W Amsterdamie o przyszłości prasy
6 Dec 2016 14:45

Ponad 10 000 osób związanych z przemysłem wydawniczym z nie mniej niż 80 krajów odwiedziło targi IfraExpo, odbywające się w tym roku w Amsterdamie w dniach 9-12 października. Impreza ta umożliwiła 336 wystawcom z 25 krajów przedstawienie najnowszej oferty dla wydawnictw i drukarń prasowych. Na początek trochę statystyki. Jak donoszą organizatorzy, 5 hal wystawienniczych o łącznej powierzchni 14 785 m2 zagospodarowała rekordowa liczba wystawców. Ubiegłoroczna Ifra w Lipsku zamknęła się bowiem liczbą 313 firm z 21 krajów, a stoiska zajęły powierzchnię 14 530 m2. To kolejny dowód na to, że branża poligraficzno-wydawnicza ma się coraz lepiej, nie tylko w Polsce. Oprócz dostawców, których stoiska goszczą na Ifrze każdego roku, pojawiło się także 60 debiutantów, a aż ponad 90 produktów zostało opatrzonych niebieską plakietką „IfraFirst”, co oznaczało, że premierę miały właśnie w Amsterdamie. Na własnym stoisku Ifra informowała o bieżącej działalności stowarzyszenia; w czasie targów działał także moblog – inicjatywa wydawców rejestrujących przebieg imprezy za pośrednictwem telefonów komórkowych. Krótkie relacje umieszczano potem w sieci. Codziennie wydawano również gazetę z najświeższymi targowymi doniesieniami. Na Ifrze pojawiło się także zrzeszenie PrintCity (reprezentowane przez firmy Sun Chemical, MAN Roland, UPM, Mectec i Gummerler), które promowało program VAPoN (Value Added Printing of Newspapers). Dotyczy on wykorzystania istniejących zasobów do kreowania nowych produktów w drukarniach gazetowych oraz efektywnego wykorzystania posiadanego parku maszynowego. Po raz drugi w historii Ifry prezentowany był Ifra Solution Park, stworzony przez 14 firm jako forum wymiany informacji na temat innowacji technologicznych. W tym roku koncentrowano się na rozwiązaniach informatycznych oraz procesach automatyzujących i usprawniających przebieg prac wydawniczo-poligraficznych. Nie sposób umieścić w jednej relacji ponad 90 produktów mających swą premierę na Ifrze, niemniej pokusiliśmy się o przybliżenie tych bardziej znamiennych, wyznaczających nowe trendy w produkcji prasowej. Fioletowo i bezprocesowo IfraExpo 2006 potwierdziła dominację technologii fioletowej w zakresie prepress dla gazet; drukarze prasy, podobnie jak ich akcydensowi koledzy, zaczynają także spoglądać w kierunku płyt bezprocesowych. Fioletowa płyta gazetowa niewymagająca wywoływania była najważniejszą nowością promowaną przez Agfa Graphics. Fioletowa płyta typu processless została po raz pierwszy zaprezentowana przez Agfa Graphics na tegorocznych targach Ipex. W Amsterdamie pokazano jej wersję gazetową, która po naświetlaniu wymaga jedynie wymycia i zagumowania w specjalnie do tego celu dostosowanej wywoływarce. Agfa na swym stoisku pokazała wersję demo systemu umożliwiającego produkcję, w skład którego weszły naświetlarka :Polaris XEV z laserem fioletowym oraz zmodyfikowana wywoływarka :VPP. Belgijski koncern zapowiedział, że fioletowe płyty niewymagające wywoływania zostaną pokazane w wersji rynkowej podczas targów drupa 2008. Emma Isichei, szefowa działu gazetowego Agfa Graphics na tradycyjnie odbywającej się w czasie targów konferencji prasowej przedstawiła badania dotyczące planów drukarń gazetowych na najbliższe lata. Wynika z nich, że najczęściej zapowiadaną zmianą, anonsowaną