O bezpiecznych opakowaniach i niebezpiecznej migracji raz jeszcze…

6 Dec 2016 14:56

Mamy świadomość, że opakowania nie powinny wywierać jakiegokolwiek negatywnego wpływu na zapakowany produkt. Do niedawna uważano, że dotyczy to głównie zmian zapachowych i wystarczy stosować podłoża oraz farby o niskim zapachu własnym, aby opakowania uznać za bezpieczne. Okazuje się jednak, że znacznie większym problemem jest zjawisko przenikania niepożądanych substancji z zewnętrznej strony opakowań do produktu. Powodują one nie tylko zmiany zapachowe i smakowe, ale mogą również prowadzić do zanieczyszczania i skażania produktu. Pomiędzy zapakowanym produktem a jego opakowaniem dochodzi do różnych interakcji. Są one zależne od konstrukcji opakowania, metod oraz surowców użytych do jego wytworzenia i właściwości samego produktu. Rodzaje opakowań Rozróżnia się zasadniczo dwa rodzaje opakowań: opakowania tzw. bezpośrednie, których niezadrukowana strona podłoża ma bezpośredni kontakt z zapakowanymi produktami oraz opakowania niebędące w takim kontakcie, oddzielone pewnym rodzajem bariery funkcjonalnej, nazywane pośrednimi. W ostatnich czasach zauważa się wzrost ilości opakowań bezpośrednich ze względu na możliwość redukcji kosztów ich wytwarzania.   Wzajemne oddziaływanie pomiędzy produktem spożywczym a zadrukowanym opakowaniem Rozróżniamy kilka rodzajów wzajemnych oddziaływań pomiędzy zadrukowanym opakowaniem a produktem. Są to migracja, niewidzialne odbijanie i przenikanie substancji wewnątrz zamkniętego opakowania. Migracja. Zjawisko to następuje poprzez transport określonej substancji do produktu spożywczego i z samego produktu przez opakowanie na zewnątrz. Koncentrację migracji podaje się w mg/dm2 opakowania lub też w mg/kg zapakowanego produktu. Pod względem fizycznym zjawisko migracji polega na rozdziale i dyfuzji substancji mogących podlegać przenoszeniu w obszar graniczny pomiędzy opakowaniem a produktem. Odbijanie (niewidzialne). Do zjawiska tego może dochodzić po druku arkuszy w stosie lub w nawiniętej roli. Druki z wyraźnie widocznym odbijaniem są łatwo zauważalne i traktowane jako makulatura. Natomiast zagrożeniem dla produktu jest to odbijanie, które nie jest widoczne. Może ono powodować niebezpieczeństwo przechodzenia substancji niskocząsteczkowych na tę stronę opakowania, która będzie miała później bezpośredni kontakt z produktem. Przenikanie substancji wewnątrz opakowania. Zjawisko to powstaje przez przenoszenie lotnych substancji wewnątrz zamkniętego opakowania, powodując zmiany zapachu i smaku zapakowanego produktu. Z wymienionych powyżej rodzajów wzajemnego oddziaływania pomiędzy opakowaniem a środkiem spożywczym największe znaczenie mają migracja i odbijanie. Koncentracja substancji migrujących w opakowaniu produktu zależy głównie od: n początkowych koncentracji substancji mogących migrować w zadrukowanym opakowaniu, n prędkości przemieszczania się (dyfuzji) tych substancji, n równowagi rozdziału tych substancji, ich rozpuszczalności w zadrukowanym opakowaniu lub produkcie spożywczym. Najwyższa koncentracja substancji migrujących powstaje w takim produkcie (medium), w którym się one najlepiej rozpuszczają.  Aby skutecznie chronić zarówno produkt, jak i konsumenta, należy wykluczyć możliwość powstawania niekorzystnych zmian jakościowych i zdrowotnych produktów, wywołanych migracją składników opakowania. W przypadkach, kiedy specyficzne stężenie substancji mogących migrować zostaje przekroczone lub nie można dokładnie określić stopnia ich toksyczności, należy: n zastosować do produkcji opakowania inne surowce (podłoża, farby, lakiery), n zastosować tzw. warstwy barierowe, zapobiegające migracji.  Artykuł sponsorowany