy Royal Mail? A.S.: Każdy projekt to duże wyzwanie, tym bardziej jeœli odbiorcš jest kraj o innej kulturze, mentalnoœci i tradycji. Na pewno chciałabym zmierzyć się z tematem, który wymagałby ode mnie nowego spojrzenia na otaczajšcy mnie œwiat. Lubię nowe wyzwania. Rozmawiał Sławomir Sokołowski * [od red.:] Przypominamy, że Andrzej Heidrich Đ były długoletni nacz. grafik wydawnictwa Czytelnik Đ jest m.in. autorem projektu graŢcznego używanych przez nas banknotów.