2. Płyty termoczułe
Płyty termoczułe (zwane nieraz niesłusznie płytami termicznymi lub termalnymi) sš czułe na promieniowanie laserowe podczerwone (termiczne).
Obecnie firma Agfa produkuje następujšce płyty termoczułe:
Ľ z warstwš termorozpuszczalnš (płyty :Thermostar P970 i P971),
Ľ z warstwš termotopliwš (płyty :Thermolite, :Thermolite Plus i :Azura).
Wszystkie płyty termoczułe nie sš wrażliwe na działanie wiatła dziennego i mogš być obrabiane przy wietle dziennym. Urzšdzenia do ich obróbki należy jednak chronić przed kurzem z powietrza.
W czasie nawietlania analogowych (tradycyjnych) płyt fotoutwardzalnych w wyniku rozproszenia wiatła w warstwie wiatłoczułej dookoła nawietlonych elementów powstaje otoczka, która nieco powiększa elementy drukujšce powodujšc zwiększenie stopnia pokrycia powierzchni rysunku rastrowego. W czasie drukowania wysokich nakładów cieńsza otoczka stopniowo ulega zniszczeniu, co wymaga regulacji iloci farby przenoszonej przez maszynę.
W płytach termoczułych przy napromieniowaniu laserem podczerwonym nie powstaje otoczka ze względu na stosowanie spójnego promieniowania laserowego oraz właciwoci warstwy termoczułej, w której zmiany termochemiczne następujš dopiero po przekroczeniu okrelonej temperatury (poniżej której w warstwie nie zachodzš zmiany), a ponadto zbyt wysoka temperatura nie zmienia wielkoci punktu rastrowego. Tym samym nie na-stępuje zmiana wielkoci elementów drukowych, co umożliwia wykonanie dobrej reprodukcji najdrobniejszych elementów, np. rastrów stochastycznych lub rastrów klasycznych o stopniu pokrycia od 1 do 99%. Powstałe punkty rastrowe sš ostre i nie majš otoczki (rys. 3).
Płyty termoczułe sš wprawdzie mniej wiatłoczułe niż płyty :Lithostar, ale przy stosowaniu odpowiedniej nawietlarki czas wykonania formy drukowej jest stosunkowo krótki. Obraz utajony na płytach termoczułych jest bardzo stabilny i płyty można wywołać po upływie wielu godzin od nawietlenia bez żadnych ujemnych skutków.
2.1. Płyty :Thermostar
Płyty termorozpuszczalne (:Thermostar P970 i P971) na podłożu aluminiowym elektrochemicznie ziarnowanym i anodowo utlenionym majš warstwę oleofilowego tworzywa pokrytego warstwš termorozpuszczalnš o gruboci poniżej 1 ľm.
Technologia wykonania form drukowych obejmuje następujšce etapy:
Ľ nawietlanie
Đ płyty :Thermostar P970 laserem podczerwonym (830 nm), np. za pomocš nawietlarki Agfa :Xcalibur lub :Acento,
Đ płyty :Thermostar P971 laserem podczerwonym (1064-1080 nm), np. za pomocš nawietlarki Agfa :Galileo Thermal S. Pod wpływem promieniowania laserowego warstwa wiatłoczuła staje się rozpuszczalna w alkalicznym roztworze wodnym;
Ľ rozpuszczenie (wywoływanie) w alkalicznym roztworze wywołujšcym, który najpierw rozpuszcza nawietlone elementy warstwy termorozpuszczalnej, a następnie odsłonięte elementy oleofilowej warstwy drukujšcej,
Ľ płukanie za pomocš wody w celu usunięcia nadmiaru substancji alkalicznej,
Ľ zagumowywanie za pomocš zwykłych roztworów gumujšcych.
Elementy warstwy tworzywa oleofilowego pokryte nienawietlonymi elementami warstwy termorozpuszczalnej tworzš elementy drukujšce. W czasie drukowania obraz przekazujš najpierw nienawietlone elementy warstwy termorozpuszczalnej, a po jej starciu Đ elementy warstwy oleofilowej.
Z wykonanych form drukowych można uzyskać nakłady do 150 tys. odbitek, a po termicznym hartowaniu formy drukowej Đ do 1 mln odbitek.
Płyty :Thermostar reprodukujš obrazy rastrowe o zakresie stopnia pokrycia powierzchni od 1 do 99% przy gęstoci rastra do 100 pkt/cm.
