To najbardziej wyczekiwany przez branże poligraficzną i produkcji opakowań konkurs o dotacje. Najprawdopodobniej na kolejną edycję będziemy czekać aż do 2014 roku. Wynika to głównie z faktu, że inne pieniądze na inwestycje z programu Innowacyjna Gospodarka już dawno rozdzielono. Budżet tego konkursu jest spory i wynosi 616 184 623 PLN.
W ramach konkursu pilotażowego o nazwie „Wsparcie na wdrożenie wynalazku w działalności gospodarczej” drukarnie mogą się ubiegać o dofinansowanie wdrożenia wynalazku, który będzie po raz pierwszy zastosowany w Unii Europejskiej w praktyce gospodarczej. Na pieniądze mogą liczyć rozwiązania, które są chronione prawami patentowymi lub zostały zgłoszone do urzędu patentowego i uzyskały sprawozdania o stanie techniki.
Dofinansowanie będzie mogło objąć do 50 proc. kosztów kwalifikowanych, których minimalna wartość to 4 mln zł. Maksymalna kwota dotacji to aż 20 mln zł.
Przedsiębiorca będzie musiał przedstawić dokumenty świadczące o jego prawie do wynalazku, np. dokument patentowy lub dowód zgłoszenia w celu jego uzyskania. Gdy jednak przedsiębiorca nie jest twórcą wynalazku, będzie musiał przedstawić dowód prawa do wyłącznego z niego korzystania (np. umowa cywilno-prawna zakupu patentu).
Na co można dostać dotację
n Pokrycie kosztów przeniesienia własności gruntu lub użytkowania wieczystego gruntu
n Pokrycie kosztów przeniesienia prawa własności budynku lub budowli
n Pokrycie ceny nabycia albo kosztu wytworzenia środków trwałych (nowych lub używanych)
n Pokrycie ceny nabycia robót i materiałów budowlanych
n Pokrycie ceny nabycia wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, praw ochronnych, licencji, know-how oraz nieopatentowanej wiedzy technicznej
n Raty leasingowe środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, gruntów, budynków i budowli albo spłatę wartości początkowej środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, gruntów, budynków i budowli należnej finansującemu z tytułu umowy leasingu
n Pokrycie kosztów związanych z najmem lub dzierżawą gruntów, budynków i budowli
n Pokrycie ceny zakupu usług doradczych
Patenty, patenty i jeszcze raz patenty
Mimo że PARP ogłosiła konkurs w maju, to wnioski będzie można składać dopiero od 27 sierpnia do 14 września. Wiąże się to z długim oczekiwaniem na uzyskanie dokumentów patentowych, a zwłaszcza sprawozdania o stanie techniki. Już teraz składając wniosek do Urzędu Patentowego należy go opatrzyć dopiskiem, że wynalazek będzie podstawą ubiegania się o dofinansowanie w ramach konkursu pilotażowego. Według zapewnień PARP ma to przyspieszyć całą procedurę. Szczególną uwagę należy zwrócić na niedoceniane „sprawozdanie o stanie techniki”. Jedno z kryteriów obligatoryjnych w ramach tego działania nakłada obowiązek o treści „a uzyskane sprawozdanie o stanie techniki uprawdopodabnia spełnienie kryterium nowości, poziomu wynalazczego oraz przydatności do przemysłowego stosowania.” W sprawozdaniu o stanie techniki urząd patentowy jednoznacznie wskaże, czy istnieją gdzieś dokumenty „podważające” np. nowość czy też poziom wynalazczy naszego innowacyjnego pomysłu. W związku z tym należy dobrze przygotować opisy wniosku patentowego tak, aby zminimalizować możliwość wystąpienia takich zastrzeżeń już na etapie zgłoszenia patentowego.
Warto dodać, że nie ma ustawowej definicji „wynalazku” – prawo własności przemysłowej określa tylko kryteria, które musi spełniać rozwiązanie, aby został udzielony na nie patent. W związku z tym możliwe jest np. udzielenie patentu na wynalazek dotyczący nowego zastosowania istniejącej już „substancji” lub takie stworzenie istniejącego produktu, aby miał nowe zastosowanie.
Regulacją stosunków w zakresie m.in. wynalazków zajmuje się ustawa Prawo własności przemysłowej. Aby wynalazek mógł uzyskać patent, powinien spełniać łącznie następujące cechy: być nowy, nadawać się do przemysłowego stosowania i posiadać poziom wynalazczy. Wynalazek uważa się za nowy, jeśli nie jest on częścią stanu techniki (sprawozdanie o stanie techniki), przy czym przez stan techniki rozumie się wszystko, co zostało udostępnione do wiadomości publicznej (także informacje zawarte w innych zgłoszeniach patentowych).