przez 25% badanych firm, jest wdrożenie płyt niewymagających woływania. Stąd nasze zaangażowanie w tę technologię i zamiar wprowadzenia komercyjnej fioletowej płyty gazetowej typu processless w ciągu 1,5 roku – powiedziała Emma Isichei. Agfa obwieściła też premierę kolejnej naświetlarki gazetowej z rodziny :Advantage DL oraz szereg udoskonaleń w dziedzinie oprogramowania wykorzystywanego w produkcji gazetowej oraz zapowiedziała rozszerzenie rodziny fioletowych naświetlarek CtP :Advantage DL o kolejny model, pozwalający na produkcję z prędkością 220 płyt/h. Także w zakresie softwareŐu belgijski koncern zaprezentował kilka interesujących nowości wprowadzonych w systemie produkcyjnym :Arkitex. Spośród nich uwagę zwraca moduł OptiInk, pozwalający – jak zapewnia Agfa Graphics – na oszczędności rzędu 10-25% w zużyciu farb stosowanych w druku gazetowym. Ważną premierą była także nowa wersja programu do obróbki obrazu :Arkitex IntelliTune 4.0 na Macintosha oraz wprowadzenie do oferty programu :Arkitex IntelliTuneX, przeznaczonego do współpracy z platformą PC. Polskim akcentem na stoisku Agfa Graphics było oficjalne podpisanie kontraktu na dostawę dwóch systemów CtP :Advantage DL do bydgoskiej drukarni Express Media (wspominaliśmy o tym w Poligrafice nr 9/2006), co niewątpliwie było sukcesem Bogdana Decowskiego, dyrektora handlowego w polskim dziale Agfa Graphics, odpowiedzialnego także za rynek gazetowy. Jedną z najciekawszych premier Fujifilm była naświetlarka fioletowa News 80, 100 i 120 dedykowana segmentowi prasowemu produkcji poligraficznej, wyróżniająca się wysoką produktywnością. Promowano także nową płytę bezprocesową PRO-V, która na rynek ma zostać wprowadzona w pierwszym kwartale 2007. Obecny na stoisku Fujifilm Andrzej Brylak wyraził nadzieję na rychłe instalacje najnowszego systemu CtP w Polsce, choć, jak powiedział: Polski rynek nastawiony jest na mniejsze urządzenia, zarówno w technologii fioletowej, jak i termicznej. Tym bardziej dumni jesteśmy z tego, że w Polsce sprzedajemy najwięcej naświetlarek w formacie B1 dla drukarń komercyjnych. Kodak pokazał z kolei termiczną naświetlarkę Trendsetter News 200 skonfigurowaną z automatycznym podajnikiem płyt Nela PL-T, która w zależności od potrzeb naświetla z prędkością od 70 do 240 płyt/h. Nowością jest technologia obrazowania termicznego Squarespot, umożliwiająca stosowanie rastra hybrydowego Staccato. Screen po raz pierwszy wystąpił na targach Ifra (co prawda z niewielkim stoiskiem, ale od czegoś trzeba zacząć) prezentując gazetowe termiczne CtP PlateRite News 2000 wraz z automatycznym workflow Trueflow Rite News, opracowanym specjalnie dla produkcji gazet. PlateRite News 2000 posiada głowicę generującą 64 promienie laserowe, naświetla płyty o rozmiarach od 290x460 mm do 980x685 mm. W ciągu godziny osiąga wydajność 84 płyt w formacie broadsheet oraz 41 płyt panorama (o podwójnej szerokości). PlateRite News 2000 wyposażony jest w automatyczny podajnik płyt ze zdejmowaniem papieru przekładkowego, umożliwiający podawanie jednej lub dwu płyt jednocześnie. W listopadzie firma rozszerzy ofertę o nowy podajnik na 600 płyt z trzema kasetami (dla 3 formatów), co jeszcze zwiększy możliwości zastosowań. Od pliku do produktu Kodak przedstawił swoje najnowsze cyfrowe dziecko – gazetowy system drukujący Versamark VX5000, który łączy druk ciągły w technologii