Jeli chodzi o wybór pomiędzy drukiem wklęsłym i fleksograficznym, to należy wzišć pod uwagę, że oba systemy majš swoje zalety i dlatego w dajšcej się przewidzieć przyszłoci będš się rozwijać. Wybór zależy od drukarni, w oparciu o jej strategię i otoczenie, w którym działa.
Wydajnoć maszyn jest różna
Wysoko wydajnym maszynom wklęsłodrukowym stawiane sš cele produkcyjne w wysokoci ponad 100 mln metrów bieżšcych rocznie.
Skšd biorš się te liczby? Przyjmijmy, że prędkoć robocza wynosi 450 m/min, że zakład pracuje na cztery zmiany (1600 godzin rocznie na 1 zmianę), że rednia długoć zlecenia wynosi 54 000 m, że zmiana zlecenia trwa jednš godzinę, łšcznie z dopasowywaniem kolorów. rednio maszyna pracuje dwie godziny, a zatrzymuje się na godzinę, tzn. czas przestoju wynosi 33% całego czasu.
Daje to liczbę 115 mln metrów bieżšcych, a zakładajšc wstęgę o szerokoci 1300 mm, otrzymujemy prawie 150 mln metrów kwadratowych rocznie.
Istnieje kilka maszyn tego typu już działajšcych w Europie Zachodniej w dużych drukarniach, które pracujš na potrzeby rynku europejskiego dla firm wielonarodowych.
Prawdziwe dane nie sš publikowane; można przyjšć, że na dzisiaj wynosi to około 80 mln metrów bieżšcych. Istnieje więc luka i należy jš zmniejszyć.
Powinna zostać zwiększona prędkoć, pod warunkiem, że suszenie, napęd i sterowanie maszyn sš odpowiednio do tego przygotowane.
Powinno się też dostosować farby, ale największš przeszkodš jest kompatybilnoć z istniejšcymi cylindrami. Jest rzeczš prawie niemożliwš wykonanie na maszynie wklęsłodrukowej pracy przy prędkoci, powiedzmy, 150 m/min, a następnie innego zlecenia przy prędkoci 350 m/min.
W tym zakresie flekso ma niedługš historię, ale posiada jednš zaletę: wszystkie prace mogš być zaprojektowane w równorzędnych standardach. Istniejšce zakłady wklęsłodrukowe powinny dokładnie ocenić rzeczywistš wartoć istniejšcych cylindrów Đ podejcie zbyt tradycyjne może dać w sumie wynik odmienny od założonego.
Aby zmniejszyć tę lukę, należy zwrócić uwagę na strukturę zamówień (maszyny majš mnóstwo możliwych ustawień; aby skrócić czas ustawiania, należy starać się ograniczyć częste zmiany), na organizację hali maszyn (na przykład podstawianie i przygotowywanie zwojów papieru we właciwym czasie oraz odbieranie wydrukowanego produktu) i na urzšdzenia pomocnicze, które wspomagajš pracę operatorów.
Powszechnie obecnie stosowana maszyna wklęsłodrukowa ma prędkoć maksymalnš 300 m/min. Można przyjšć redniš prędkoć jako 250 m/min, rednie zamówienie jako 30 000 metrów bieżšcych, co daje 2 godziny produkcji, czas przestawienia maszyny (z jednej produkcji na drugš, łšcznie z dopasowaniem koloru) na 40 min, co daje czas przestoju w wysokoci 25% całego czasu.
Dla takich maszyn można sobie wyobrazić dwa sposoby pracy: praca na dwie zmiany plus 15% godzin nadliczbowych lub praca na trzy zmiany po 8 godzin każda (w rzeczywistoci w niektórych krajach mogš istnieć umowy, które skracajš długoć zmiany poniżej 8 godzin i ograniczajš godziny nadliczbowe, co powoduje, że rachunek staje się trudniejszy). Podsumowujšc, te maszyny mogš mieć teoretycznš wydajnoć od 40 do 60 mln metrów bieżšcych.
Dane rzeczywiste wskazujš na zakres od 25 do ponad 40 mln metrów bieżšcych rocznie.
Jak wypełnić tę lukę? Problemy sš takie same jak przy maszynach drukujšcych o wysokiej wydajnoci: kompatybilnoć cylindrów i rodzaj farby sš zagadnieniami znacznie prostszymi, natomiast zmiana struktury zamówień i organizacja produkcji mogš się okazać trudniejsze niż oczekiwane z powodu ograniczeń zewnętrznych i wewnętrznych.
Jaka jest pozycja Polski i Europy Centralnej w zakresie wklęsłodruku?
Podstawy techniczne sš dobre, często lepsze niż w Europie Zachodniej. Tradycja druku wklęsłego jest w Polsce niewielka, a personel w większoci młody.
Tymczasem lata dowiadczenia drukarzy sš cišgle jeszcze zaletš, bioršc pod uwagę wymagania jakociowe klientów w stosunku do produktu.
