Dwa główne trendy na rynku mediów Đ podłoża do atramentów rozpuszczalnikowych i sztywne panele Đ sš bezporednim wynikiem postępu w technologii atramentów i drukarek.
Nie jest to dla ekspertów zaskoczeniem. Z 55 nowych wielkoformatowych drukarek zaprezentowanych na amerykańskiej wystawie ISA w kwietniu tego roku 30 było opartych na rozpuszczalnikach, 5 wykorzystywało atramenty oparte na rozpuszczalnikach nieszkodliwych dla rodowiska, a pozostałe bazowały na atramentach UV. Zaprezentowano tylko jednš drukarkę opartš na atramentach wodnych.
Media do atramentów rozpuszczalnikowych
Wzrasta zapotrzebowanie na media do drukowania atramentami rozpuszczalnikowymi, ponieważ więcej tego typu maszyn znajduje się na rynku oraz drukujš one szybciej niż drukarki oparte na atramentach wodnych, a tym samym zużywajš więcej mediów.
Zakłady poligraficzne preferujš technologię rozpuszczalnikowš ze względu na niższe koszty. Media do atramentów wodnych wymagajš bowiem specjalnej powłoki w celu kontroli przyrostu wielkoci punktu, co zwiększa koszt materiału, a obniżka kosztów produkcji jest ważnym czynnikiem w obecnej sytuacji rynkowej.
Ponadto na rynku dostępne sš media dla nowych drukarek stosujšcych atramenty z niskš zawartocia lotnych substancji organicznych (VOC) albo przyjazne dla rodowiska atramenty. Przeznaczone one były do zadrukowywania mediów prezentowanych w warunkach zewnętrznych.
Okazuje się jednak, że stosuje się je do drukowania grafiki przeznaczonej zarówno do eksponowania w warunkach zewnętrznych, jak i wewnętrznych.
Urzšdzenia te sš atrakcyjne cenowo w stosunku do drukarek stosujšcych agresywne rozpuszczalniki. Reklamowane sš jako urzšdzenia mogšce stosować te same media co ich ăwielcy kuzyniÓ drukujšcy agresywnymi atramentami.
Okazuje się jednak, że nie zawsze jest to prawda. Atramenty te zawierajš niewielkš iloć rozpuszczalnika i dlatego też nie sš one w stanie wniknšć tak łatwo w powierzchnię materiału. Media wymagajš wierzchniego powlekania, aby miały odpowiedni, profesjonalny wyglšd.
Sztywne podłoża dla drukarek płaskich
Wprowadzenie na rynek wielkoformatowych drukarek typu flatbed kilka lat temu dało poczštek produkcji wielu nowych sztywnych niepowlekanych mediów i materiałów. Chociaż udział procentowy tych drukarek w rynku jest cišgle relatywnie mały, to jednak jego wzrost będzie bardzo szybki, gdyż zapewniajš one drukarzom nowe możliwosci ekspansji.
Drukarki flatbed wykorzystujšce technologię UV pozwalajš na bezporednie zadrukowywanie sztywnych materiałów bez potrzeby laminowania. Umożliwia to zakładom posiadajšcym wielkoformatowe drukarki wejcie na rynek tradycyjnie przypisywany sitodrukowi.
Sztywnymi materiałami mogš być: płyta piankowa, tektura falista, folie aluminiowe i z polistyrenu, płyty do montowania grafiki oraz nieplastyfikowane PVC. Ponieważ urzšdzenia typu flatbed drukujš na niepowlekanych materiałach o gruboci do 150 mm, możliwe jest stosowanie takich materiałów jak: drzwi, ogrodzenia, sklejka, płyty pilniowe i padzierzowe. Lista ta nie ma końca i staje się coraz dłuższa w miarę pojawiania się nowych zleceniodawców eksperymentujšcych z nowymi materiałami.
Bannery
Według badań marketingowych firmy Web Consulting bannery stanowiš 40% wszystkich mediów zadrukowywanych atramentami rozpuszczalnikowymi i 15% zadrukowywanych atramentami wodnymi. Jednoczenie ronie ich udział procentowy we wszystkich zastosowaniach Đ z 13% w roku 2000 do 22% w roku 2003.
