Od producenta papieru do finalnego dystrybutora, ekoodpowiedzialny aspekt papieru objawia się na całej długości łańcucha zaopatrzeniowego. Czołowi belgijscy dystrybutorzy papierów graficznych przedstawiają flagowe produkty ze swojego asortymentu zgodne z gospodarką obiegową i ujawniają swoją strategię środowiskową.
Produkcja papieru zanieczyszcza środowisko i niszczy lasy. Czy krew się w was nie burzy? Jako specjaliści z sektora poligraficznego wiecie, że są to obiegowe opinie, którym należy się sprzeciwić.
A jeśli dodatkowo słyszycie, że cyfrowość jest najlepszą alternatywą, by chronić planetę, zawał jest bliski. Przemysł papierniczy stanowi raczej przykład wprowadzania innowacyjności na rzecz zrównoważonego rozwoju. Z jednej strony europejscy producenci papieru stawiają sobie cele coraz bardziej prośrodowiskowe i prospołeczne, z drugiej – dystrybutorzy coraz częściej dokonują wyborów proekologicznych. Podstawą jest oferta papierów z certyfikatami FSC lub PEFC. Chociaż papier jest surowcem zrównoważonym i odnawialnym z natury, jego europejscy producenci zapewniają dziś neutralność węglową poprzez redukcję i kompensację emisji CO2. Jeśli chodzi o marki, wciąż intensyfikują one poszukiwania zrównoważonych podłoży dla celów komunikacyjnych, czy chodzi o druki reklamowe, czy też o inne środki komunikacji.
W dalszej części artykułu zostaną przedstawione wybrane produkty z ofert głównych dystrybutorów belgijskich (Papyrus nie wyraził chęci uczestnictwa w tym przeglądzie).
CEPI: na dobrej drodze do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju
W lipcu br. Konfederacja Europejskiego Przemysłu Papierniczego (CEPI) opublikowała dane statystyczne za rok 2020. „Europejski przemysł papierniczy zrealizował swój program w zakresie konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju” – stwierdza CEPI. Pomimo pandemii, która wpłynęła na dostępność i jakość papieru przeznaczonego do recyklingu w roku 2020, europejski wskaźnik recyklingu wzrósł o 1,4 punktu procentowego i osiągnął 73,9 proc. Od roku 1998 – roku bazowego dla recyklingu papieru w Europie – recykling wzrósł o 40 proc., czyli o 16 mln ton.
Bezpośrednie emisje CO2 europejskiego przemysłu papierniczego w 2020 roku zmniejszyły się o 7,1 proc., głównie w wyniku ograniczenia działalności, ale także nieustających wysiłków przemysłu na rzecz dekarbonizacji. W rezultacie jednostkowe emisje CO2 (na tonę produktu) zmniejszyły się w 2020 roku o 3,1 proc. Jeśli chodzi o zużycie energii, 62,2 proc. zużycia paliwa opierało się na energii odnawialnej: biomasie drzewnej pozyskiwanej z lasów europejskich zarządzanych w sposób zrównoważony.
Nadal jesteśmy liderem wśród branż przechodzących na energię odnawialną – skomentował Jori Ringman, dyrektor generalny CEPI.
Igepa: uświadamianie i odzyskiwanie
„Papier jest produktem naturalnym” – to dewiza Igepy. W Belgii i Luksemburgu Igepa sprzedaje papiery i kartony graficzne, papiery biurowe oraz inne produkty papiernicze. Aby położyć kres mitom, które krążą wokół papieru, Igepa zorganizowała kampanię uświadamiającą „Paper is Nature” z siedmioma partnerami z przemysłu papierniczego (Burgo, Lessebo Design, Navigator, Sappi, UPM, VPK Packaging, Iggesund). Od kilku lat Igepa uczestniczy w projekcie sadzenia drzew „Het Ganzeveld”, którego celem jest poprawa jakości lasów w belgijskiej Flandrii. Het Ganzeveld to naturalny rezerwat o powierzchni 44 ha, obejmujący las, aleje drzew, polany i wrzosowiska. W ramach projektu Igepa zasadziła już 2500 nowych drzew, czyli 1 ha lasu.
