Roztwory zwilżające – część VI
6 Dec 2016 14:59
Roztwór zwilżający musi być nie tylko dostosowany do jakości wody, ale również odpowiednio dobrany w zależności od maszyny, typu zespołu zwilżającego, stosowanych form drukowych, podłoża drukowego i farby. W celu uzyskania właściwej jakości roztworu należy stosować odpowiednie dodatki do wody.
Zespoły warstwowe
Tego typu zespoły wodne stosowane są w maszynach offsetowych arkuszowych najczęściej.
Jakość druku zależy w dużej mierze od równomiernego przeniesienia warstwy farby, na co z kolei duży wpływ ma proces zwilżania. Przy nadawaniu farby wałki farbowe pobierają zawsze trochę środka zwilżającego z formy, który później w części jest przenoszony do farby. We wszystkich typach zespołów w wanience wodnej zanurzony jest napędzany elektrycznie wałek duktorowy, z którego środek zwilżający jest pobierany w minimalnej ilości przez wałek dozujący. Oba wałki obracają się z taką samą prędkością, ale drukarz może regulować ilość przenoszonego środka regulując prędkość obrotową duktora.
Istnieje wiele konstrukcji zespołów wodnych warstwowych, zasadniczo jednak dzieli się je na trzy rodzaje:
n oddzielone zespoły wodne, niezależne od zespołów farbowych z wydzielonym wałkiem nadającym;
n połączone zespoły wodne i farbowe, posiadające wałki nadające, a za pośrednictwem wałka pośredniego mające kontakt z zespołem farbowym;
n zespoły wodne zintegrowane z zespołami farbowymi, bez oddzielnego wałka nadającego, przekazujące środek zwilżający na pierwszy wałek farbowy.
Zespoły bezkontaktowe
Zespoły wodne bezkontaktowe to systemy, które przekazują środek zwilżający bez bezpośredniego kontaktu na wałki wodne (duktory, rozcieracze) lub nawet bezpośrednio na formę.
Zespoły te można podzielić na szczotkowe, natryskowe, wirówkowe i turbo. Stosowane są głównie w maszynach zwojowych.
Dozowanie dodatków do roztworów zwilżających
W celu znormalizowania całego procesu drukowania offsetowego należy również znormalizować charakterystykę roztworu zwilżającego. W tym celu należy przeprowadzić analizę wody stosowanej do przygotowania roztworu pod kątem twardości ogólnej i zawartości wodorowęglanów. Ponadto trzeba zmierzyć wartość pH i przewodność elektryczną roztworu. Badania takie należy przeprowadzać regularnie.
Dodatek do roztworu powinien być dozowany ściśle wg wskazówek producenta, a jego ilość powinna być zawsze taka sama, ponieważ zawarte w nim substancje czynne są dostosowane do określonego stężenia. Najczęściej stosuje się go w ilości 2-4 proc.
Nie zaleca się zwiększania lub zmniejszania dawki, ponieważ w dłuższym okresie może to powodować różne problemy. Zwłaszcza substancje antybakteryjne i częściowo zawarte w dodatkach inhibitory muszą wykazywać określone stężenie minimalne, aby gwarantować ich pełną skuteczność.
Oprócz tego korzystne jest chłodzenie roztworu nawilżającego. Zalecana temperatura to 8-12ĄC.
Do dozowania dodatków najlepsze są urządzenia pracujące automatycznie, ponieważ:
n dozowanie stałej dawki dodatku do roztworu zwilżającego odbywa się w zależności od ilości dopływającej wody,
n gwarantują stałe dawkowanie alkoholu izopropylowego, a tym samym stałe jego stężenie,
n umożliwiają chłodzenie roztworu zwilżającego,
n zapewniają tłoczenie obiegowe i filtrowanie.
Najlepsze i najbardziej ekonomiczne są mechaniczne systemy dozujące z kontrolą objętościową dodatków. Niezależnie od składu i wydajności systemów buforujących dodatku zapewniają stałe jego dozowanie. Gwarantuje to stałą koncentrację niezbędnych substancji w roztworze.
Nie zaleca się stosowania urządzeń opierających dozowanie na pomiarach wartości pH roztworu.
Wszystkie urządzenia dozujące, schładzające i przepompowujące, które mają kontakt z uzdatnioną wodą lub ze środkiem zwilżającym, nie powinny posiadać części zawierających miedź lub mosiądz i powinny być zbudowane z tworzyw sztucznych lub stali nierdzewnej.
Niektóre maszyny posiadają np. mosiężne rozcieracze i w takim wypadku korzystnie jest stosować specjalne dodatki do roztworów zwilżających.
Aby zapewnić bezpieczeństwo procesu drukowania, należy regularnie mierzyć przy użyciu odpowiednich przyrządów pomiarowych:
n wartość pH roztworu,
n stężenie dodatku do roztworu,
n stężenie alkoholu izopropylowego,
n temperaturę roztworu.
Artykuł sponsorowany
Fragment książki Ewy Rajnsz pt. „Barwy druku. Offset arkuszowy”