Problem z karbonizacją
6 Dec 2016 14:53

W poprzednim numerze „Poligrafiki” pisaliśmy o problemach ze ścieraniem. Tym razem chcielibyśmy przybliżyć Państwu problem karbonizacji. Ścieranie i karbonizacja różnią się między sobą przyczynami powstawania, a także wizualnymi efektami, jakie powodują, dlatego oba zjawiska powinno się rozpatrywać osobno. Druk z dobrą odpornością na ścieranie może wykazywać silną skłonność do karbonizacji i odwrotnie, druk o niskiej odporności na ścieranie może w testach karbonizacji wypadać bardzo dobrze. Nie wszystkie problemy w drukowaniu spowodowane są nieodpowiednim rodzajem farby, choć tak właśnie w pierwszym momencie się sądzi. Karbonizacja oznacza mikrościeranie farby w kontakcie z czystym papierem tylko pod wpływem wysokiej siły nacisku, która powoduje przenoszenie farby na niezadrukowaną stronę kolejnego arkusza. Dzieje się tak np. podczas krojenia arkuszy na trójnożu. Karbonizacja jest przyczyną problemów jakościowych i czasem powoduje zniszczenie nakładu. Może się okazać, że prawidłowo wykonany druk nie spełnia oczekiwanych wymagań jakościowych lub nie nadaje się do dalszej obróbki. Każdy kolejny proces obróbki arkuszy, w którym występują duże siły nacisku, może okazać się niebezpieczny dla jakości takich druków. Skłonność do karbonizacji zależy w dużym stopniu od: n rodzaju zastosowanego do druku podłoża. Szczególnie podatne na wystąpienie zjawiska są papiery powlekane półmatowe i matowe; n specyfiki drukowanych motywów. Jeśli po jednej stronie arkusza występują miejsca drukowane „na spad” o dużym stopniu nasycenia farbą, zadrukowane ciemnymi kolorami i stykają się w stosie z niezadrukowanymi obszarami kolejnego arkusza, to karbonizacja może wystąpić pod wpływem działania dużych sił nacisku podczas kolejnych procesów produkcyjnych, np. krojenia; n niedostatecznego wyschnięcia druków przed przekazaniem ich do dalszej obróbki. Dlatego należy zachować właściwy odstęp czasowy pomiędzy drukiem a dalszą obróbką arkuszy. Na powstawanie zjawiska karbonizacji nie mają wpływu rodzaj stosowanej do druku farby ani jej składniki recepturowe. Karbonizacja jest zjawiskiem spotykanym również w innych technikach druku. Czasem zdarza się, że nawet druki wykonane farbami utrwalanymi promieniowaniem UV, których warstwa jest całkowicie sucha, potrafią wykazywać skłonność do karbonizacji. Nasze dotychczasowe doświadczenia wskazują, że skłonność do karbonizacji suchej warstwy farby zależna jest w największym stopniu od podłoża. Szczególnie papiery powlekane półmatowe, niezależnie od rodzaju zastosowanej farby, różnią się stopniem skłonności do karbonizacji. W takich przypadkach nawet drukowanie farbami UV, których mechanizm utrwalania jest zupełnie odmienny od farb konwencjonalnych, nie zapobiega temu zjawisku. Związek pomiędzy karbonizacją a rodzajem zastosowanej farby istnieje tylko wtedy, kiedy warstewka farby jest niedostatecznie utrwalona. Dzieje się tak wówczas niezależnie od rodzaju obróbki, techniki drukowania (arkusz, rola) czy metody schnięcia farb (konwencjonalne, UV). Zjawiska karbonizacji nie da się wyeliminować przez zmianę rodzaju farby. Należy jednak przestrzegać odpowiedniego czasu koniecznego do wyschnięcia druków. Najpewniejszym środkiem zaradczym jest lakierowanie arkuszy lakierem dyspersyjnym lub olejowym. W przypadku wystąpienia zjawisk ścierania i zabrudzenia druków najważniejsze jest właściwe rozpoznanie problemu i odpowiedź na pytanie: czy jest to ścieranie, czy też karbonizacja? Dlatego też przed drukiem warto dokładnie ocenić przede wszystkim podłoże, szczególnie gdy jest ono matowe lub półmatowe. Jeśli istnieje niebezpieczeństwo wystąpienia ścierania lub karbonizacji, można podjąć odpowiednie działania zaradcze. Gdy mamy do czynienia z wydrukowanym już nakładem, w obu przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest polakierowanie gotowych druków lakierem olejowym lub dyspersyjnym, co jednak wymaga dodatkowych czynności, a tym samym ma wpływ na końcowy koszt druku. Więcej znajdą Państwo w zeszycie 10. Biblioteczki technicznej „Ścieranie i karbonizacja”, która jest dostępna w biurach sprzedaży MHP oraz na www.mhp.com.pl. Zapraszamy Państwa również do korzystania z usług naszych laboratoriów wyposażonych w niezbędne urządzenia. Pomożemy właściwie ocenić jakość druków lub znaleźć przyczynę problemów przeprowadzając odpowiednie testy i badania. Artykuł sponsorowany