Ukraińska branża wydawniczo-poligraficzna

6 Dec 2016 14:44

W dniach od 19 do 23 wrzeœnia bieżšcego roku w kompleksie Ekspocentr Ukrainy w Kijowie miała miejsce kolejna (jedenasta) wystawa Poligrafia 05, która dała możliwoœć oceny stanu branży. W warunkach transformacji ostatnich lat na Ukrainie nastšpił spadek produkcji w branży. W roku 2004 wyprodukowano 14 790 tytułów ksišżek i broszur o łšcznym nakładzie 92,8 mln egzemplarzy, co stanowi 1,1 ksišżki na obywatela. Przy tym większš częœć wydań stanowiš pozycje naukowe, popularnonaukowe, podręczniki i literatura użytkowa. W końcu lat 90. Gabinet Ministrów Ukrainy podjšł decyzję o powołaniu Państwowej Spółki Akcyjnej, stanowišcej połšczenie 18 wydawnictw państwowych, przedsiębiorstw poligraficznych oraz dwóch instytutów naukowo-badawczych. Zadaniami tej nowej struktury były wzrost efektywnoœci działania tak w zakresie procesów produkcyjnych, jak i sprzedaży wykonanych ksišżek oraz okreœlenie jednolitej polityki w zakresie techniki, organizacji i koordynacji prac majšcych na celu zastosowanie nowoczesnej techniki i technologii w branży. Ta nowa organizacja nie osišgnęła jednak założonych zadań w zakresie rozwoju. Nie była w stanie sprostać konkurencji nowych, dobrze wyposażonych prywatnych struktur, które pojawiły się w ostatnich latach. Prywatne firmy nie miały problemów wynikajšcych z przestarzałej techniki, kłopotów ze œrodkami obrotowymi i skostniałymi strukturami organizacyjnymi istniejšcymi w przedsiębiorstwach państwowych. Pojawienie się w latach 90. prywatnych przedsiębiorstw z kapitałem rodzimym i zagranicznym spowodowało ponowny rozwój branży. Z dnia na dzień powstajš nowe wydawnictwa i drukarnie, znakomicie wyposażone w nowoczesnš technikę, podejmowane sš inicjatywy organizowania imprez wydawniczo-poligraficznych Đ wystaw ksišżek, urzšdzeń i materiałów poligraficznych. Organizowane sš wyjazdy grupowe na zagraniczne targi branżowe (DŸsseldorf, Poznań, Chicago i inne) oraz do producentów maszyn i urzšdzeń w Niemczech, Japonii, Czechach. Według oficjalnych danych na Ukrainie działa około 4000 drukarń, ponad 1000 wydawnictw oraz dziesištki firm zajmujšcych się importem maszyn, urzšdzeń i materiałów. Działajš też cztery zakłady produkujšce maszyny drukujšce, wycinajšce, linie fleksograficzne, krajarki, złamywarki, zszywarki i inne urzšdzenia. Liderem wœród nich wydaje się być spółka akcyjna Kijewpoligrafmasz, która niejednokrotnie demonstrowała swoje wyroby również w Polsce. Na targach Poligrafia 2005 w Poznaniu Kijewpoligrafmasz wystawił dwukolorowš zwojowš maszynę offsetowš model FDP-850/2, a na tegorocznej wystawie Poligrafia 05 w Kijowie szeœciokolorowš model FDP 850/6. Dwie maszyny tego ostatniego modelu zostały zainstalowane w Rosji w drukarni opakowań w Kisłowodsku (jest to drukarnia fleksograficzna). Dzięki korzystnej polityce celnej oraz dogodnym ustawom w cišgu ostatnich dwu-trzech lat zakupiono za granicš wiele nowoczesnych urzšdzeń: zwojowych maszyn drukujšcych, wielokolorowych arkuszowych maszyn offsetowych oraz fleksograficznych. Nadal utrzymuje się popyt na maszyny używane oraz na tańsze urzšdzenia produkcji czeskiej i indyjskiej. Kadry poligraficzne szkolone sš na Ukrainie tak w œrednich szkołach fachowych, jak i w dwóch instytutach w Kijowie i we Lwowie. Tu majš też miejsce dysertacje doktoranckie oraz habilitacje. Zakłady drukujšce dokumenty specjalnego znaczenia (banknoty, znaczki pocztowe itp.) znajdujš się w strukturze państwowej. Na Ukrainie jest wydawanych ponad dwadzieœcia gazet i czasopism branżowych wydawniczo-poligraficznych. Częœć z nich odstręcza swoim zaangażowaniem i nieprofesjonalizmem oraz Ÿle ukrywanymi powišzaniami z tymi czy innymi firmami. Nowe, prywatne przedsiębiorstwa sš dobrze wyposażone i zautomatyzowane. W trzech drukarniach holdingu Blic-Inform zainstalowanych zostało 105 zespołów maszyn drukujšcych MAN-Roland i KBA formatu B1, wielkoformatowe maszyny Windmšller&Hšlscher, urzšdzenia do składu Esko-Graphics, systemy CtP Plate Driver&Auto, osiem automatów wykrawajšcych Bobst B1, cztery maszyny zwojowe z suszeniem gazowym Heidelberg M 600 B 24 oraz jedna KBA Compacta 215. Zamontowany w 2005 roku system zarzšdzania Fast Lane firmy Esko-Graphics steruje procesem produkcji różnych asortymentów (druki akcydensowe, periodyki oraz opakowania i etykiety). Jedna z ostatnich interesujšcych informacji to umowa pomiędzy przedstawicielstwem Heidelberga na Europę Wschodniš oraz firmš Goss International, dajšca ukraińskiemu przedstawicielstwu Heidelberg Ukraina prawo sprzedaży i obsługi zwojowych maszyn amerykańskiej firmy do drukowania produktów gazetowych i komercyjnych. W jednej z drukarń ăUkrpoligrafmediaÓ pracuje już maszyna gazetowa Goss Community. Udział firm polskich w ukraińskim rynku wydawniczo-poligraficznym w ostatnich 2 latach znacznie się zmniejszył. Istniejš jedynie kontakty w zakresie dostaw materiałów eksploatacyjnych w zachodniej częœci Ukrainy. Tak więc i na wystawie Poligrafia 05 nie było praktycznie polskich firm. Ogólnie bioršc właœnie ta wystawa stanowiła szeroki przeglšd nowoœci, które były demonstrowane podczas drupa 2004 i w Poznaniu. Jednak pojawiajšce się plany organizowania Poligrafii rokrocznie nie sš korzystne, nie dajš bowiem uczestnikom możliwoœci porównań pomiędzy aktualnš wystawš a poprzednimi. Autor jest profesorem Narodowego Technicznego Instytutu Uniwersytetu Ukrainy Tłumaczenie: Apolinary Brodecki