Korzystając z obecności podczas II Forum Poligraficznego w Kazimierzu prof. Bohdana Durnyaka - rektora Ukraińskiej Akademii Drukarstwa we Lwowie i dr. Jerzego Petriaszwili - absolwenta tej uczelni, od wielu lat pracującego w Instytucie Poligrafii PW (obaj na zdjęciu) poprosiłam rektora UAD o bliższe informacje dotyczące ukraińskiej uczelni, zwłaszcza w aspekcie rychłego podpisania umowy o współpracy pomiędzy UAD i Politechniką Warszawską.
Współpraca polskich wyższych uczelni poligraficznych z Ukraińską Akademią Drukarstwa praktycznie istnieje już od lat; wystarczy wspomnieć prace doktorskie i habilitacyjne naszych naukowców realizowane na UAD czy wielu ukraińskich wykładowców zatrudnionych w instytutach warszawskim i łódzkim. Planowana umowa z Politechniką Warszawską ma tę współpracę jeszcze poszerzyć. Jakie były przesłanki do podpisania tej umowy?
Prof. Bohdan Durnyak: Przede wszystkim chciałbym podziękować organizatorom Forum za możliwość uczestniczenia w tak ciekawej konferencji organizowanej przez trzy firmy znane w branży poligraficznej, nie tylko w Polsce. Tego typu spotkania umożliwiają zapoznawanie się na bieżąco z wszelkimi nowościami w poligrafii.
Jeśli chodzi o umowę pomiędzy Ukraińską Akademią Drukarstwa i Politechniką Warszawską, to wpisuje się ona w założenia tzw. Deklaracji (Umowy) Bolońskiej, której sygnatariuszami są niemal wszystkie kraje europejskie, zwłaszcza należące do Unii Europejskiej (w tym Polska), a także Ukraina. Deklaracja ta przewiduje, że do 2010 roku wszystkie kraje sygnatariusze będą działać w tej samej, wspólnej przestrzeni informacyjnej. Ma ona też zagwarantować młodzieży możliwość studiowania na różnych uczelniach w różnych krajach, a uzyskane na którejkolwiek z tych uczelni dyplomy będą honorowane we wszystkich krajach, które podpisały Deklarację. Ukraina podpisała Deklarację Bolońską m.in. dlatego, że jednym z priorytetowych kierunków działania UAD jest rozwój współpracy międzynarodowej.
Kiedy nastąpi podpisanie umowy z Politechniką Warszawską?
B.D.: Umowa zostanie podpisana prawdopodobnie w listopadzie; wszystkie wstępne formalności są już załatwione, obecnie czeka ona jedynie na zatwierdzenie przez senat uczelni. Będzie to umowa międzyuczelniana, czyli o najwyższej randze w ramach tego typu współpracy (np. nasza współpraca z Instytutem Poligrafii i Papiernictwa Politechniki Łódzkiej opiera się na umowie tylko z tym instytutem, a nie z Politechniką) i zostanie podpisana przez rektorów obu uczelni. Chciałbym tu zaznaczyć, że wielką pomocą w tych kontaktach służy nam dr Jerzy Petriaszwili, który jest głównym koordynatorem naszej współpracy międzynarodowej. Przypomnę, że jest on absolwentem UAD i był jej pracownikiem w latach 1973-1992, a od roku 1993 pracuje w Polsce. Ja sam również wielokrotnie bywałem w Polsce, nawiązując współpracę z tutejszymi firmami.
Jakie formy współpracy przewidziano w ramach umowy z warszawską uczelnią?
B.D.: Umowa obejmuje m.in. wymianę studentów, wykładowców, współorganizowanie cykli wykładów i seminariów. Rozszerzamy również współpracę z naszymi kolegami polskimi nie ograniczając jej tylko do technologii czy urządzeń poligraficznych. Podczas ostatniego spotkania z rektorem Politechniki Warszawskiej ustaliliśmy, że będzie to współpraca kompleksowa obejmująca różne aspekty i zagadnienia opracowywane w Ukraińskiej Akademii Drukarstwa, a dotyczące np. prac badawczych z dziedziny materiałoznawstwa, chemii, fizyki, matematyki, ekonomiki, marketingu czy technologii informatycznych, które w UAD są bardzo dobrze rozwinięte. Na naszych katedrach wykładają profesorowie, którzy mają swoje szkoły naukowe i dlatego chcemy poszerzać naszą współpracę także o inne dziedziny poza poligrafią.
Poproszę o nieco więcej informacji na temat Ukraińskiej Akademii Drukarstwa.