2.2. Płyty :Thermolite
Płyty termotopliwe :Thermolite na podłożu aluminiowym elektrochemicznie ziarnowanym i anodowo utlenionym majš warstwę tworzywa rozpuszczalnego w wodzie, w której zdyspergowane sš oleofilowe kuleczki. Elementy nawietlone przez podczerwone diody laserowe 830 nm ogrzewajš się i topiš, przy czym wišżš się z aluminiowš płytš podłożowš, tworzšc oleofilowe elementy drukowe nierozpuszczalne w wodzie.
Płyty :Thermolite nie wymagajš zagumowania i po nawietleniu bez jakiejkolwiek obróbki mocuje się je w maszynie offsetowej.
Technologia wykonania form drukowych obejmuje następujšce etapy:
Ľ nawietlanie laserem podczerwonym (830 nm), np. za pomocš nawietlarki Agfa :Xcalibur,
Ľ zamocowanie w maszynie drukujšcej bez jakiejkolwiek uprzedniej obróbki chemicznej i bez gumowania. Proces drukowania rozpoczyna się od przystawienia układu nawilżajšcego do formy drukowej. Pod wpływem wody roztworu nawilżajšcego następuje spęcznienie nienawietlonych elementów warstwy termotopliwej. Po przystawieniu wałków farbowych spęczniałe elementy wraz z naniesionš warstwš farby zostajš przeniesione na kilka pierwszych zadrukowanych arkuszy makulatury. Następuje odsłonięcie hydrofilowego podłoża aluminiowego z tlenkiem aluminium, które tworzy elementy niedrukujšce. Elementy nawietlone o właciwociach oleofilowych pozostajš na płycie i przekazujš farbę na obcišg gumowy, a z niego na zadrukowywane podłoże.
Z form drukowych wykonanych z płyt :Thermolite można uzyskać nakłady do 30 tys. odbitek, a z :Thermolite Plus Đ 100 tys. odbitek.
Reprodukujš one obrazy rastrowe o stopniu pokrycia powierzchni od 2 do 98% dla gęstoci rastra do 80 pkt/cm. Termiczne hartowanie form drukowych w celu podniesienia wysokoci nakładu nie jest możliwe.
Podobna technologia Agfa LiteSpeed jest stosowana w maszynach DI w ramach technologii od komputera do maszyny drukujšcej, przy czym wtedy wodny roztwór kopiowy jest natryskiwany na płytę zamocowanš w maszynie offsetowej.
2.3. Płyty :Azura
Płyty termotopliwe :Azura (o gruboci 0,15, 0,20 lub 0,30 mm) na podłożu aluminiowym elektrochemicznie ziarnowanym i anodowo utlenionym majš pojedynczš warstwę zwišzku makroczšsteczkowego (rozpuszczalnego w wodzie), w którym zdyspergowane sš oleofilowe kuleczki lateksowe. Pod wpływem laserowego promieniowania podczerwonej diody laserowej 830 nm kuleczki lateksowe ogrzewajš się i topiš, a wišżšc się z aluminiowš płytš podłożowš tworzš oleofilowe elementy drukujšce nierozpuszczalne w wodzie. Rozpuszczalne elementy niedrukujšce sš wymywane w czasie kolejnego procesu, to jest zagumowywania. Płyty oprócz zagumowywania nie wymagajš dodatkowej obróbki.
Do nawietlania można stosować nawietlarki firm:
Ľ Agfa: :Acento E, :Acento S, :Xcalibur 45E (z wydajnociš 11-13 płyt/h), :Xcalibur 45S, :Xcalibur 45XT;
Ľ Creo: Trendsetter 20 W lub 40 W, Lotem fibre head lub Quantum;
Ľ Dainippon: PlateRite 8600;
Ľ Heidelberg: Topsetter 74 lub 102 albo Suprasetter;
Ľ Screen: PT-R 4100 (5 płyt/h), PT-R 4300 (11 płyt/h), PT-R 8000, PT-R 8600 lub PT-R 8800;
Ľ Lscher: Xpose.
Płyty :Azura majš szeroki zakres tolerancji nawietlania. Niedowietlenia do 0,5 % i przewietlenia do 25% praktycznie nie majš znaczenia.
