Organizacja Intergraf z siedzibą w Brukseli, zrzeszająca europejskie stowarzyszenia branży poligraficznej, we współpracy ze stowarzyszeniem UNI Europa Graphical zakończyła przełomowy projekt dotyczący „społecznie odpowiedzialnej” restrukturyzacji przedsiębiorstw sektora poligraficznego. Sektor ten szczególnie ucierpiał w wyniku nadmiaru zdolności produkcyjnych, rosnącej konkurencji nowych mediów oraz importu druków z krajów pozaeuropejskich. Sytuację tę wciąż pogarsza obecny kryzys.
Krótko- i długoterminowe rozwiązania zostały zaproponowane w dwóch publikacjach pt. „The Future of the European Print Industry – In Our Own Hands”, zawierających badania sektora poligraficznego i zestaw narzędzi niezbędnych do wprowadzenia w życie nowych pomysłów.
Przeprowadzenie projektu było możliwe dzięki dofinansowaniu z Komisji Europejskiej. Fundusze unijne pozwoliły Intergrafowi na skontaktowanie organizacji branżowych z partnerami socjalnymi sektora w celu wymiany informacji i wspólnego określenia najlepszych działań mających pomóc przedsiębiorstwom w przystosowaniu się do zmian na rynku. W projekcie uczestniczyły zarówno związki pracodawców, jak i pracowników z siedmiu krajów Unii Europejskiej. To właśnie dzięki ich współpracy i zaangażowaniu możliwe było jego przeprowadzenie. Projekt jest adresowany zarówno do małych, jak i dużych firm.
Istnieje wiele innych rozwiązań dla przedsiębiorstw poligraficznych niż konsolidacja albo likwidacja – tak w wywiadzie dla belgijskiego magazynu branżowego „Nouvelles Graphiques” mówiła Beatrice Klose, sekretarz generalny Intergrafu, kiedy projekt był jeszcze w powijakach. Sekretarz wspominała również o ukierunkowaniu na nowe usługi bądź nowe rynki, wdrażaniu nowych technologii i kształceniu pracowników.
Przyszłość we własnych rękach
Jednak Intergraf nie poprzestał wyłącznie na produkcji publikacji pomocniczych. Władze organizacji postanowiły wprowadzić je w życie. To właśnie w tym duchu Intergraf i UNI Europa Graphical połączyły siły, aby pomóc firmom w zastosowaniu w praktyce wytycznych w nich zawartych.
W ramach inicjatywy stowarzyszeń Intergraf i UNI Europa Graphical zostały zorganizowane szkolenia praktyczne wspomagające przedsiębiorstwa poligraficzne w procesie wprowadzania zmian w zakresie „społecznie odpowiedzialnej” restrukturyzacji. W warsztatach uczestniczyli właściciele i pracownicy firm poligraficznych z siedmiu krajów UE: Portugalii, Węgier, Francji, Niemiec, W. Brytanii, Holandii i Malty. Z pewnością było to duże wyzwanie dla firm chcących przeanalizować strategię ich przyszłej działalności. Oba wcześniej przygotowane dokumenty zostały opracowane w 5 językach.
Projekt zakładał dostarczenie zestawu narzędzi do firm i wsparcie ich we wdrażaniu rekomendowanych praktyk w świecie rzeczywistym za pomocą organizowanych warsztatów. Ich głównym celem było zidentyfikowanie problemów w firmach biorących udział w projekcie i dostarczenie im praktycznych porad dotyczących zmian ich struktury działania w przyszłości.
Grupy sterujące projektem składały się z przedstawicieli Intergrafu, stowarzyszenia UNI Europa Graphical, federacji pracodawców i związków zawodowych. John Kirkham, pracownik naukowy brytyjskiej jednostki badawczej Facta Consult, przed rozpoczęciem projektu podkreślał, że warsztaty będą aktywne, praktyczne i będą się skupiały na działaniu, a nie na mówieniu. Kirkham prowadził szkolenia dla krajowych koordynatorów szkoleń praktycznych. Zapewniło to spójność informacji i prowadzenie szkoleń przez ekspertów mających ogromną wiedzę na temat przygotowanych publikacji. Jednakże każde szkolenie było dostosowane do warunków rynkowych, w jakich funkcjonuje dane przedsiębiorstwo i jego rozmiarów.
Warsztaty miały na celu zmobilizowanie przedsiębiorstw do działania. Jednakże restrukturyzacja wiąże się ze skupieniem na różnych technologiach oraz manewrowaniem na rynku, czego konsekwencją są ciągłe zmiany. Warsztaty miały za zadanie pomóc przedsiębiorstwom zmienić to, co jest w ich możliwościach i pomóc im zapewnić przyszłą rentowność ich działalności. Przemysł stoi przed niezwykle trudnymi wyzwaniami, dlatego firmy poligraficzne zdecydowały się walczyć. Parafrazując tytuł publikacji, przyszłość jest w ich własnych rękach.
