W roku 2020 pojawiły się nowe standardy w certyfikacji FSC i PEFC dotyczące łańcucha dostaw i stosowania certyfikacji. Zmieniły się także normy dotyczące europejskiego znaku ekologicznego Ecolabel: wymagania zostały zaostrzone i rozszerzono obszar aplikacji. Te aktualizacje współgrają z apelem ONZ o pilne włączenie celów klimatycznych do planów postcovidowych.
PEFC publikuje nowe standardy FM i CoC
Zarówno w certyfikacji PEFC, jak i FSC należy wyróżnić dwie normy: standardy zarządzania gospodarką leśną (Forest Management – FM) i standardy Łańcucha Dostaw (Chain of Custody – CoC). Pierwsza norma dotyczy właścicieli lasów, druga przedsiębiorstw. PEFC International liczy 55 krajów członkowskich, 320 mln ha certyfikowanych lasów, 750 000 właścicieli lasów i 20 000 certyfikowanych przedsiębiorstw. 90 proc. certyfikowanych lasów w Belgii i krajach z nią graniczących posiada certyfikat PEFC. 17 stycznia 2020 r. Zgromadzenie Generalne PEFC International przegłosowało nowe normy dotyczące Łańcucha Dostaw i stosowania marki PEFC. Weszły one w życie 14 lutego 2020 r. z okresem przejściowym aż do 14 sierpnia 2023 r. dla przedsiębiorstw już certyfikowanych.
W roku 2018 międzynarodowe standardy PEFC dotyczące gospodarki leśnej ewoluowały ku nowemu systemowi odniesienia, który odzwierciedla oczekiwania wszystkich interesariuszy i społeczeństwa obywatelskiego na poziomie światowym. Dotyczy to m.in. łagodzenia zmian klimatycznych, konwersji lasów, ale także warunków pracy w lesie, dobrego samopoczucia i dostępu do pracy ludności lokalnej – tłumaczy Samuel Oldenhove, sekretarz generalny belgijskiego oddziału PEFC. Ten nowy system odniesienia odpowiada także wszystkim kryteriom zrównoważonego zaopatrzenia w drewno sformułowanym w Niderlandach. W roku 2020 PEFC International uzyskał w rezultacie maksymalną ocenę TPAC (Timber Procurement Assessment Committee – Komisja ds. Oceny Zamówień Drewna). TPAC oceniał zgodność systemów certyfikacji z polityką zrównoważonego zaopatrzenia rządu niderlandzkiego. Według tej oceny, PEFC i FSC zostały uznane za doskonale równoważne – mówi Samuel Oldenhove. Poza zrównoważonym zarządzaniem lasami, nowy system certyfikacji PEFC uwzględnia także Cele Zrównoważonego Rozwoju ONZ, zwiększając wymagania socjalne (płaca minimalna, brak dyskryminacji w pracy itp.). Teraz do oddziałów PEFC w poszczególnych krajach należy przełożenie tych standardów na warunki specyficzne dla danego kraju.
Standardy CoC PEFC dotyczą wszystkich przedsiębiorstw z certyfikatem PEFC, od eksploatacji lasów aż po ostatnie ogniwo łańcucha przetwarzania. Zwiększają one głównie wymagania dotyczące źródeł pochodzenia drewna i oferują przedsiębiorstwom więcej przejrzystości w zarządzaniu przepływami – wyjaśnia belgijski oddział PEFC. Jedna ze zmian standardów CoC 2002:2020 dotyczy rozszerzenia definicji „kontrowersyjnych źródeł” i dodaje nowe wymagania w odniesieniu do analizy ryzyka. Celem jest odpowiedź na dodatkowe pytania dotyczące legalności, związane ze zrównoważonym rozwojem na poziomach produkcji i pozyskiwania, bioróżnorodności, ważnych pod względem ekologicznym stref leśnych, fundamentalnych zasad i praw pracy rdzennej ludności – precyzuje Bernard Buntinx, account manager PEFC Belgium. Nowe standardy zapewniają również większą przejrzystość metod zarządzania przepływem drewna. Wśród metod śledzenia i kontrolowania przepływów wchodzących do przedsiębiorstwa i z niego wychodzących, metoda kredytu jest uważana za dodatkową metodę łańcucha kontroli, obok fizycznej separacji i metody procentowej. Dla przedsiębiorstw, które pracują zgodnie z metodą separacji fizycznej, jest teraz możliwość oznaczania „100% certyfikowane PEFC” w przypadku zaopatrywania się wyłącznie w surowce certyfikowane – wyjaśnia Bernard Buntinx. Nowa etykieta może być umieszczana na produktach odpowiadających nowym standardom. Nie musi być opatrywana inicjałami TM (TradeMark).