B.D.: Jest to jedyna niezależna (autonomiczna) wyższa uczelnia poligraficzna na Ukrainie, która przygotowuje fachowców z całego zakresu zagadnień wydawniczo-poligraficznych. Istnieje także Instytut Poligrafii w Kijowie, który kiedyś był filią Akademii, a obecnie działa w ramach Politechniki jako jej wydział. Kontakty między naszymi uczelniami są dobre, ale żadnych związków formalnych już nie ma.
Jakie są główne kierunki kształcenia w UAD?
B.D.: Mamy trzy wydziały: mechaniczny, który zajmuje się konstrukcją i eksploatacją maszyn poligraficznych; technologiczny zajmujący się technologią produkcji, w tym nowoczesnymi technologiami informatycznymi jak skład komputerowy, grafika komputerowa, design oraz ekonomiczny obejmujący zagadnienia związane z marketingiem, managementem, ekonomiką i inne przydatne dla poligrafii. Studenci mają też możliwość wyboru specjalności redaktorskiej czy takich kierunków jak dziennikarstwo, multimedia, materiałoznawstwo z dziedziny produkcji książek. Zakres wiedzy obejmuje więc całe spektrum zagadnień związanych z branżą poligraficzno-wydawniczą. Prowadzimy również studia podyplomowe, które kończą nie tylko absolwenci poligrafii, ale także osoby po innych fakultetach zdobywając w ten sposób drugą specjalizację. Bardzo istotna jest działalność międzynarodowa Akademii; jak wspomniałem na wstępie, jest to nasz kierunek priorytetowy. Mamy dobre kontakty z firmami i producentami maszyn i urządzeń dla poligrafii jak m.in. Heidelberg, KBA, MAN Roland. Nasza uczelnia podpisała z nimi umowy o współpracy, w ramach której wykładowcy, doktoranci, studenci mogą wyjeżdżać na praktyki, staże. Z drugiej strony my także zapraszamy przedstawicieli tych firm do prowadzenia wykładów. Analogiczną współpracę nawiązaliśmy z wyższymi uczelniami poligraficznymi za granicą; obecnie współpracujemy m.in. z uczelniami z Niemiec, Holandii, Czech i Anglii.
Ile osób studiuje w Ukraińskiej Akademii Drukarstwa?
B.D.: Studentów mamy 6,5 tysiąca. Liczba ta obejmuje także ok. tysiąca osób studiujących w naszej filii na Krymie, w Symferopolu i blisko tysiąc uczniów technikum poligraficznego wchodzącego w skład struktur Akademii.
Taka liczba studentów wymaga licznej kadry naukowej.
B.D.: W Ukraińskiej Akademii Drukarstwa jest zatrudnionych 350 wykładowców, w tym około 50 profesorów i doktorów habilitowanych, 170 docentów doktorów oraz oczywiście asystenci i doktoranci. Istnieje także w UAD jedyna na Ukrainie rada naukowa dająca możliwość obrony prac doktorskich i habilitacyjnych z dziedziny poligrafii. Rada ma upoważnienia do nadawania stopni naukowych również obywatelom Ukrainy, Rosji, Polski i Niemiec. Pierwszą osobą z Polski, która obroniła pracę doktorską na naszej uczelni, był Janusz Cymanek - prezes firmy Michael Huber Polska. Wkrótce swoich prac habilitacyjnych będą bronić dr Stefan Jakucewicz, dr Ewa Mudrak oraz dr Jerzy Petriaszwili. Przewidywana jest również obrona pracy habilitacyjnej ze Stuttgartu. Dodam jeszcze, że kilku pracowników naukowych UAD pracuje równolegle w Polsce (m.in. prof. Roman Merwiński, prof. Mikoła Łuckiw).
Jak długo istnieje Ukraińska Akademia Drukarstwa?
B.D.: W 2005 roku obchodzonebyło 75-lecie Akademii. W 1930 r. w Charkowie, ówczesnej stolicy Ukrainy rozpoczął działalność Instytut Poligrafii. W 1945 został przeniesiony do Lwowa, a w roku 1996 nadano mu rangę Akademii. To najwyższy stopień akredytacji. Z okazji jubileuszu zwróciłem się do przewodniczącego międzynarodowego stowarzyszenia uczelni poligraficznych, prof. Hartmanna Liebetrutha i tego samego dnia, kiedy minister oświaty Ukrainy podpisywał umowę o przyjęciu Deklaracji Bolońskiej na Ukrainie, w UAD odbywała się międzynarodowa konferencja zorganizowana przy udziale tego stowarzyszenia.
Dziękuję Panu za rozmowę, a dr. Jerzemu Petriaszwili za pomoc w jej przeprowadzeniu.