inkjet z połączonym w linię urządzeniem tnąco-złamującym Hunkeler. System umożliwia produkcję ponad 1000 egzemplarzy 40-stronicowej gazety w pełnym kolorze na godzinę. Polska jest bardzo ważnym krajem dla Kodak Graphic Communications Group i mamy bardzo poważne plany rozwoju sprzedaży na tym rynku – powiedział Saar Goder, szef sprzedaży odpowiedzialny m.in. za polski rynek, dementując tym samym pogłoski, że Kodak zamierza zamknąć oddział w Polsce i funkcjonować przez lokalnych dystrybutorów. – Wręcz przeciwnie, jeszcze tej jesieni powołamy nowego country managera (zastąpi on odwołanego Marka Pułtoraka – przyp. redakcji), którego głównym zadaniem będzie wzmocnienie pozycji Kodaka w Polsce. Równolegle będziemy kontynuować współpracę z dotychczasowymi partnerami. Największy nacisk położymy na nasze produkty do druku cyfrowego, systemy CtP oraz workflow, a także materiały eksploatacyjne, w których mamy i tak już duży udział w rynku. W momencie zamykania tego numeru nieoficjalnie mówiło się, że Marka Pułtoraka zastąpi Swapan Chaudhuri. Najważniejszą premierą Oce była maszyna na papier ciągły VarioStream 9230, pozwalająca na produkcję gazet w trybie 3/3. Urządzenie umożliwia płynne przechodzenie z druku czarno-białego na druk kolorowy z wykorzystaniem jednego lub dwóch dodatkowych kolorów. Maszyna, wraz z pracującymi w trybie in-line urządzeniami firmy Hunkeler, stworzyła zintegrowany system, na którym przez całe targi drukowane były niskonakładowe gazety. Prezentacje obejmowały też druk gazet personalizowanych, uwzględniających indywidualne preferencje czytelników. Automatyzacja w centrum uwagi MAN Roland konsekwentnie podąża w kierunku automatyzacji i oszczędności na makulaturze, które zawarte są w zainaugurowanym na ubiegłorocznej Ifrze programie „Applied Innovations”. Według Jarosława Kotfisa „Applied InnovationsÓ to także zupełnie nowe konfiguracje maszyn, nowe produkty i niezwykle obecnie trendy wartość dodana. Nowe produkty w segmencie gazetowym to przede wszystkim nowe możliwości dla reklamodawców (np. reklamy połówkowe obejmujące gazetę, możliwość zadrukowania półprzezroczystego papieru), nowe koncepcje wydawnicze związane z internetem, a także system Printnet (oferowany przez firmę PPI, od dwóch lat będącą częścią MAN Roland) integrujący poszczególne procesy produkcji. Na stoisku targowym MAN Roland zaprezentował bazującą na danych obrazowych regulację registra odcięcia, która nie wymaga już marek registra oraz obszerny system monitoringu, dzięki któremu możliwe jest osiągnięcie maksymalnej dyspozycyjności systemu druku przez cały okres jego żywotności. Przyszłość drukowania gazet MAN Roland upatruje w hybrydowej konfiguracji heatsetowo-coldsetowej, która już wkrótce zostanie zastosowana w postaci maszyny Geoman dla nowego projektu gazetowego „…sterreich” firmy Fellner Media AG. We współpracy z fińską firmą UPC niemiecki koncern pokazał także swój nowy system multimedialny, wnoszący do gazety interaktywność i wideo. Firma KBA z myślą o konserwatywnych drukarzach gazet przygotowała na Ifrę nową kompaktową konstrukcję – Commander CT (skrót pochodzi od słowa Compact). Jej wersja beta z powodzeniem pracuje od ośmiu miesięcy u lokalnego wydawcy w Niemczech. Jest to alternatywa wobec Cortiny dla tych drukarń, które z różnych powodów nie chcą się zdecydować na technologię offsetu bezwodnego. Maszyna