Techniki artystyczne i współczesna poligrafia

6 Dec 2016 14:56

Współcześni artyści i projektanci stosują dawne techniki, a nawet wprowadzają elementy rękodzieła do współczesnych wydań oraz produktów poligraficznych. Zastosowanie wymienionych technik pozwala tchnąć duszę w tworzone obiekty oraz rozszerza zakres ich potencjalnego wykorzystania. W ciągu ostatnich kilku lat na Ukrainie coraz większą popularność zyskuje kierunek projektowania, w którym stosowane są różne techniki drukowania, kaligrafia i wiele różnych sposobów, często zapożyczonych z książki artystycznej. Na przykład uczestnicy Artystycznego Stowarzyszenia („Wał”), artyści Andriej Sakun, Oleg Grishchenko i Olena Staranchuk, wielką wagę przywiązują do sposobów nanoszenia obrazu. W swoich ilustracjach i projektach artyści aktywnie wykorzystują techniki drukowania wypukłego* (linoryt, drzeworyt, kolografię), a także sitodruk (w tym serigrafię), drukowanie transferowe oraz często łączą te techniki ze sobą. W rzeczywistości – mówi artysta – technik drukowania i ich odmian jest tak wiele, iż trudno powiedzieć, „że my wymyśliliśmy coś bardzo ekskluzywnego, czego nikt nie zna” – my eksperymentujemy, próbujemy czegoś nowego dla siebie, nawet jeśli technologia może mieć kilkaset lat, ale włączając współczesne pomysły, można uzyskać bardzo nowoczesny materiał. Najczęściej używamy różnych technik graficznych w projektowaniu almanachu rodzinnego „Żyła” i towarzyszących mu projektach, w naszych książkach artystycznych i ekskluzywnych pocztówkach. W rezultacie w pracach stowarzyszenia „Wał” widać świeże, niestandardowe rozwiązania i zaskakujące graficznie obrazy. Zupełnie inny rodzaj estetyki jest tworzony przez artystów i twórców z Niezależnego Czasopisma Teatralnego „Koza”. Według założycieli czasopisma, scenografów Bohdana i Oleny Poliszczuków, ich bohaterka „Koza” to „niezwykła modnisia, dlatego jest ubierana wyłącznie w ręczne kroje pisma i ekskluzywne, specjalnie dla niej stworzone oryginalne autorskie rysunki”. Oznacza to, że każda szpalta lub ich grupa jest w czasopiśmie stworzona przez różnych artystów, przy użyciu różnych materiałów, technik i pisma. W projektowaniu typograficznym artykułów dla „Kozy” jest stosowanych kilka technik graficznych: wycinanka, linoryt, akwaforta, naszywka (aplikacja), gwasz, akwarela, grawiura w wosku. Dalsze prace z gotowymi ilustracjami polegają wyłącznie na komputerowym ich przetwarzaniu, do gotowego produktu dochodzi czasami akwaforta. W niektórych przypadkach oryginalne akwaforty są doklejane do niewielkiego nakładu czasopisma wcześniej wydrukowanego offsetem. Ponadto, w celu uzyskania różnych form stron czasopisma, stosuje się częściowe registrowanie i wycinanie obrazów z niektórych stron oraz ich kędzierzawienie, perforowanie i wklejanie wklejek. W niektórych wydaniach „Kozy” w zakładkach stron są ukryte, jako niespodzianki, specjalne prace artystyczne. W celu uzyskania różnorodności wrażeń dotykowych stosowane są różne rodzaje papieru i kalki. Wydawcy zauważają, że „należy podkreślić oczywiście główną cechę „Kozy” –stosowanie ręcznego pisma. Wykonanie stron oryginału tuszem, gwaszem lub zwykłym żelowym długopisem tworzy unikatowe wrażenie oddzielnych artykułów i całego czasopisma”. Podczas gdy z jednej strony stosowanie takich technik – to powrót do tradycji drukowania książek, z drugiej – bardzo obiecujący trend w nowoczesnym projektowaniu, który tworzy przestrzeń do eksperymentowania. Tłumaczył Stefan Jakucewicz Autorka jest doktorantką Ukraińskiej Akademii Drukarstwa, redaktor (równoważny mgr)