Szkolenie techniczne to bolesny problem; drukarze pracujšcy w firmach wielonarodowych majš tę przewagę, że majš dostęp do wiedzy wewnštrz firmy.
Z powodu wzrostu kosztów osobowych należy zwracać uwagę na zwiększenie wydajnoci.
W dziedzinie flekso obraz jest bardziej różowy: technologia ta rozwija się na całym wiecie, tak że lokalne drukarnie nie sš konkurencyjnie gorsze niż reszta wiata. PLFTA prowadzi również doskonałš pracę w dziedzinie szkolenia.
Przed podjęciem dyskusji na temat: flekso czy wklęsłodruk, należy przypomnieć niektóre specyficzne zastosowania obu systemów:
Ľ wklęsłodruk jest zalecany do operacji w linii, jak np. klejenie na zimno (cold seal) i laminowanie;
Ľ flekso to wybór dla krótkich nakładów, gdzie zlecenia muszš być przygotowane i zrealizowane w krótkim czasie;
Ľ flekso CI (z centralnym cylindrem) jest odpowiednim systemem dla materiałów rozcišgliwych z nowatorskš opcjš dla tektury.
Tendencja do zmniejszania gruboci folii OPP jest ważnš sprawš dla klientów, którzy potrzebujš wielkich iloci produktów o krótkim okresie ważnoci i gdzie koszt opakowania jest ważny w stosunku do całkowitego kosztu produktu; można tu wymienić jako przykład torebkę na frytki. W takim przypadku duże zalety ma flekso, ponieważ 10-mikronowa folia OPP może być łatwo zadrukowana na maszynie CI, z prędkociami w zakresie 300 m/min lub większymi. Produkt może być póniej laminowany grubszš foliš, która nie nadaje się do zadrukowania. Klienci mogš zaakceptować to rozwišzanie na równi z istniejšcymi produktami wklęsłodrukowymi, a oszczędnoci na koszcie folii mogš przynieć znaczšce zyski.
Jeli chodzi o wydajnoć, produkcja 20 mln metrów bieżšcych rocznie jest jednak jeszcze odległym celem dla wielu drukarń fleksograficznych.
Jeli wyobrazimy sobie prędkoć roboczš 170 m/min, to potrzebna będzie godzina na wyprodukowanie 10 000 metrów bieżšcych; jest to dobra wielkoć zamówienia dla flekso. Jedna godzina jako czas narzšdu byłaby doskonałym osišgnięciem, co daje maksymalnš teoretycznš wydajnoć 24 mln rocznie. Jak można zwiększyć te liczby?
Zwiększenie szybkoci może być ograniczone przez suszenie i pozostałoci rozpuszczalnika, nowe farby powinny zdecydowanie poprawić wydajnoć.
Wielkoć zamówień nie zwiększy się, ważnym zadaniem wobec tego jest skrócenie przestojów.
Mechaniczny czas zmiany produkcji wynosi w nowoczesnych maszynach CI mniej niż 10 minut, pozostały czas to straty wynikajšce z regulacji.
Z jednej strony, jeli 40 minut jest celem przy druku wklęsłym, to flekso z trudnociš osišgnie lepsze wyniki; z drugiej strony wartoci osišgane we współczesnych maszynach offsetowych (10-20 min), dzięki standaryzacji i zmniejszeniu liczby kolorów, pokazujš, że istnieje jeszcze miejsce dla flekso, jeli rozwój będzie postępował w tym kierunku.
Kilka słów o kosztach
Z punktu widzenia praktycznego podłoże drukowe w przypadku flekso jest o 150 euro tańsze niż jego odpowiednik w druku wklęsłym. To tak, jakby porównywać jabłka i gruszki, a klienci mogš wybierać pomiędzy różnymi rodzajami owoców.
Koszty maszynowe sš mniejsze we fleksografii, ponownie z punktu widzenia praktycznego i porównujšc konfiguracje, które sš różne (maszyna wklęsłodrukowa ma instalację do dopalania, czego nie wymaga flekso, maszyna ma też więcej kolorów itp.).
Jeli przyjmiemy jako 100 koszt podstawowej maszyny CI, dochodzimy do 150 dla projektów CI opracowywanych z większym udziałem komputerów, do 200-250 dla pełnej maszyny wklęsłodrukowej o prędkoci 300 m/min, do 500 dla maszyn szybkich.
Maszyna fleksograficzna wymaga mniej operatorów Đ od 1 do 2, wobec od 3 do 5 dla druku wklęsłego, ponadto flekso wymaga pracowników o większych kwalifikacjach.
Na podstawie przedstawionych powyżej porównań i ocen inwestor przed podjęciem decyzji powinien przeprowadzić gruntownš analizę możliwoci obydwu technologii pod kštem własnych potrzeb produkcyjnych.
Materiał został opracowany na podstawie wystšpienia Carlo Ardizzone Đ dyrektora regionu firmy Cerutti podczas seminarium w Instytucie Włoskim w Warszawie