Logistyka stanowi integralną część globalnej polityki środowiskowej w firmie Igepa. Działając w formule one stop shop, dystrybutor dostarcza wszystkie media i materiały piśmienne, których klienci potrzebują, w ramach jednej dostawy. Trasy są możliwie najkrótsze, a samochody dostawcze wypełnione w sposób optymalny, zarówno przy jeździe w jedną stronę, jak i z powrotem. Igepa wspomaga również transport poprzez nawigację, we współpracy z innymi przedsiębiorstwami z lokalnej strefy przemysłowej. Dystrybutor dąży też do neutralności węglowej i wytwarza własną energię elektryczną dzięki instalacji 2540 paneli słonecznych na dachu swojej siedziby. Aby promować ideę cyrkularności i polepszyć odzyskiwanie papieru wśród swoich klientów, Igepa stworzyła koncepcję Ecobuddy. Firma dostarcza do przedsiębiorstw tekturowe pudła, w których gromadzą one zużyty papier. Jest on następnie odzyskiwany w procesie recyklingu przez Igepę.
Jak podkreśla Karin Humbeeck, product manager ds. papieru i koordynacji zrównoważonego rozwoju, w Igepie ponad 90 proc. asortymentu papierniczego posiada certyfikat FSC lub PEFC albo europejski znak Ecolabel. W ofercie znajdują się także papiery z recyklingu. Nieustannie poszukujemy produktów ekoodpowiedzialnych u naszych dostawców, którzy od dziesięcioleci pracują nad uzyskaniem produktów zrównoważonych. Rośnie także zainteresowanie społeczne. Instytucje rządowe, sektor zdrowia oraz organizacje non profit są pionierami, jeśli chodzi o popyt na papiery biurowe neutralne pod względem emisji CO2 lub recyklowane, papiery graficzne, materiały opakowaniowe i podłoża do komunikacji wizualnej. A im większy jest popyt, tym szersza oferta. Igepa pragnie doradzać swoim klientom w tych ekologicznych wyborach – tłumaczy Karin Humbeeck. W dziedzinie papierów graficznych neutralnych pod względem CO2 Igepa oferuje gamę Lessebo Paper, których jest wyłącznym dystrybutorem. Lessebo to szwedzka papiernia, która ogranicza do minimum emisję CO2 w trakcie produkcji, neutralizując ją lokalnie. Neutralizujemy emisje związane z produkcją papieru inwestując w miejscowe lasy, aby zwiększyć zdolność wchłaniania dwutlenku węgla. W rezultacie lasy absorbują więcej CO2 niż my go emitujemy. Dzięki temu Lessebo Paper jest fabryką pozytywną klimatycznie – wyjaśnia szwedzki producent na swojej stronie internetowej. Ostatnio Lessebo Paper uzyskał certyfikację Cradle to Cradle na poziomie złotym dla swojej gamy papierów Lessebo Design (a także Scandia 2000, sprzedawanego wyłącznie w Szwecji). To papiery graficzne niepowlekane najwyższej jakości, produkowane na bazie masy celulozowej bezchlorowej, o minimalnym śladzie węglowym. Certyfikat został przyznany po przeprowadzeniu odpowiednich testów w pięciu kategoriach.
Lessebo Paper otrzymał również w lutym br. europejski znak ekologiczny Ecolabel za swoją kolekcję papierów niepowlekanych z recyklingu z certyfikatem FSC Recycled.
