W lipcowej „Poligrafice” informowaliśmy o uruchomionym przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju programie „Sprawdzimy Twój Eksperymentalny Pomysł” (STEP), mającym na celu wsparcie przedsiębiorców, którzy nigdy nie korzystali z dofinansowania z funduszy europejskich w ubieganiu się o środki dostępne w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Z Andżeliką Możdżanowską, Sekretarzem Stanu w MIiR oraz Pełnomocnikiem Rządu ds. Małych i Średnich Przedsiębiorstw, rozmawiamy o pozostałych programach wsparcia przedsiębiorców m.in. z branży poligraficzno-opakowaniowej oraz o podejmowanych przez minister inicjatywach.
Branża poligraficzna to w 98 proc. małe i średnie przedsiębiorstwa. Jakie programy wsparcia tego segmentu oferuje obecnie MIIR i jakie inicjatywy jako Pełnomocnik Rządu do Spraw MŚP podejmuje Pani Minister?
––––––––––
Minister Andżelika Możdżanowska: W przypadku przedsiębiorstw to właśnie do małych i średnich firm skierowanych jest najwięcej środków europejskich. Wspierane jest prowadzenie działalności badawczo-rozwojowej, rozwijanie umiejętności współpracy pomiędzy przedsiębiorcami, ale również biznesu z nauką, posiadanie długofalowej wizji rozwoju i nastawienie na osiągnięcie celu w postaci wdrożenia nowego, innowacyjnego rozwiązania, produktu, usług, które znajdą nabywców – to nasze priorytety w rozwoju przedsiębiorstw.
Największe możliwości pozyskiwania finansowania w tych obszarach daje Program Inteligentny Rozwój. Jego priorytetem jest wzmacnianie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez transfer technologii, wsparcie promocji i internacjonalizacji, wsparcie na badania i praktyczne wykorzystanie ulepszonych lub nowych produktów oraz rozwiązań w gospodarce. Biorąc pod uwagę, że jest to dość trudna materia, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju przygotowało dla przedsiębiorców nowy, bardzo ciekawy instrument pod nazwą „Sprawdzimy Twój Eksperymentalny Pomysł”, w skrócie STEP. Jest to inicjatywa skierowana do tych przedsiębiorców, którzy chcą realizować projekty badawczo-rozwojowe, inwestować w innowacje, a mają niewielkie doświadczenie w pozyskiwaniu Funduszy Europejskich lub nie mają go wcale. Wystarczy wejść na stronę www.poir.gov.pl/step, wypełnić interaktywny formularz i wysłać go do Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich. W ciągu maksymalnie 5 dni przedsiębiorca otrzyma informację zwrotną, czy pomysł kwalifikuje się do wsparcia z Funduszy Europejskich. Jeśli tak – pomysł jest kierowany do dalszych konsultacji z ekspertami, których pomoc zapewnia Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.
Kolejnym dużym i dającym ogromne możliwości rozwoju firm jest Program Polska Wschodnia. Przedsiębiorcy z 5 województw: lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego mogą otrzymać większe wsparcie niż w pozostałych regionach. Najlepszym miejscem do pozyskiwania aktualnych informacji na temat Funduszy Europejskich, w tym informacji o naborach, szkoleniach jest strona internetowa: www.funduszeeuropejskie.gov.pl. W tym miejscu chciałabym także przestrzec przed oszustami wyłudzającymi pieniądze od przedsiębiorców w zamian za podstawowe, często nieprawdziwe informacje dotyczące Funduszy Europejskich. Proszę pamiętać, że wszelkie informacje, materiały, dokumenty, a także konsultacje możliwości wsparcia Państwa pomysłów z Funduszy Europejskich są bezpłatne. Moja praca na rzecz sektora MŚP to również spotkania bezpośrednie z przedsiębiorcami i rozmowy na temat bieżących zmian w otoczeniu prawno-podatkowym. Zapraszam do udziału w spotkaniach w ramach cyklu „Innowacyjna firma. Wsparcie dla przedsiębiorców z Funduszy Europejskich”. W trakcie tych spotkań przekazujemy informacje na temat Funduszy Europejskich, ale również dotyczące tak gorących tematów jak: RODO, Konstytucja Biznesu, a w tym np. Prawo sukcesji, czy też zmian w prawie podatkowym. Każdy uczestnik ma także możliwość bezpośredniej rozmowy z ekspertami z m.in.: Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwa Finansów, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Krajowej Administracji Skarbowej, Banku Gospodarstwa Krajowego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Szanuję czas przedsiębiorcy i dokładam wszelkich starań, aby spotkania organizowane z mojej inicjatywy i z moim udziałem były optymalnie wykorzystanym czasem i dlatego staram się dostarczyć jak najwięcej przydatnych dla przedsiębiorcy informacji.