Nawietlone płyty zagumowuje się w prostym urzšdzeniu :Azura C85 (z obracajšcymi się szczotkami) do płyt o szerokoci maks. 850 mm i długoci maks. 1100 mm. W czasie zagumowywania następuje:
Ľ rozpuszczenie nienawietlonych elementów przez wodę znajdujšcš się w roztworze gumujšcym, dzięki czemu zostaje odsłonięte hydrofilowe (niedrukujšce) podłoże aluminiowe,
Ľ pokrycie warstwš ochronnš odsłoniętych elementów hydrofilowego podłoża aluminiowego, która chroni je przed utlenieniem,
Ľ wysuszenie formy.
Szybkoć zagumowywania wynosi 60 cm/min. Stosowane produkty (tj. roztwór gumujšcy i wypłukana warstwa lateksowa) sš obojętne dla rodowiska naturalnego.
Płyty :Azura reprodukujš obrazy rastrowe o zakresie stopnia pokrycia powierzchni od 2 do 98% dla gęstoci (liniatury) rastra = 80 pkt/cm.
Z wykonanych form można drukować za pomocš wszystkich maszyn arkuszowych lub zwojowych stosujšc roztwory nawilżajšce z alkoholem izopropylowym lub bez tego dodatku. Uzyskuje się odbitki o bardzo wysokiej jakoci. Zanieczyszczone formy drukowe można oczycić roztworem Azurakleen. Do dłuższego zabezpieczenia powierzchni form drukowych stosuje się specjalny roztwór gumujšcy CtP Kleergum.
Z wykonanych form drukowych można uzyskać nakłady do 100 tys. odbitek. Termiczne hartowanie form drukowych w celu podniesienia wysokoci nakładu nie jest możliwe.
Nienawietlone płyty :Azura sš wrażliwe na wodę, odciski palców i wilgotne powietrze i dlatego powinny być przechowywanie w opakowaniu fabrycznym w temperaturze poniżej 50ĄC. Ewentualne przechowywanie przy nieco wyższych temperaturach nie powinno przekroczyć 24 godzin. Trwałoć płyt w opakowaniu fabrycznym wynosi jeden rok. Po otwarciu opakowania można przechowywać płyty do 8 tygodni w miejscu suchym i chłodnym. Nawietlone płyty można przed gumowaniem i drukowaniem przechowywać tylko przez kilka dni. Formy po drukowaniu można archiwizować w zwykły sposób.
Cena płyt :Azura jest nieco wyższa od cen innych płyt, ale koszt wykonania formy ze względu na brak tradycyjnej obróbki płyt kształtuje się na takim samym poziomie jak przy stosowaniu innych płyt firmy Agfa.
3. Porównanie płyt fotoczułych i termoczułych
Zaletami płyt termoczułych sš:
Ľ niewrażliwoć na działanie wiatła widzialnego, a więc do ich obróbki nie jest potrzebna ciemnia Đ urzšdzenia do nawietlania oraz ew. obróbki płyt można ustawiać w jasno owietlonym pomieszczeniu. Obecnie również płyty fotoczułe do nawietlania diodš fioletowš można obrabiać w pomieszczeniu ze wiatłem dziennym, przy czym okna powinny być zabezpieczone żółtymi foliami, żółtymi zasłonami lub innym materiałem nieprzepuszczajšcym promieniowania fioletowego (np. żółtym lakierem);
Ľ płyty termoczułe :Thermolite i :Azura umożliwiajš wykonanie form drukowych bez tradycyjnego wymywania lub innych procesów technologicznych i nie stosuje się roztworów wymagajšcych utylizacji;
Ľ płyty termoczułe :Azura wystarczy zagumować, bez dodatkowej obróbki chemicznej i bez roztworów wymagajšcych utylizacji;
Ľ możliwoć wykonania form o dużych formatach.
Do wad płyt z warstwami termoczułymi należš wyższa cena i wyższe koszty serwisowe nawietlarek do płyt termoczułych w porównaniu z mało- i rednioformatowymi nawietlarkami do płyt fotoczułych.
Formy drukowe z niektórych płyt fotoczułych (:N91) lub termoczułych (:Thermostar P970 i P971) można termicznie hartować w celu zwiększenia wysokoci nakładów i do drukowania farbami fotoutwardzalnymi UV.
Materiał dostarczony przez firmę Agfa Sp. z o.o.