FSC: nowości w normach i etykieta FSC Mixte
W lutym 2021 r. FSC International opublikowało nową wersję (V3-1) normy dotyczącej certyfikacji Chain of Custody. Największą nowością są zawarte w niej fundamentalne wymagania w dziedzinie pracy. Nowa wersja zawiera też elementy już zaadaptowane przez dyrektywy w poprzedniej wersji V3-0 ze stycznia 2017. Bazuje ona na podstawowych konwencjach Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), które stanowią już część normy FSC dotyczącej gospodarki leśnej. Obecnie wymagania dotyczące zgodności społecznej i etycznej zostały także włączone do normy certyfikacji FSC Chain of Custody. Oznacza to, że odtąd wymagania dotyczące warunków pracy dotyczą całego łańcucha i są poddawane audytowi, od lasu aż do produktu finalnego.
Nowa wersja normy FSC V3-1 weszła w życie 1 września 2021, stając się obowiązującą dla wszystkich nowych certyfikatów. Okres przejściowy wydłużony do 15 miesięcy (zamiast 12) dotyczy wszystkich istniejących certyfikatów FSC CoC i kończy się 31 grudnia 2022.
FSC zmodyfikowało również tekst etykiety „FSC Mixte”, w którym zostanie dodana informacja „Supporting responsible orestry” („Wspieranie odpowiedzialnego leśnictwa”). Nowa etykieta FSC Mixte zostanie wprowadzona w styczniu 2022 z okresem przejściowym 30 miesięcy, podczas którego będą współistniały etykiety nowa i stara. Celem tak długiego okresu przejściowego jest wg FSC zapewnienie, że posiadacze certyfikatów będą w stanie wprowadzić nową etykietę do swoich materiałów wizualnych.
FSC International reprezentuje ponad 228 mln ha certyfikowanych lasów, ok. 170 000 właścicieli lasów, 48 158 certyfikatów CoC (dla przedsiębiorstw) i liczy 1165 członków z 89 krajów.
Europejski znak Ecolabel o rozszerzonym zakresie dotyczącym papieru zadrukowanego
Utworzony w roku 1992 przez Komisję Europejską znak Ecolabel pozwala konsumentom na identyfikację produktów przyjaznych środowisku w całym cyklu ich życia. Jest rozpoznawalny dzięki swojemu logo w kształcie kwiatu. Przekonuje do zrównoważonej produkcji i konsumpcji wyrobów, a także ich dostaw i używania w sposób zrównoważony. Znak Ecolabel powstał w odpowiedzi na zapotrzebowanie władz, które chciały wprowadzić pewne rygory w informacjach zamieszczanych na produktach wprowadzanych na rynek. Blisko 30 lat później etykieta z kwiatkiem wciąż wpisuje się w ramy polityki Unii Europejskiej i państw członkowskich dotyczącej zrównoważonej produkcji i konsumpcji, mającej na celu zredukowanie wpływu konsumpcji i produkcji na środowisko, zdrowie, klimat oraz zasoby naturalne.
Od 1 stycznia 2020 r. weszła w życie nowa wersja Ecolabel o zaostrzonych normach dotyczących papieru. Musi on teraz zawierać co najmniej 70 proc. włókien pochodzących z lasów zarządzanych w sposób zrównoważony, aby uzyskać znak Ecolabel (poprzednio było to 50 proc.). Obszar aplikacji Ecolabel dla papieru zadrukowanego został rozszerzony o koperty, papeterię (z wyjątkiem klaserów), torby i opakowania papierowe oraz papier prezentowy. Nie obejmuje on opakowań, etykiet i materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Wykluczone są także chusteczki papierowe, produkty higieniczne oraz produkty i torby z papieru perfumowanego. Stowarzyszenie Intergraf, które przyczyniło się do stworzenia nowego procesu oceny, podkreślało, że wnioskodawcy chcieliby uzyskiwać etykietę dla całej grupy produktów. Generalna zasada jest taka, że znak Ecolabel zostaje przypisany do pojedynczego produktu, którego cechy charakterystyczne nie powinny zmieniać się z upływem czasu.
Nowa wersja znaku potwierdza tę zasadę, jednak daje przedsiębiorstwom możliwość wnioskowania o wprowadzenie etykiety dla grupy produktów. Nowa grupa obejmuje produkty z zadrukowanego papieru zawierające co najmniej 90 proc. papieru, tektury lub podłoży na bazie papieru. Wyjątkiem są książki, katalogi, broszury i formularze, które powinny zawierać minimum 80 proc. papieru.
Nowe oznakowanie Ecolabel będzie obowiązywać aż do 31 grudnia 2028 r., kiedy to przewidziana jest kolejna nowelizacja. Intergraf opublikował poradnik dla drukarń chcących ubiegać się o europejski znak Ecolabel dla ich produktów z zadrukowanego papieru.
We wrześniu 2020 r. Komisja Europejska zidentyfikowała 24 kategorie uprawnionych produktów i usług, 1757 przedsiębiorstw będących posiadaczami znaku Ecolabel i 76 000 referencyjnych produktów w Europie. Kategoria „papiernictwo” obejmuje papier graficzny, papier zadrukowany, papeterię i torby papierowe.
Na podstawie „Nouvelles Graphiques” nr 8/2021 opracowała IZ
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