Czy widzi Pani Minister szansę na uchylenie przestarzałych rozporządzeń i ich zapisów np. dotyczących BHP, nieprzystających do obecnie stosowanych technologii i procesów produkcyjnych? Przedstawiciele organizacji branżowych zabiegają o to już od jakiegoś czasu.
––––––––––
M.A.M.: Dziękuję Polskiemu Bractwu Kawalerów Gutenberga za inicjatywę i merytoryczny wkład w podjęcie działań legislacyjnych mających na celu uchylenie Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów i Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach graficznych z dnia 22 listopada 1951 r. Dokument w swej treści nie przystaje do stosowanych obecnie metod produkcyjnych. Jako Pełnomocnik Rządu do spraw Małych i Średnich Przedsiębiorstw nie mogłam pozwolić, aby nieaktualne rozporządzenie hamowało progresywność rynku i nie pozwalało na innowacyjne rozwiązania dla przedsiębiorców. Mam nadzieję, że dzięki zmianom prawnym przemysł poligraficzny będzie mógł rozwijać się bez przeszkód oraz zdobywać i umacniać wysoką pozycję w kraju i za granicą.
Branża poligraficzno-opakowaniowa stanowi integralną część przemysłu spożywczego, kosmetycznego, farmaceutycznego, chemicznego i innych, natomiast sama w sobie nie została zakwalifikowana jako Krajowa Inteligentna Specjalizacja (KIS), pomimo że dla rozwoju całej gospodarki jest niezbędna jak rzadko która. Ten fakt bardzo utrudnia możliwości ubiegania się o środki unijne, które już z założenia ze względu na wszechobecne Badania + Rozwój w bieżącej perspektywie 2014-2020 są niezwykle trudne do pozyskania. Czy jest szansa na zmianę sytuacji w kolejnej perspektywie?
––––––––––
M.A.M.: Obecna sytuacja jest pokłosiem negocjacji poprzedniego rządu RP z Komisją Europejską ustalających założenia perspektywy finansowej na lata 2014-2020. Ustalenia priorytetowych obszarów, decydujących o kryteriach przyznawania dotacji, zostały zawarte w umowie wdrożeniowej, która nie może ulec zasadniczym zmianom. Jako Pełnomocnik Rządu do spraw Małych i Średnich Przedsiębiorstw pomagam przedsiębiorcom, którzy zgłaszają problemy związane z procedurami dotacyjnymi. Interweniuję w przypadku opóźnień w wypłacie środków, co ma duży wpływ na płynność finansową przedsiębiorstw, w zakresie błędnego interpretowania przepisów przez urzędników oraz używania prostego języka w pismach kierowanych do przedsiębiorców. Jednak na radykalne zmiany w przypadku kryteriów przyznawania dotacji unijnych czy wpisania na listę Krajowych Inteligentnych Specjalizacji w tej perspektywie liczyć nie można. W chwili obecnej trwają negocjacje dotyczące nowej perspektywy finansowej i bardzo ważne jest uwzględnienie wskazywanych przez branżę aspektów, szczególnie w odniesieniu do MŚP.
Czy widzi Pani Minister potrzebę dialogu z przedstawicielami branży na temat trwających w Komisji Europejskiej prac nad rozwiązaniami legislacyjnymi dotyczącymi m.in. bezpieczeństwa żywności, gospodarki cyrkularnej czy recyklingu?