w standardowej konfiguracji 4/4 mierzy tylko 3,9 m, wyposażona jest m.in. w system StepIN ułatwiający obsługę; rewolucyjny zdaniem producenta zespół sterujący dociskiem NipTronic (po raz pierwszy prezentowany na Ifrze), półautomatyczną zmianę płyt (opcjonalnie dostępny jest także w pełni automatyczny PlateTronic). Na zamówienie KBA wyposaży nowego Commandera w piec suszący do zastosowań komercyjnych. Goss promował swoje najnowsze rozwiązanie dla drukarń prasowych – Flexible Printing System (FPS), polegające przede wszystkim na postępującej automatyzacji procesów, a także kombinacji coldsetowo-heatsetowej. Pierwsze zamówienie na taką konfigurację przyszło z Independent News and Media. Goss poinformował również o instalacji pierwszej w Europie maszyny Magnum 4 o pojedynczej szerokości wstęgi w norweskiej drukarni Agderposter Trykk AS. Reklama na finiszu Ferag zaprezentował MemoFlag – kolejny model reklamowy w swojej ofercie. Jest on bardzo podobny do systemu MemoStick, z tą różnicą, że zamiast pojedynczej naklejki na tytułowej stronie gazety przyklejana jest kilkustronicowa miniksiążeczka reklamowa. Tym samym wielokrotnie powiększa się możliwa do wykorzystania powierzchnia reklamowa. W przypadku MemoFlag, podobnie jak w systemie MemoStick, działa zasada wyłączności. Oznacza to, że w danym wydaniu gazety na stronie tytułowej może znaleźć się tylko jedna książeczka reklamowa typu MemoFlag. To zaś pozwala wydawcom zaoferować reklamodawcy produkt o jeszcze wyższej wartości dodanej. Kolejną nowością w ofercie firm Ferag i WRH Marketing był zintegrowany system inkjetowy Spot-On, pozwalający m.in. na aplikowanie próbek perfum bądź nanoszenie niewidocznych farb, widzialnych tylko w świetle UV. Spot-On można wykorzystywać np. w kampaniach lojalnościowych. Farby niewidoczne dla oka można też zastosować jako element zabezpieczający przed pojawieniem się egzemplarzy w tzw. drugim obiegu. W związku z tendencją do instalowania coraz większych maszyn drukujących w drukarniach gazetowych Ferag wprowadził nową technologię transportu składek za pomocą systemów chwytania w postaci systemu TPC (Top Performance Clamp). Jego największe zalety to możliwość obsługi wydawnictw o dużej grubości (do 144 stron produktu z podwójnym złamem i 240 stron tabloidowych) oraz wysoka prędkość systemu transportującego. Z myślą o wydajnej obsłudze wydawnictw o niskiej bądź średniej objętości i nakładzie Ferag pokazał niewielki system składający się z transportera PrimeLine, układarki SmartStack i wiązarki krzyżowej SmartStrap, pracującej w trybie in-line. Na targach Ferag promował też system PostPressManagement, oferujący pełną kontrolę produkcji: od zejścia składek z maszyny drukującej aż po dystrybucję gotowego wyrobu oraz systemy XtraWin i Domino (XtraWin został wdrożony również na polskim rynku, m.in. w drukarniach Presspubliki). Firma Mźller Martini przyciągała zwiedzających hasłem: „Urzeczywistnij z nami optymalne rozwiązania mailroomowe”. Na stoisku odbywały się liczne prezentacje skupiające się na wartości dodanej, nowych rozwiązaniach i obsłudze klienta. Według Muller Martini trendem na rynku gazetowym w zakresie finishingu są konfiguracje inline. Firma widzi także duży potencjał w zróżnicowanych opcjach reklamowych, które może zaoferować oraz w optymalizacji procesów inwertowania. Zastosowanie zszywania (dzięki