Nawilżanie bez alkoholu
6 Dec 2016 14:50
Alkohol izopropylowy (IPA) jest lotnym rozpuszczalnikiem, w poligrafii wykorzystywanym w technologii offsetowej jako roztwór nawilżający do płyt drukowych.
Na pierwszy rzut oka odpowiednie stosowanie IPA wiąże się z korzyściami dla procesu drukowania (np. farba nie przechodzi na elementy niedrukujące). Mimo technicznych zalet obecnie coraz częściej krytykuje się używanie tego składnika ze względu na jego negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne. Tak jak wszystkie inne lotne związki IPA – chociaż w mniejszym stopniu niż dwutlenek węgla czy metan – przyczynia się do powstawania ozonu i jest niebezpieczny dla zdrowia pracowników drukarni. Spośród użytkowników maszyn firmy manroland wielu przyznaje, że stabilna i ekonomiczna produkcja jest możliwa z niskim lub nawet zerowym udziałem IPA.
Firma manroland od 10 lat tworzy rozwiązania do druku bezalkoholowego i przy ograniczonej ilości IPA (0-5%). Przez lata firma ta w swoich rozwiązaniach jako wałki nawilżające stosowała wałki ceramiczne. Zdarza się, że dodatki do systemów nawilżających niekorzystnie wpływają na elementy gumowe. Obojętne ceramiczne powierzchnie jednostek nawilżających firmy manroland nie stwarzają takich problemów. Dziś jednak najlepsze w druku bezalkoholowym mogą się okazać wałki gumowe, które zapewniają stabilność produkcji.
Zmodyfikowana powierzchnia wałków gumowych powoduje, że roztwór nawilżający może być łatwo i jednolicie rozprowadzony na powierzchni płyty. Stabilny balans farba/woda powstaje natychmiast ze względu na brak alkoholu, co jest rezultatem specjalnych właściwości wałków. Wałki gumowe są odporne na środki czyszczące, trudne warunki produkcyjne i nadają się do druku UV. Dostępne są w gamie produktów printcom firmy manroland.
Do drukowania bezalkoholowego lub ze zredukowaną ilością IPA manroland oferuje systemy SelectDampening, łączące szczególne sposoby mierzenia, dozowania i filtrowania. Wysoka jakość poszczególnych elementów systemu nawilżania pozwala na zachowanie odpowiednich parametrów utrzymujących stabilność druku bez względu na ilość IPA.
Dla stabilności druku istotny jest także odpowiedni poziom pH wskazujący, czy rozwiązanie nawilżające jest kwasowe, czy zasadowe. Reakcja chemiczna zachodzi pomiędzy kwasowym roztworem nawilżającym i zazwyczaj zasadową powierzchnią papieru. W czasie drukowania poziom pH roztworu nawilżającego może wzrosnąć. Wówczas płyty mogą nie drukować czysto, a farba może zacząć wchłaniać roztwór. Dodatkowo może wytworzyć się sól, która będzie negatywnie wpływać na wałki i płytę drukową. Operatorzy maszyn nie zawsze mają jednak czas na obserwację temperatury, aktualnych wartości IPA czy poziomu pH. W systemie manroland parametry te kontrolowane są automatycznie i wyświetlane na specjalnym monitorze.
W druku bezalkoholowym i ze zredukowaną ilością IPA istotna jest także jakość wody. Jeśli woda jest zbyt miękka lub twarda, ma to natychmiastowy wpływ na wydruk – farba w zespołach drukujących może zacząć smarować lub pienić. Odpowiednią jakość wody można osiągnąć dzięki systemowi odwróconej osmozy wspomaganemu przez zwiększoną twardość wody. Jakość wody może być także kontrolowana za pośrednictwem analiz laboratoryjnych. Ponoszenie wysokich kosztów nie jest więc konieczne. Wiele drukarń korzysta właśnie z prostszych metod utrzymywania stałej jakości wody.
Druk bezalkoholowy i ze zredukowaną ilością IPA nie jest możliwy bez wykorzystania odpowiednich dodatków do rozwiązań nawilżających. Firma manroland oferuje takie dodatki w gamie produktów printcom. Zwiększają one m.in. właściwości zwilżające, stabilizują poziom pH i zapobiegają tworzeniu się mikroorganizmów.
Stałość parametrów procesu drukowania utrzymywana jest również dzięki kontroli temperatury zespołu farbowego. Brak efektu chłodzącego, co jest wywołane parowaniem lotnego IPA, może być wyrównany przez urządzenie kontrolujące temperaturę zespołu farbowego. Przy jego użyciu odporność rozwiązania nawilżającego nie jest ograniczana przez wahania temperatury. W ten sposób proces drukowania stabilizuje się. Dodatkowo nadmiar roztworu nawilżającego może wpływać na lepkość i rozdzielanie farby. W nowym rozwiązaniu manroland specjalne urządzenie usuwa roztwór nawilżający z zespołu farbowego stabilizując procesy nafarbiania i drukowania.
Korzyści z wykorzystywania specjalnych właściwości wałków mogą być osiągnięte jedynie przy odpowiednim umiejscowieniu jednostki nawilżającej i zespołu farbowego. Jednocześnie solidne funkcjonowanie maszyn, rozwiązań nawilżających i jednostek drukujących jest możliwe tylko przy regularnej ich konserwacji i czyszczeniu sprawdzonymi środkami.
Na podstawie artykułu R. Gebhardta i Th. Walthera „The environmental impact of isopropyl alcohol” z „Subjects of Print” nr 1/2008 opracowała DA