Cel Fedrigoni: o 30 procent mniej CO2
W Belgii wyłączną dystrybucją papierów Fedrigoni zajmuje się filia Fedrigoni Benelux. Szeroka gama papierów stanowiących synonim doskonałości obejmuje produkty dla sektorów komunikacji, opakowań, wydawniczego i druku cyfrowego. Od roku 2002 włoski producent publikuje raport środowiskowy. Nasza fabryka uzyskała certyfikat FSC Mixte i 100 proc. masy celulozowej, którą wykorzystujemy, ma certyfikat FSC – podkreśla Fedrigoni, który w lipcu br. przedstawił swoje nowe plany zrównoważonego rozwoju. Grupa za główny cel postawiła sobie redukcję emisji CO2 o 30 proc. do roku 2030 w porównaniu z rokiem 2019, czyli z 330 ton CO2 do 240. Aby go zrealizować, Fedrigoni opiera się – podobnie jak inni europejscy producenci papieru – na zakładach kogeneracyjnych. Proces ten polega na waloryzacji energii, która zwykle jest emitowana do środowiska, poprzez jednoczesną produkcję energii elektrycznej i ciepła. Zakłady Fedrigoni wykorzystują również energię odnawialną, w tym energię hydroelektryczną, i redukują zużycie wody oraz energii. Dodatkowo Fedrigoni angażuje się w proces recyklingu swoich odpadów przemysłowych.
W asortymencie Fedrigoni znajdują się papiery na bazie włókien recyklowanych lub pierwotnych FSC bez chloru, ale także na bazie konopi i bawełny. Wykorzystujemy surowce przyjazne dla środowiska, w tym wiele roślin jednorocznych, które nie mają wpływu na dziedzictwo leśne – precyzuje Fedrigoni. Bawełna jest między innymi używana do produkcji gamy papierów z recyklingu Freelife Vellum, Merida, Materica i Savile Row. Ten ostatni gatunek to papier z dodatkiem tekstyliów zawierający 20 proc. bawełny i 20 proc. włókien tekstylnych. Konopie natomiast są stosowane do produkcji papierów z kolekcji Freelife Kendo (5 proc.), przeznaczonych dla sektora wydawniczego, opakowaniowego i druku komercyjnego. Wśród ostatnich nowości z gamy papierów recyklowanych Fedrigoni znajdują się: Old Mill Bianco (w 40 proc. z recyklingu), Arcoprint CD (również 40 proc.) oraz Symbol Card Eco (50 proc. i 100 proc. z recyklingu). Fedrigoni oferuje też Freelife Cento, papier offsetowy najwyższej jakości w 100 proc. z recyklingu, superbiały, idealny dla wydawnictw. Według firmy papier odgrywa wciąż pierwszorzędną rolę w komunikacji, lecz „staje się elitarny i selektywny. To dodatkowy powód, by wykorzystywać go w sposób efektywny i zrównoważony.”
Antalis i „zielone” papiery
Antalis przyjmuje odpowiedzialność za ciągłą redukcję swojego wpływu na środowisko – można przeczytać na stronie internetowej dystrybutora. W roku 2021 Antalis ponownie otrzymał złoty medal przyznawany przez EcoVadis firmom z całego świata za działania środowiskowe i politykę społecznej odpowiedzialności biznesu. W odpowiedzi na troskę swoich klientów o środowisko firma stworzyła platformę Antrak, gdzie znajdują się informacje dotyczące społecznej odpowiedzialności jej dostawców. Używamy także platformy Antrak, by śledzić większą część naszego śladu węglowego i zmniejszać nasze zużycie energii dzięki lepszemu zarządzaniu transportem – zapewnia Antalis. Firma uczestniczy również w lokalnych inicjatywach związanych ze zrównoważonym rozwojem.
Dystrybutor oferuje szeroki asortyment papierów graficznych przyjaznych środowisku i posiadających certyfikaty FSC i/lub PEFC. Oprócz wyboru produktów sprzyjających gospodarce obiegu zamkniętego, aktywnie promujemy nasze papiery z recyklingu, aby sprzyjać popytowi na produkty ekoodpowiedzialne – informuje Antalis. Firma od wielu lat stosuje system Green Star, który mierzy wydajność środowiskową papierów graficznych w skali od 0 do 5 gwiazdek. W roku 2021 system oceny został rozszerzony na produkty komunikacji wizualnej, w tym materiały z tworzyw sztucznych. Prognozujemy minimalną notę 3 gwiazdek dla co najmniej 75 proc. sprzedawanych przez nas produktów do roku 2030 – zapowiada Antalis.