NewsStich) i obcinania (dzięki NewsTrim III) inline spowoduje wzrost atrakcyjności produktu zarówno dla czytelników prasy, jak i reklamodawców. Firma Mźller Martini zwraca także uwagę, że coraz więcej wydawców stara się przyciągnąć uwagę czytelników stosując samoprzylepne etykiety reklamowe typu post-it, więc specjalnie dla nich przygotowała wydajny system etykietujący osiągający prędkość do 80 000 etykiet/h. Sitma Machinery, włoski producent urządzeń ekspedycyjnych zaprezentował swoje najnowsze rozwiązania dla drukarń gazetowych. System pakujący w folię W18 F-Wrap charakteryzuje się wydajnością do 18 000 opakowań/h i umożliwia wydawcom pozyskanie dodatkowego miejsca na reklamę – header band, czyli foliowego zadrukowanego paska nad opakowanym magazynem. Wersja W18-TWI dodatkowo umożliwia pakowanie w innowacyjny bliźniaczy (dwa magazyny zafoliowane jeden obok drugiego, oddzielone zgrzewem) lub książkowy sposób (zafoliowane magazyny połączone są grzbietem). Sitma pokazała także mniej zaawansowany model urządzenia W15 B-Wrap o wydajności do 15 000 egz./h i możliwości tylko pojedynczego pakowania. W firmie Winkowski jest obecnie testowany system kopertujący włoskiego producenta, który w zależności od rozmiaru koperty osiąga prędkości do 15 000 egz./h, co zdaniem producenta jest wartością o 20-30% wyższą niż przeciętna oferowana na rynku. True colours Pod takim hasłem QI Press Controls promował swoje rozwiązania z zakresu color management i kontroli registra dla segmentu prasowego: Intelligent Register System, Intelligent Quality Management oraz Intelligent Density System. Rzesze zwiedzających głównie płci męskiej zbierały się o każdej pełnej godzinie i podziwiały trzy panie tańczące w rytmie hitu „True colours”. Informacji o produktach QI Press Controls udzielali odziani w białe garnitury pracownicy firmy. Dalim Software prezentował na Ifrze swoje sztandarowe produkty: Printempo (system workflow), Twist (inteligentny system automatyzujący przepływ prac) oraz Dialogue (interaktywny system soft proofingu). Jak powiedział Sławomir Buschka, wiceprezes firmy Grafikus, wyłącznego dystrybutora produktów Dalim Software w Polsce, jeden z nich został niedawno zainstalowany w drukarni dziełowej Opolgraf. System ten pozwala przez internet kontrolować przepływ prac w drukarni, akceptować je oraz wnosić poprawki nawet w ostatniej chwili. W drukarni średniej wielkości, jaką jest Opolgraf, system taki – zdaniem producenta – powinien zwrócić się w ciągu kilkunastu miesięcy tylko dzięki temu, że wyeliminowane zostanie wielokrotne przesyłanie proofów i ozalidów do klienta za pośrednictwem firm kurierskich (co przekłada się na oszczędność czasu, a więc i kosztów). Co ciekawe, Dalim Software to spółka założona przez kilka drukarń w celu projektowania i udoskonalania systemów wspomagających pracę w drukarniach. Matrix farbowy Sun Chemical wprowadził nową linię farb coldsetowych – Polar Advantage wchodzącą w skład systemu Coldset Matrix, stworzonego w celu zaoferowania pełnej palety produktów klientom o specyficznych oczekiwaniach. System ten zawiera m.in. farby do offsetu bezwodnego Shark o niższej lepkości i niższej wrażliwości na temperaturę (opracowane we współpracy z producentem Cortiny, firmą KBA). Flint Group (w Europie w strukturach firmy znajdują się takie koncerny farbiarskie jak XSYS Print Solutions i