Najtrudniejsze jest jednak kryterium „poziomu wynalazczego”. Ustawa podaje jedynie, że wynalazek posiadający tę cechę nie wynika, w sposób oczywisty, ze stanu techniki. Taka definicja powoduje często sprzeczne interpretacje i niejasności. Typowym błędem procedury patentowej jest także m.in. zbyt szybkie ujawnianie pomysłów. Patent musi być nowością, dlatego do czasu zgłoszenia nie wolno publicznie ujawniać żadnych jego szczegółów.
Dobry rzecznik patentowy jest nieoceniony (jest ich w Polsce kilkuset). Wynajmujemy go, aby wykonał poszukiwanie w stanie techniki (bazy danych), prawidłowo przygotował zgłoszenie oraz – co najważniejsze – sformułował odpowiednie zastrzeżenia, które są sercem patentu, a może ich być nawet kilkaset. Źle sformułowane zastrzeżenia są częstym powodem odrzucenia patentu (aż 40 proc. zgłoszeń patentowych w Polsce spotyka odmowa).
W latach 2006-2010 ochronę patentową uzyskało niecałe 40 wynalazków zgłoszonych przez przedsiębiorców z branży poligraficznej i produkcji opakowań. Jednak już od początku roku 2011 obserwowany jest dynamiczny wzrost liczby zgłoszeń patentowych w poligrafii.
Innowacyjny sposób oceniania projektów
Nowością w przypadku tej dotacji jest też odmienny od dotychczasowego tryb oceny wniosków. Procedura zakłada 3 etapy oceny merytorycznej, przy czym ostatni etap to spotkania przedsiębiorców z ekspertami (tzw. Panel Ekspertów), przed którymi będziemy prezentowali nasz projekt. Nie będzie to więc ocena wyłącznie dokumentów, ale bezpośrednie spotkanie wnioskodawców z oceniającymi, którzy po wysłuchaniu prezentacji przedsiębiorcy będą mu także zadawać pytania. Ocena naszej 20-minutowej prezentacji projektu na pewno zaważy na tym, czy otrzymamy dofinansowanie, czy nie, gdyż to właśnie Panel Ekspertów będzie rozdzielał aż 100 dodatkowych punktów dla projektu. Pozwoli to ominąć biurokratyczne ograniczenia dokumentacji oraz wyeliminować ewentualną subiektywność w ocenie projektów.
Najważniejsze kryteria punktowe
Spośród obowiązujących kryteriów punktowych przedstawiamy cztery, które będą decydowały o tym, czy projekt otrzyma dofinansowanie.
1. Poziom innowacyjności końcowego rezultatu projektu (produktu lub usługi) wdrażanego w oparciu o wynalazek (całkowicie nowy produkt = 50 punktów; istniejący produkt, ale z nowymi funkcjami = 30 punktów; istniejący produkt bez nowych funkcji, ale o poprawionych parametrach = 20 punktów).
2. Planowany eksport nowych (lub udoskonalonych) produktów na rynki zagraniczne (min. 10 proc. = 4 pkt., min. 20 proc. = 7 pkt., min. 30 proc. = 10 pkt.).
3. Projekt dotyczy technologii priorytetowych wskazanych w dokumencie FORE-SIGHT TECHNOLOGICZNY PRZEMYSŁU Insight 2030 (10 punktów) – lista tych technologii priorytetowych jest dostępna m.in. na stronie www.isp.reprograf.com.pl
4. Projekt dotyczy wynalazku, który został zgłoszony do ochrony patentowej także poza Polską – najczęstszą praktyką jest zgłoszenie typu PCT (tzw. zgłoszenie międzynarodowe) do Europejskiego Urzędu Patentowego (EPO). Zgłoszenia dokonuje się od razu w jęz. angielskim, niemieckim lub francuskim, a wniosek patentowy składa się za pośrednictwem polskiego Urzędu Patentowego.
Pozostałe kryteria nie są aż tak istotne, gdyż uzależnione są wyłącznie od dobrego zaplanowania projektu (także od strony finansowej) oraz wynikają w sposób logiczny z kryteriów opisanych powyżej.
Dotacje takie jak nowy pilotażowy konkurs PARP, umożliwiający uzyskanie 20 mln zł wsparcia, sprzyjają nowatorskim pomysłom i „nieoczywistym” wynalazkom w poligrafii. Ważne jest jednak, aby w przemyślany sposób pokierować całą procedurą zarówno od strony unijnej, jak i od strony zgłoszenia patentowego.
