Matryce strukturalne do zabezpieczania druków
6 Dec 2016 14:48
Powszechna dostępność urządzeń i programów do cyfrowej obróbki obrazu, a także coraz większe możliwości druku cyfrowego powodują, iż żadne standardowo przygotowane wydruki czy dokumenty nie są w stanie obronić się przed próbami fałszerstwa.
Często nawet prymitywne i typowo amatorskie próby wykonania duplikatu są na tyle udane, iż wprowadzone w życie przynoszą znaczące straty materialne. Oprócz tak oczywistych strat materialnych fałszerstwa często powodują również dużo poważniejsze straty niematerialne, wyrabiając prawowitemu właścicielowi złą opinię u niczego nieświadomych nabywców czy konsumentów.
Istnieją zaawansowane metody zabezpieczania chociażby takich druków jak dowody osobiste, paszporty czy banknoty. Ich zastosowanie wiąże się jednak z dużymi nakładami finansowymi i dość ograniczoną użytecznością w kontekście produktów będących w powszechnym użytkowaniu jak markowe kosmetyki, ubrania czy bilety wstępu. Skutecznym rozwiązaniem może się okazać zastosowanie indywidualnych hologramów oraz nowatorskiego zabezpieczenia druków za pomocą matryc strukturalnych. O ile zastosowanie hologramów wydaje się dość skutecznym i pewnym rozwiązaniem, to ze względu na wysoką cenę wykonania hologramu ma ono ekonomiczne uzasadnienie przy bardzo dużych nakładach.
Bardziej przystępnym rozwiązaniem jest nowoczesna metoda wykorzystująca matryce strukturalne. Powstają one w procesie obróbki mechanicznej (grawerowania) ściśle wyspecyfikowanych płyt metalowych, najczęściej mosiężnych. W wyniku obróbki specjalnie przygotowany projekt graficzny zostaje odzwierciedlony w metalu w postaci wielu uszeregowanych linii i punktów. Wielkości tych elementów sięgają setnych części milimetra, a ich wykonanie możliwe jest tylko dzięki niezwykle precyzyjnym urządzeniom cyfrowym oraz wiedzy i doświadczeniu obsługi. Wzajemny układ tych elementów i bardzo małe odległości powodują powstanie misternego wzoru, w którym rozchodzące się w różnych kierunkach linie dają efekty odbijania światła podobne do efektu hologramu.
Tak przygotowane matryce strukturalne są stosowane w procesie tłoczenia na gorąco (ang. hot stamping), gdzie za ich pośrednictwem jest przenoszona na podłoże drukowe folia do tłoczenia. Do zastosowania matryc strukturalnych nie jest wymagana specjalna folia – z powodzeniem można zastosować dowolną folię w dowolnym kolorze, w tym również folie dyfrakcyjne zwane potocznie holograficznymi. Warto zaznaczyć, iż zastosowanie specjalnego koloru czy wzoru folii może się dodatkowo przyczynić do nadania takiemu zabezpieczeniu indywidualnych cech chroniąc je dodatkowo przed podrobieniem.
Powstały w wyniku procesu tłoczenia wzór graficzny dzięki mikroprzetłoczeniom nadaje wydrukowi niepowtarzalny, łatwo rozpoznawalny wygląd, dodatkowo wpływając pozytywnie na jego estetykę. Jednym z ciekawszych rozwiązań jest możliwość uzyskania efektu wzajemnego przenikania się dwóch obrazów w zależności od kąta padania światła. Matryce strukturalne charakteryzują się wysoką trwałością porównywalną z trwałością zwykłych matryc grawerowanych. Koszt przygotowania takiej matrycy w głównej mierze zależy od jej wielkości i stopnia skomplikowania, jednak w porównaniu z kosztami przygotowania hologramu indywidualnego jest to rozwiązanie zdecydowanie tańsze, szczególnie przy pracach o niższych nakładach. Powtórzenie wzoru również nie stanowi problemu, o ile zlecimy to tej samej firmie, która pierwotnie wykonywała matrycę. Odwzorowanie matrycy z gotowego wyrobu jest trudne, a przy zastosowaniu kilku matryc do jednego wzoru przetłoczenia jest to wręcz niemożliwe.
Wymagający proces technologiczny przygotowania matrycy, jak również implementacji samej folii stawia bardzo wysoko poprzeczkę wszelkim próbom jego podrobienia. Dzięki zastosowaniu wysublimowanej techniki można mieć pewność, iż wysiłek niezbędny do jego podrobienia będzie skutecznie odstraszać, tym bardziej, że uzyskany dzięki zastosowaniu matryc strukturalnych efekt jest niemożliwy do otrzymania przy zastosowaniu innych dostępnych obecnie technik drukowania czy uszlachetniania.