Nieszkodliwe dla rodowiska atramenty rozpuszczalnikowe dobrze drukujšce na bannerach spowodowały wzrost zainteresowania nowymi materiałami do tego typu druku. Punkty poligraficzne jako pierwsze rozszerzyły ofertę handlowš o drukowanie bannerów. Zwiększyło to zyski firm, a jednoczenie wzmogło popyt na tego typu materiały.
Bannery wykonywane sš z polichlorku winylu, poliestru, poliolefin, materiału typu Tyvek i innych materiałów odpornych na wodę, ponieważ drukowana grafika jest eksponowana w warunkach zewnętrznych. Materiały te wymagajš często atramentów rozpuszczalnikowych w celu odpowiedniej adhezji do powierzchni i odpornoci na warunki zewnętrzne.
Wprowadzenie na rynek bezpiecznych dla rodowiska atramentów rozpuszczalnikowych spowodowało wzmożone zainteresowanie bannerami. Producenci próbujš bowiem zaspokoić popyt rynkowy poprzez równoważenie potrzeb ochrony rodowiska z potrzebami użytkowników. Ci ostatni chcš obniżki kosztów przez stosowanie niepowlekanych mediów, za wlaciciele firm poligraficznych pragnš zapewnić personelowi bezpieczne warunki pracy.
Tkaniny
Możliwoć bezporedniego drukowania na tkaninach oferowana jest przez wielu producentów drukarek. Posiadajš one najczęciej spodniš warstwę papieru, który umożliwia łatwe przechodzenie przez głowicę drukujšcš. Wiele tkanin posiada również specjalnš powłokę, która nie wymaga dodatkowego utrwalania po procesie drukowania. Na rynku dostępnych jest wiele drukarek oferujšcych rozdzielczoć 1440 dpi. Umożliwia to drukowanie bardzo małych szczegółów, co jeszcze do niedawna było niemożliwe.
Tkaniny sš bardziej wytrzymałe i elastyczne niż papier; ich powlekanie pozwala na dłuższy okres ekspozycji zarówno w warunkach wewnętrznych, jak i zewnętrznych.
Nie ulegajš one delaminacji, sš odporne na wiatło oraz lekkie, co pozwala na redukcję kosztów przesyłki. Wszystkie te czynniki sprawiajš, że tkaniny stajš się coraz popularniejsze wród wystawców.
Tkaniny sš również stosowane do drukowania szalików, spódnic, zasłon na okna i innych wyrobów.
Materiały na grafikę okiennš
Sprzedawcy sš ograniczeni przez nowe prawodawstwo ograniczajšce lokalizację billboardów w wielkich metropoliach. Poszukujš więc nowych możliwoci zwabienia klientów do swoich lokali bez potrzeby wystawiania plakatów lub billboardów poza terenem sklepu. Wielu z nich stwierdziło, że reklama okienna Đ kolorowa i łatwa do wymiany Đ jest najlepszym sposobem na zwiększenie liczby klientów. Dzięki temu obserwuje się wzrost rynku grafiki okiennej.
Materiały do grafiki okiennej można zadrukowywać bezporednio atramentami rozpuszczalnikowymi, w tym też bezpiecznymi dla rodowiska, a następnie nakleić lub zainstalować na szybie okiennej. Możliwy jest również zadruk folii dekoracyjnych, a następnie ich termiczny transfer.
Folie na szyby okienne oferowane sš w wielu kategoriach włšcznie z ăzakurzonymiÓ i ăzmrożonymiÓ w celu wywołania efektu wytrawiania albo piaskowania, a perforowane folie pozwalajš klientowi znajdujšcemu się wewnštrz sklepu widzieć poprzez grafikę.
Folie oferowane sš w zestawie z różnymi materiałami przylepnymi i klejami. Grafika okienna typu static cling posiada ładunek statyczny, co sprawia, że przykłada się jš do powierzchni szyby i można jš usunšć przez proste pocišgnięcie. Inne materiały, tzw. self-removable, posiadajš klej pozwalajšcy na przyklejenie do szyby, ale grafikę można następnie łatwo usunšć bez pozostawiania ladów na szybie. Do trzeciej kategorii należš materiały dajšce trwałš spoinę klejowš, które można usunšć stosujšc rozpuszczalniki oraz urzšdzenia zdrapujšce.
