W ostatnich latach można zauważyć rosnšcš tendencję do uszlachetniania druków bezporednio w maszynie drukujšcej, a więc metodš inline. Coraz więcej drukarń ma maszyny arkuszowe wyposażone w zespoły lakierujšce i odpowiednie elementy suszšce do lakierów dyspersyjnych lub UV. To jednoczesne drukowanie i lakierowanie dotyczy w coraz szerszym zakresie nie tylko opakowań, lecz także innych rodzajów druków: prospektów, druków reklamowych, katalogów itd.
Oczywistš rzeczš jest więc, że prowadzone sš prace zmierzajšce do usprawnienia technologii uszlachetniania druków, podwyższenia jakoci i rozszerzenia możliwoci technologicznych. W centrum szkoleniowym firmy Koenig & Bauer AG w Radebeul przeprowadzono zakrojone na szerokš skalę testy drukowania nowym rodzajem farb Đ farbami hybrydowymi, w kombinacji z farbami standardowymi i lakierowaniem UV. Ta nowa metoda uszlachetniania druków była przedstawiona szerokiemu gronu fachowców na stoisku firmy Koenig & Bauer w czasie ubiegłorocznych targów DRUPA w Dsseldorfie.
Farby hybrydowe, opracowane przez firmy SunChemical i Epple, majš skład oparty na konwencjonalnych farbach offsetowych, ale dodatkowo obejmuje on też 25% farb UV.
Technologia stosowania farb hybrydowych w połšczeniu z lakierem UV stwarza całkiem nowe możliwoci lakierowania inline, dzięki którym uzyskuje się bardzo interesujšcy wyglšd zadrukowanej i polakierowanej powierzchni druków. Ta nowa metoda lakierowania, nadajšca się szczególnie do lakierowania miejscowego, daje ciekawe efekty, a także znacznie zmienia i upraszcza lakierowanie inline.
Podstawš nowego systemu jest drukowanie różnymi rodzajami farb i lakierowanie UV w procesie inline. W opisanym dalej przykładzie stosowano farby hybrydowe oraz tradycyjne farby offsetowe triadowe i farby Pantone na bazie oleju mineralnego.
Konfiguracja maszyny arkuszowej potrzebnej do tego rodzaju drukowania powinna być następujšca:
Ľ zespoły drukujšce (iloć zależna od iloci drukowanych kolorów),
Ľ suszarka porednia UV (zbędne sš zespoły suszšce między zespołami drukujšcymi),
Ľ zespół lakierujšcy,
Ľ przedłużone wykładanie z suszeniem UV.
Do uzyskania wysokiego połysku zbędne jest nanoszenie po zadrukowaniu arkuszy podkładu pod lakier, suszenie tego podkładu i dopiero potem lakierowanie lakierem UV. Ponieważ nie sš potrzebne dodatkowe zespoły lakierujšce i suszšce, wynikajš z tego znacznie niższe koszty inwestycyjne, gdyż konfiguracja maszyny nie jest tak rozbudowana. Poza tym wiele drukarń może skorzystać z nowej techniki przy już istniejšcym wyposażeniu.
W celu uzyskania powierzchni druków wykazujšcych pewnego rodzaju ătrójwymiarowšÓ fakturę stosuje się obecnie najczęciej sitodruk, lecz ta technika nadaje się jedynie do małych nakładów; jest ona nieekonomiczna przy nakładach rednich i wysokich. Dzięki nowej technologii uszlachetniania w offsecie arkuszowym za pomocš farb hybrydowych i lakieru UV powstaje następujšce rozwišzanie:
Ľ ilustracje drukuje się farbami hybrydowymi,
Ľ inne elementy, jak ramki, aple itp. drukuje się farbami konwencjonalnymi w jednym zespole drukujšcym lub w kilku następnych,
Ľ potem następuje porednie suszenie farb (UV),
Ľ na końcu Đ lakierowanie i suszenie UV.
W rezultacie takiego procesu drukowania wszystkie elementy, które były drukowane farbami hybrydowymi, majš bardzo błyszczšcš powierzchnię o takim połysku, jaki dotychczas uzyskiwano jedynie przy znacznie większym wkładzie urzšdzeń i energii Đ metodš podwójnego lakierowania. Na tych natomiast elementach obrazu, które były drukowane konwencjonalnymi farbami, tworzy się na ich powierzchni, na skutek współdziałania farby i lakieru UV, półmatowa faktura optycznie przypominajšca foliowanie.
Pierwszym przykładem zastosowania tej technologii na szerszš skalę jest kalendarz cienny firmy KBA na 2001 rok. Cały kalendarz został wydrukowany na pięciokolorowej maszynie Rapida 105 przy zastosowaniu czterech farb hybrydowych i standardowej farby Pantone. Po zadrukowaniu naniesiono w zespole lakierujšcym na całš powierzchnię lakier UV.
W efekcie zastosowania tej technologii kalendarium ma wysoki połysk przy bardzo dobrym pasowaniu mimo tego, że cyfry sš cienkie i wykonane zarówno w pozytywie (farby hybrydowe), jak i w negatywie (niezadrukowane); także ilustracje, drukowane farbami hybrydowymi, majš wysoki połysk. Jednobarwne tło wykazuje plastycznš, półmatowš powierzchnię.
Z tego przykładu wynika, że w prosty sposób można osišgnšć miejscowe lakierowanie z wysokim połyskiem najdrobniejszych nawet elementów (np. tekstu) przy wykorzystaniu tylko jednej wieży lakierujšcej. Daje to wiele korzyci ekonomicznych, gdyż np. nie potrzeba wykonywać specjalnych form lakierujšcych do lakierowania miejscowego (obecnie do lakierowania miejscowego trzeba stosować kosztowne płyty fotopolimerowe, najczęciej wykonywane w wyspecjalizowanej firmie lub płyty lakierujšce ręcznie wycinane w gumowym obcišgu). Do wykonania form drukowych w obu wariantach konwencjonalnego lakierowania miejscowego potrzeba dużo wkładu pracy, a najczęciej niezbędne jest korzystanie z kosztownych usług obcych firm.
W przeciwieństwie do tego w nowej technologii, przy zastosowaniu dwóch różnych rodzajów farb, lakieruje się całš powierzchnię. Efekt lakierowania miejscowego osišga się przez wizualny kontrast między miejscami zadrukowanymi farbami hybrydowymi oraz miejscami niezadrukowanymi, które majš bardzo wysoki połysk, a miejscami zadrukowanymi farbami offsetowymi na bazie olejów mineralnych.
Nowa technologia może być szczególnie ważna w zastosowaniu do maszyn wielkoformatowych, przy których tradycyjne metody wykonywania płyt do miejscowego lakierowania sš kłopotliwe ze względu na bardzo duże formaty, a na pewno jest to proces ogromnie czasochłonny i kosztowny nie tylko przy przygotowywaniu płyt, lecz także przy narzšdzie maszyny. Dzięki omawianej kombinacji dwóch różnych rodzajów farb otwierajš się przed wielkoformatowym offsetem nowe możliwoci odnonie do miejscowego lakierowania.
Opracowano na podstawie materiałów firmy KBA
