Rastrowanie jako inwestycja

6 Dec 2016 14:47

Na dzisiejszym bardzo konkurencyjnym rynku poligraficznym każda inwestycja w drukarni powinna pozytywnie wpływać na jeden z dwóch obszarów: drukarnia powinna albo zwiększyć zadowolenie klienta przez wzrost jakości, albo usprawnić proces produkcji. Idealna inwestycja to taka, która pozytywnie wpływa na obydwa wymienione obszary. Wybór odpowiedniej metody rastrowania może okazać się taką właśnie idealną inwestycją. Z punktu widzenia drukarza druk jest prostym mechanizmem przenoszenia farby na podłoże. Natomiast klient oczekuje, że drukarz wiernie przeniesie oryginał na podłoże i że cały proces będzie powtarzalny. W rzeczywistości oryginały są tonami ciągłymi, a druk jest procesem binarnym. Nakładanie farby drukarskiej na podłoże można określić w prosty sposób: albo została ona nałożona w 100%, albo nie ma jej w ogóle. Aby cokolwiek wydrukować, tzw. tony ciągłe oryginału muszą być najpierw zamienione na format binarny – półtony i temu służy proces zwany rastrowaniem. Istnieją dwie podstawowe metody rastrowania: AM (raster konwencjonalny) i FM (raster stochastyczny). W rastrowaniu konwencjonalnym AM wartość tonalna w oryginale jest wprost proporcjonalna do wielkości punktu rastrowego na reprodukcji. Punkty rastrowe o określonej strukturze są ułożone pod odpowiednim kątem z zadaną liniaturą, środki punktów rastra są równo oddalone od siebie, natomiast punkty różnią się wielkością. Ta metoda ma pewne ograniczenia: im wyższa liniatura rastra, tym punkt rastrowy mniejszy i niestety tym trudniej go wydrukować. Ponadto raster AM posiada jeszcze inne wady: morę klasyczną (gdy nie są zachowane odpowiednie kąty rastra), morę strukturalną oraz „konflikt interesów” pomiędzy farbą i wodą (w światłach potrzebujemy jak najmniej wody, a w cieniach jak najwięcej). W rastrowaniu stochastycznym FM wszystkie punkty rastra są tej samej wielkości, natomiast zróżnicowana jest odległość między nimi. Występują tu tylko jednej wielkości punkty rastrowe, rozłożone z różną częstotliwością na obszarze podłoża. Większa wartość tonalna odpowiada większej gęstości występowania tych punktów. Jest to tak zwane rastrowanie stochastyczne „pierwszego rzędu”. Wadą tego rastra jest tendencja do tworzenia się niekontrolowanych zlepków punktów, dających niekorzystny efekt „rojenia”. Jednym ze sposobów wyeliminowania wad powyższych rastrów są rastry hybrydowe AM stanowiące kombinację obydwu wymienionych typów. W jednym z wariantów do reprodukcji średnich wartości tonalnych wykorzystano raster AM, a w światłach i cieniach raster FM. W innym wariancie do reprodukcji średnich wartości tonalnych wykorzystano również raster AM w światłach wraz z rozjaśnianiem motywu, punkt rastrowy zatrzymuje się na ustalonej wcześniej wielkości, a z siatki rastrowej wybierane są kolejne punkty rozjaśniając motyw, natomiast w cieniach zachodzi zjawisko odwrotne – punkt rastrowy nie jest powiększany, lecz do struktury siatki dodawane są kolejne punkty. Dało to możliwość reprodukcji w pełnym zakresie tonalnym. W pierwszym wariancie między obszarami „odtwarzanymi” przez różne typy rastra tworzą się wyraźne granice trudne do zniwelowania. W obu wariantach w średnich wartościach tonalnych pozostaje problem mory klasycznej i strukturalnej (raster AM). Idealnym rozwiązaniem wad powyższych sposobów rastrowania jest raster hybrydowy FM zwany rastrem stochastycznym „drugiego rzędu”. W przypadku technologii FM II rzędu – jak choćby Kodak Staccato – półtony powstają poprzez zróżnicowanie odległości i kształtu struktur punktów rastrowych (patrz ilustracja poniżej). System rastrowania Kodak Staccato opracowano specjalnie dla potrzeb systemów CtP. Jest to nowatorskie rozwiązanie rastrowania FM II rzędu, zapewniające doskonałą jakość reprodukcji szczegółów, całkowitą eliminację rozetek i mory, a jednocześnie niewpływające na czas przetwarzania danych. W rezultacie użytkownicy rastra FM II rzędu mogą korzystać z jego licznych zalet, wśród których są:  wyższa jakość: przy rastrze konwencjonalnym użytkownicy zwykle doświadczają różnych problemów związanych z jakością, w tym z efektami mory, widocznymi rozetkami i słabym odwzorowaniem detali na końcowych odbitkach. Duża wierność odwzorowania rastra FM eliminuje te problemy. Zapewniana przez ten raster jakość pełnych tonów oznacza dużo lepsze odwzorowanie detali;  rozszerzony zakres barw i ulepszona stabilność półtonów: przy wykorzystaniu rastra FM II rzędu powszechnie znana paleta barw, uzyskiwana przy zastosowaniu standardowego zestawu farb CMYK, jest de facto rozszerzana. Dzieje się tak, gdyż struktury mikropunktów rozrzedzają farbę w sposób bardziej uporządkowany i wydajniej filtrują światło, zapewniając szerszą paletę tonów średnich. FM II rzędu zapewnia też większą stabilność półtonów i kolorów, ponieważ mniejsze punkty rastrowe oznaczają cieńszą warstwę nanoszonej farby, a tym samym mniejszy przyrost punktu podczas drukowania. Kolejną ważną zaletą jest to, że wydruki schną o wiele szybciej;  lepsze zachowanie maszyny przy drukowaniu na trudnych podłożach: raster FM II rzędu pozwala na uzyskanie bardziej wiarygodnych rezultatów drukowania przy zastosowaniu papierów niepowlekanych, gazetowych i pochodzących z recyklingu, jak również na trudnych podłożach, np. plastiku, metalu czy foliach. Jest to możliwe, gdyż struktury mikropunktów rozrzedzają farbę bardziej jednolicie, nie ma zatem przyrostu punktu występującego zwykle w przypadku rastra AM;  koniec problemów z pasowaniem: przypadkowe rozłożenie punktów w rastrze FM II rzędu zapobiega przesuwaniu kolorów i wizualnej degradacji spowodowanych przez niespasowanie rozetek występujących w rastrze AM;  zmniejszone zużycie farby: ponieważ raster FM II rzędu rozrzedza farbę w sposób bardziej jednolity i wydajniej filtruje światło, prezentuje większy przyrost punktu i wymaga krzywych kalibracji tonalnej, aby osiągnąć efekt uzyskiwany za pomocą rastra AM. Takie krzywe kalibracji powodują mniejsze krycie farby na płycie, co zmniejsza jej zużycie nawet o 15%. Rodzina rastrów Kodak Staccato obejmuje produkty do różnych zastosowań: od wysokiej jakości druku akcydensowego (punkty 10, 20 i 25μµm) poprzez systemy gazetowe (35μµm) aż do druku na tkaninach itp. (punkty 45μµm i większe).