––––––––––
M.A.M.: Przy Komisji Europejskiej działają branżowe, międzynarodowe grupy robocze, w których mogą uczestniczyć przedstawiciele danej gałęzi przemysłu. Wszystkie resorty mają bieżące informacje na temat spotkań i aktualnie poruszanych tematów legislacyjnych. Jeżeli branża jest gotowa wskazać osoby dysponujące odpowiednim poziomem wiedzy, które mogłyby występować jako eksperci, zachęcam do czynnego uczestnictwa w rozmowach i wypracowywaniu rozwiązań sprzyjających rozwojowi przedsiębiorstw. Rzeczowa, partnerska rozmowa strony rządowej z przedsiębiorcami-ekspertami to klucz do sukcesu w tworzeniu dobrego prawa. Tylko uczestnictwo przedstawicieli przedsiębiorców na każdym etapie tworzenia przepisów może zapewnić ich właściwą jakość, uwzględniając realne warunki prowadzenia biznesu. Śmiało mogę powiedzieć, że pierwsze sukcesy mamy za sobą. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w odpowiedzi na moją interwencję dotyczącą braku ekspertów z branży poligraficznej oceniających wnioski dotacyjne zwróciła się już do Polskiego Bractwa Kawalerów Gutenberga o wskazanie specjalistów, którzy mogliby wzmocnić składy komisji dotacyjnych, w których dostrzeżono, że brakuje specyficznych umiejętności.
Branża poligraficzno-opakowaniowa włącza się w społeczne projekty rządowe jak Dostępność Plus oraz generuje własne, ukierunkowane na uświadamianie społeczeństwa o wadze gospodarki cyrkularnej, ochrony środowiska czy kształcenia zawodowego.
Z jakich źródeł mogłyby liczyć na wsparcie tego typu inicjatywy?
––––––––––
M.A.M.: Dostępność Plus to flagowy program rządu, przygotowany i koordynowany przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju. Jest on skierowany do ogółu społeczeństwa. Zawsze podkreślam, że wszyscy byliśmy dziećmi i wszyscy się zestarzejemy i właśnie ten program jest stworzony z myślą o każdym obywatelu naszego kraju, bez względu na wiek czy rodzaj niepełnosprawności. Cieszy mnie fakt, że branża poligraficzna może pochwalić się projektami, nad którymi pracowała jeszcze przed ogłoszeniem programu Dostępność Plus. Książkę, która powstała w wyniku współpracy przedsiębiorstwa poligraficznego i przedstawiciela nauki, przeznaczoną zarówno dla dzieci niewidomych, jak i widomych wykorzystaliśmy w akcji promocyjnej programu. Mam nadzieję, że te innowacyjne prace będą mogły zostać ukończone dzięki środkom unijnym, o które będziecie mogli Państwo wnioskować w konkursach. Wspieranie tego typu inicjatyw pochodzących od przedsiębiorców jest kwintesencją dobrze pojętego partnerstwa publiczno-prywatnego. Partnerstwo to nie tylko inwestycje, ale również przejmowanie odpowiedzialności za sprawy społeczne. Projekty skupiające się na ochronie środowiska są wspierane w Programie Infrastruktura i Środowisko. Z kolei środki przeznaczone na kształcenie zawodowe, w tym kursy, szkolenia, można pozyskać zarówno w programie krajowym Wiedza, Edukacja, Rozwój, jak i w poszczególnych Regionalnych Programach w każdym z województw. Często Urzędy Pracy również dysponują pulą środków na opłacenie staży. Zachęcam do korzystania z sieci 74 Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich na terenie całego kraju. Tam 310 specjalistów udzieli Państwu rzetelnych informacji na temat możliwości pozyskania środków na dany projekt i przybliży proces pozyskiwania środków. Co istotne, jeśli już realizujemy projekt – pracow-
nicy punktu pomogą również w jego prawidłowym rozliczeniu.
Dziękuję za rozmowę!
––––––––––
M.A.M.: Ja również bardzo dziękuję za rozmowę, a przede wszystkim za zaangażowanie w rozwiązywanie problemów polskiej branży poligraficznej i całego sektora MŚP. Dziękuję i życzę sukcesów zarówno na rynku krajowym, jak i rynkach zagranicznych, a ze swojej strony mogę obiecać rzetelną pracę nad poprawą warunków prowadzenia działalności gospodarczej poprzez monitorowanie zachodzących zmian legislacyjnych i inicjowanie nowych rozwiązań.
Rozmawiała Anna Naruszko