Flint-Schmidt, które z kolei powstały z przejęcia BASF Printing Systems i ANI Printing Inks) nie prezentowała na targach żadnych nowości, za to zapowiedziała podwyżki cen na swoje produkty. …i eksploatacyjny Na Ifrze 2006 firma Bottcher przedstawiła nową propozycję wykończenia powłok wałków filmowych wykonywanych z tworzywa poliamidowego zwanego rilsanem. Dotychczas wałki te były szlifowane spiralnie bądź nacinane w kształcie rombu. Nowością jest grawerowany laserowo kształt, przypominający raster stochastyczny. Zalety tego rozwiązania to wyeliminowanie uszkodzeń wałków przekazujących farbę przez ostre krawędzie nacięć wałków filmowych oraz bardziej równomierne przekazywanie farby. Jest to szczególnie ważne przy krótkich zespołach farbowych, gdzie często dochodzi do niepożądanego efektu przenoszenia struktury wałka filmowego na zadrukowywaną wstęgę papieru. Kolejna propozycja to pakietowe rozwiązanie dla drukarń gazetowych chcących drukować również farbami UV. Składają się na nie: specjalne mieszanki gumowe, z których wykonane są wałki, zmywacze przeznaczone zarówno do farb UV, jak i konwencjonalnych, dodatki do roztworów nawilżających powszechnie zwane buforami, a także obciągi gumowe odporne na oba rodzaje farb. Firma Bšttcher pokazała również urządzenie o nazwie Moltex, służące do likwidacji flory bakteryjnej w zbiornikach z roztworem nawilżającym w maszynach coldsetowych. Kolejny produkt, na który niemiecka firma chciała zwrócić uwagę drukarzy, to prezentowany już rok temu Ink-stop: rodzaj rękawa ze specjalnego tworzywa, który naciągnięty na wałek stalowy transportujący papier uodparnia go na przyjmowanie farby i w konsekwencji ogranicza brudzenie wstęgi papieru. Papiernicy bez niespodzianek Papiernicy jak zwykle straszyli drukarzy podwyżkami cen papieru, sięgającymi nawet 10%. Ale tym razem, jak zdradziła Krystyna Sawicka z UPM, wynika to nie tylko z drożejących surowców do jego produkcji, ale również z niewystarczającej podaży papieru w Europie. Koncerny zamykają nierentowne papiernie, a popyt na papier gazetowy rośnie, ponieważ na rynku pojawia się coraz więcej nowych tytułów, zwłaszcza gazet bezpłatnych. Firmy, które dotychczas korzystały ze szlachetniejszych podłoży do drukowania np. gazetek reklamowych, w ramach cięcia kosztów przechodzą na papier gazetowy. Do tego dochodzą problemy z transportem papieru, bo po prostu zaczyna brakować samochodów do jego przewozu. Sytuacji nie poprawi papier z Chin i Bliskiego Wschodu; co prawda jego produkcja rozwija się tam niezwykle prężnie, ale jeszcze prężniej konsumpcja i zdaniem Krystyny Sawickiej rynek ten jest w stanie wchłonąć wszystko, co zostanie tam dostarczone. Zapowiada się więc dobry rok dla tych papierników, których core business to papier gazetowy – teraz oni mogą dyktować warunki. Nieco odmienna sytuacja panuje w segmencie papierów powlekanych. Jak przyznał Piotr Kuzebski, szef koncernu Stora Enso w Polsce, podaż jest tu większa niż popyt, więc i podwyżki cen będą mniej dotkliwe. Papiernicy zgodnie deklarują, że racjonalizacja produkcji będzie postępowała, można więc spodziewać się wyłączenia z produkcji kolejnych maszyn papierniczych. Targi Ifra, pomimo że odbywają się co roku, wciąż przyciągają rzesze zwiedzających, więc ich organizatorzy nie myślą jeszcze o zmianie częstotliwości. Za rok zapraszają do Wiednia w dniach 8-11 października.