Międzynarodowa konferencja nie kończy współpracy
Rok pracy nad wdrażaniem projektu w życie dobiegł końca. 18 września br. w Brukseli odbyła się konferencja podsumowująca tę przełomową inicjatywę. W wydarzeniu wzięło udział ok. 100 uczestników z 18 krajów, co podkreślało szeroki zakres projektu i znaczenie procesu reorganizacji dla przemysłu poligraficznego.
Fernando Vasquez, reprezentujący dyrekcję generalną Komisji Europejskiej ds. Zatrudnienia, poświęcił swoje przemówienie „adaptacji do zmian”, chwaląc przemysł poligraficzny za jego wysiłki. Ponadto przedstawiciel Komisji Europejskiej wyraził życzenie, aby inne branże także podjęły wyzwanie i stosowały partnerskie relacje pomiędzy związkami zawodowymi i pracodawcami.
Jak już wcześniej zostało wspomniane, projekt, który rozpoczął się w październiku ubiegłego roku i który zakładał przeprowadzenie warsztatów w całej Europie, miał na celu dostarczenie niezbędnych narzędzi do przeprowadzenia „odpowiedzialnej społecznie” restrukturyzacji przedsiębiorstw poligraficznych na podstawie publikacji, stworzonych w wyniku realizacji poprzedniego projektu. W tej inicjatywie czynny udział wzięło prawie 300 uczestników.
W trakcie konferencji przeanalizowano wyniki i stwierdzono, że przedsiębiorstwa we wszystkich krajach napotykają podobne problemy i co więcej, mają przed sobą podobne możliwości. Zawsze warto wysłuchiwać historii sukcesu w branży, związanego z przeprowadzaniem zmian w przedsiębiorstwie, dlatego podczas konferencji prelekcje wygłosili przedstawiciele 3 spółek, które wzięły udział w projekcie. Mówcy reprezentowali firmy z Niemiec, Malty i Holandii.
Wszystkie te firmy przeprowadziły proces reorganizacji, który zakończył się pomyślnie. Badanie spółek działających w różnych realiach ekonomicznych i kulturach dało uczestnikom możliwość zapoznania się z różnymi podejściami i rozwiązaniami wspólnych problemów.
W trakcie konferencji jej uczestnicy mieli okazję zastanowić się nad dotychczasową strategią działania własnej firmy i rozważyć jej dalsze losy w przyszłości. Prezentacje na temat badań i innowacji, barier mentalnych wobec zmian, jak również dyskusje panelowe mówców z różnych środowisk i o różnych specjalnościach skupiały się m.in. na analizie zastosowania różnych technik drukowania w dalszej działalności ich przedsiębiorstw.
Niełatwo w kilku zdaniach podsumować tę niezwykle interesującą inicjatywę, niewątpliwie potrzebną w dzisiejszych czasach naszemu rynkowi. Jednym z najważniejszych rezultatów prowadzonych działań było nawiązanie współpracy pomiędzy pracodawcą a pracownikiem i ich umiejętne komunikowanie się w celu odpowiedniego wykorzystania dostępnych narzędzi. Podczas konferencji dużo również mówiło się o konieczności wprowadzania ciągłych zmian, nieodłącznie towarzyszących temu procesowi i obawach, związanych z potrzebami zwykłych ludzi i ich mentalnością. Zdaniem Michiela van Dijka, reprezentującego przedsiębiorstwo Turnaround Powerhouse, problem tkwi w umyśle, który boi się nowych zmian. Obawia się on, że będą one trudne, a tymczasem może się okazać, że są bardzo łatwe. Michiel van Dijk twierdzi, że ta koncepcja została udowodniona na przykładzie firm biorących udział w projekcie. Proces zmian nie dotyczy zmiany ludzi, ale zmiany ich zachowania. W trakcie jego realizacji zawsze należy uwzględniać młodych ludzi, którzy wnoszą do przedsiębiorstwa nowe technologie będące dla całego przemysłu motorem napędowym. Nowy program działania musi być negocjowany i poddawany dyskusji. Trzeba jasno określić jego cele. Należy jednak pamiętać, że jest to proces skomplikowany. Wykres procesu zmian, niczym zmieniająca się spirala, jest związany z przeplatającymi się emocjami negatywnymi i pozytywnymi.
Przedstawione wyniki projektu pokazały, że doświadczony kryzysem rynek zabezpiecza się przed konkurencyjnością na przyszłość traktując swoich pracowników z szacunkiem. Intergraf i UNI Europa Graphical będą kontynuowali współpracę na poziomie europejskim, aby nadal wspierać europejski przemysł poligraficzny.
