11 lutego br. miało miejsce webinarium poświęcone przyszłości druku dziełowego zorganizowane przez Intergraf, podczas którego został zaprezentowany raport rynkowy opracowany przez instytucję badawczą Smithers. Perspektywy dla książki drukowanej są dobre, a badania naukowe wskazują, że w przewidywalnej przyszłości książki będą odgrywać ważną rolę w społeczeństwie europejskim.
Książki drukowane często pojawiają się w tle naszych cyfrowych konwersacji – powiedział Cees Verweij, prezes Intergraf. – Podczas pandemii stanowią dla nas źródło rozrywki i informacji, pozwalając podróżować w czasie i przestrzeni w bezpiecznym otoczeniu naszych domów. Podczas gdy życie staje się coraz bardziej online, popularność książek drukowanych rośnie. Czytniki otworzyły wprawdzie wiele drzwi, ale nie wykorzystały swojego potencjału. „Shaping the future of print” to seria dorocznych wydarzeń organizowanych przez Intergraf przy wsparciu naszego branżowego partnera badawczego, firmy Smithers. Tegoroczna odsłona wydarzenia jest wyjątkowa, ponieważ – jak książka – składa się z wielu rozdziałów. Pierwszym jest dzisiejszy webinar, zaś rozdział drugi będzie miał miejsce 21 października na Targach Książki we Frankfurcie, gdzie mamy nadzieję spotkać się osobiście.
Książka papierowa najbardziej kochana
Sytuację rynku dziełowego na tle branży poligraficznej omówił Adam Page, dyrektor ds. badań i raportów w firmie Smithers. Globalny rynek druku w 2020 r. miał wartość 834 mld USD i – jak szacuje Smithers – wzrośnie o 1,4 proc. do 2024 jedynie pod względem wartości, nie wolumenu produkcji – ten spadnie o 1,9 proc. Rynek wydawniczy stracił w ubiegłym roku 13,8 proc., przy czym za ten spadek odpowiadają głównie gazety, czasopisma oraz katalogi i w ich przypadku będzie to trend stały. Wyjątkiem są tu magazyny branżowe, które radzą sobie całkiem nieźle. W perspektywie krótkoterminowej na rynku książki miały miejsce pozytywne trendy, stymulowane przez zdalną edukację oraz wzrost czytelnictwa w czasie pandemii. Smithers szacuje, że rynek książki w Europie Zachodniej do 2025 roku wzrośnie o 2,6 proc. (z 5,7 mld USD w 2020 roku do 6,5 mld USD w 2025 r.). W 2020 roku książka papierowa doświadczyła renesansu – większość z nas spędzała dużo więcej czasu w domach, a e-handel książkami kwitł – wyjaśnił Adam Page. – Największe wzrosty zostały odnotowane w sektorach książki edukacyjnej oraz pasji – kucharskich, ogrodniczych, DIY (zrób to sam). W samej Wielkiej Brytanii rynek książki urósł w 2020 r. o 5,2 proc. w stosunku do 2019 r., co było największym wzrostem odnotowanym od 2007 r. Naturalnie trend ten odczuły drukarnie dziełowe, szczególnie te, które wdrożyły technologie umożliwiające elastyczną produkcję na żądanie, wykorzystujące wysokoprędkościowy, cyfrowy druk atramentowy. Wydawcy szukają sposobów na zminimalizowanie ryzyka niesprzedanych nakładów. Ta transformacja modelu biznesowego w okresie pandemii zdecydowanie przyśpieszyła. Pozytywne dane spłynęły również z rynku włoskiego – odnotowano wzrost produkcji dziełowej o 2,4 proc., co przełożyło się na sprzedaż 104,5 mln książek, a e-commerce w tym zakresie wzrósł z 27 do 43 proc. Z kolei w pierwszej połowie 2020 r. niemiecki rynek książki odnotował spadek aż o 13,9 proc., jednak na koniec roku w dużym stopniu odrobił te straty, zamykając rok ze spadkiem 2,3 proc. w stosunku do 2019 r.
Drukarnie dziełowe są z reguły wyspecjalizowane w tym segmencie produkcji, aczkolwiek produkcją książek zajmują się także drukarnie komercyjne – kontynuował Adam Page. – Większe drukarnie dziełowe zainwestowały już w druk cyfrowy, aby lepiej odpowiadać na oczekiwania wydawców i ułatwić im optymalizację łańcucha dostaw. Niektórzy wydawcy decydują się na samodzielną implementację technologii druku na żądanie i tym samym – poprzez realizację wszystkich etapów produkcyjnych od przyjęcia zamówienia po wysyłkę we własnym zakresie – maksymalizację zysków z działalności. Jeszcze inni rezygnują z tradycyjnych magazynów na rzecz wirtualnych, co jest ściśle powiązane z drukiem na żądanie.
Przekształcić rynek dziełowy
Håvard Grjotheim, ekspert branży dziełowej i były prezes Intergraf, moderował wystąpienia dwóch panelistów – drukarza i wydawcy. Podkreślił, że to, na czym powinniśmy się skupić, to ponowne ukształtowanie rynku książki, która: dodaje wartości do życia człowieka takich jak nauka, empatia i rozwój psychologiczny. Książki są dobre dla zdrowia i pozostaną z nami, a przyszłością są książki papierowe.
Rynek dziełowy z perspektywy drukarni przedstawił Rupert Smith, dyrektor generalny Halstan Printing, który zauważył, że pandemia nie tylko przyspieszyła trendy rynkowe, takie jak druk na żądanie i optymalizacja, ale także wewnętrzne decyzje biznesowe i inwestycje wielu firm. Rupert Smith wyjaśnił, że przyszły rozwój będzie miał miejsce w takich obszarach jak automatyzacja i integracja przepływu pracy, które wpisują się w szerszy trend zwiększania cyfrowych możliwości technologicznych. Wydawcy inwestują w AR; obecnie zatrudniamy więcej koderów i specjalistów od przepływu pracy niż techników druku – dodał Rupert Smith. Perspektywy na rok 2021 ocenia jako dobre, ponieważ: rynek książki jest silny – zwłaszcza w przypadku książek mainstreamowych, więc ten rok może być przełomowy dla sprzedaży i wzrostu.
Perspektywę wydawcy przedstawił Peter Kraus vom Cleff, dyrektor zarządzający Rowohlt Verlag GmbH i prezes Federacji Wydawców Europejskich. Podkreślając znaczenie książek dla przyszłości, Peter wyjaśnił, że: musimy ponownie przekonać ludzi do głębokiego czytania – jest ono jak sport, który trzeba uprawiać, a przyszłe pokolenia muszą rozwijać tę umiejętność, aby uzyskać lepsze wyniki w zakresie empatii i edukacji.
Znaczenie druku dla rozwoju umiejętności głębokiego czytania zostało dobrze udokumentowane przez Intergraf. Naukowo udowodniono, że czytanie materiałów drukowanych (w przeciwieństwie do czytania w środowisku cyfrowym) jest lepsze dla głębszego zrozumienia, koncentracji i zatrzymywania informacji – zwłaszcza w przypadku osób funkcjonujących głównie w kanałach cyfrowych. Wyniki te jasno wskazują, że książki będą odgrywać ważną rolę w społeczeństwie europejskim w przewidywalnej przyszłości. AN
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