Media schnšce instant
Mikroporowate powłoki na tego typu podłożach cišgajš atramenty z powierzchni do warstwy recepcyjnej. Wydruki po wyjciu z drukarki nie brudzš przy dotyku. Ponieważ wydruki takie schnš bardzo szybko, mogš być niezwłocznie laminowane i montowane. Zwiększa to tym samym przepu-stowoć zakładów poligraficznych oraz skraca czas realizacji zamówienia.
Mikroporowate papiery nadajš się na plakaty, grafikę wystawowš i wszędzie tam, gdzie wymagana jest fotograficzna jakoć. Papiery te oferowane sš również na rynku fotograficznym. Poprawa jakoci cyfrowych aparatów fotograficznych wzmogła ten trend. Rozdzielczoć i jakoć zdjęć cyfrowych sš już tak wysokie, że mogš one być powiększane prawie dowolnie i przesyłane do drukarki bez potrzeby dodatkowego przetwarzania obrazu.
Mikroporowate papiery fotograficzne oferowane sš z połyskiem lub satynowane. Laminowanie daje dodatkowš warstwę, która chroni wydruki przed działaniem rodowiska. Ponadto laminaty często zwiększajš wyrazistoć kolorów oraz ich trwałoć.
Media dla artystów
Poczštek druku artystycznego sięga poczštku lat dziewięćdziesištych, gdy firma Iris wprowadziła na rynek swojš pierwszš drukarkę bębnowš. Chociaż drukarki zapewniały dużš rozdzielczoć, były drogie, wymagały częstego serwisu oraz dowiadczonej obsługi.
Dostępnoć relatywnie niedrogich drukarek atramentowych oraz powlekanych mediów, których artyci tradycyjnie używali, była siłš motorycznš ekspansji rynku mediów artystycznych. Chociaż w dalszym cišgu można znaleć obrazy wyprodukowane na drukarkach Iris, to większoć jest wykonywana na nowych drukarkach. Co jeszcze ważniejsze, klienci zaakceptowali je szybko.
Należy jeszcze uwzględnić dwa istotne czynniki. Społecznoć artystów, włšczajšc w to malarzy, a także galerie, a przede wszystkim kupujšcy zaaprobowali cyfrowe obrazy jako nowy rodzaj autorskiej grafiki. W wielu czasopismach można znaleć ogłoszenia o grafice wykonanej w ograniczonej iloci egzemplarzy. Po drugie drukarki stajš się coraz tańsze, więc niektórzy artyci zaczęli je kupować do swoich studiów wykonujšc cyfrowe obrazy.
Powoduje to wzrost zapotrzebowania na nowe materiały, na których można drukować Đ szczególnie takie, które imitujš podłoża do malowania, np. płótno, papiery o pastelowych kolorach, egzotyczne media. Dla artystów ważne jest, aby papiery były pozbawione wolnych kwasów i miały neutralne pH.
Materiały do proofingu
Drukarnie i przygotowalnie usługowe wielokrotnie wykonujš odbitki próbne w celu zaakceptowania zlecenia przez klienta. Potrzebujš więc mediów do proofingu odpowiadajšcych kolorem i wyglšdem papierom, na których będzie wykonany druk. Inne czynniki brane pod uwagę to faktura powierzchni, gramatura i format.
Oprogramowanie używane w systemach proofingu po-winno posiadać profile dla różnych mediów w celu optymalizacji iloci nanoszonego atramentu. Niektóre firmy oferujš całe systemy wielkoformatowego druku typu ink jet do proofingu. Obejmujš one specjalnie do tego celu zaprojektowane media, atramenty oraz sposoby drukowania.
Przemysł zaczyna zdawać sobie sprawę, że wysoka jakoć i powtarzalnoć możliwe sš tylko wtedy, kiedy stosuje się media specjalnie zaprojektowane dla celów proofingu.
Na podstawie ăThe Big PictureÓ lipiec/sierpień, 38 (2004) opracował TG