Jeśli chodzi o papiery z recyklingu, Antalis dysponuje gamą „zielonych” papierów. Są to papiery Munken szwedzkiego producenta Arctic Paper Munkedals z brązowym certyfikatem Cradle to Cradle (C2C). Od sierpnia 2020 wszystkie papiery z Munkedals, w tym Munken Design dystrybuowany przez Antalis, są certyfikowane C2C. Jak informuje Arctic Paper, jest to pierwsza na świecie kompletna gama papierów z takim certyfikatem. Cały proces produkcji w tej szwedzkiej papierni jest kontrolowany i poddawany ocenie przez Agencję Ochrony Środowiska (EPEA), instytut badawczy, który współtworzył koncepcję C2C.
W roku 2021 Antalis rozszerzył swoje portfolio o inne wysokojakościowe papiery z recyklingu. Jeśli chodzi o produkcję, widzimy, że papiernicy także oferują nową jakość w tym segmencie, by odpowiedzieć na zapotrzebowanie rynku – mówią przedstawiciele Antalis Benelux. Warto tu wymienić m.in. kolekcję eko Favini Refit na bazie odpadów tekstylnych (15 proc.) i Conqueror Bamboo oraz Connoisseur (100 proc. bawełny). Antalis proponuje także inne alternatywy dla włókien celulozowych, jak papiery na bazie roślin wodnych z Almere w Holandii, pozyskiwanych w wyniku koszenia, aby zapewnić możliwość nawigacji po tamtejszych wodach.
Papiery premium na bazie włókien wtórnych (z makulatury)
Wibni, dystrybutor papieru z siedzibą w Belgii (Brabancja Walońska), reprezentuje angielskich producentów: firmy James Cropper i G . F Smith. W roku 2021 James Cropper został nagrodzony w konkursie Luxury Packaging Awards za ekoinnowację. Chodzi o opakowanie monomateriałowe z termoformowanej masy papierowej Colourform na bazie włókien z odzysku, które posłużyło jako etui dla butelki szampana Maison Ruinart i Pusterla 1880, stanowiąc alternatywę dla plastiku. W porównaniu z poprzednim opakowaniem plastikowym nowa wersja papierowa jest 9 razy lżejsza i zmniejsza ślad węglowy o 60 proc. Design opakowania został uznany za ustanawiający nową normę w dziedzinie luksusowych opakowań odpowiedzialnych środowiskowo.
W ubiegłym roku James Cropper wprowadził także nową kolekcję białych papierów Rydal w 100 proc. z recyklingu, przeznaczonych na opakowania premium. Włókna pochodzą z recyklingu używanych kartonowych kubków. Proces nazwany CupCykling, który został zastosowany przez firmę James Cropper, pozwala na oddzielenie polietylenu od włókien celulozowych. W skład kolekcji papierów opakowaniowych Rydal wchodzą także: opcja zawierająca 40 proc. włókien recyklowanych pochodzących z odpadów pokonsumpcyjnych i opcja zawierająca 100 proc. świeżych włókien pochodzących z certyfikowanych lasów. Kolekcja oferuje papiery w trzech odcieniach bieli i trzech odcieniach czerni, z możliwością wyboru kolorów i tekstur przez klienta.
Nawiązując do CupCycling, firma G . F Smith wprowadziła kolekcję kolorowych papierów graficznych Extract na bazie włókien recyklowanych pochodzących z jednorazowych kubków. Odzyskujemy 95 procent odpadów z każdego kubka i przetwarzamy je we włókna papierowe certyfikowane FSC. To oznacza, że każdy standardowy arkusz papieru Extract o gramaturze 380 g/m2 zawiera co najmniej 5 zrecyklowanych kubków do kawy. 5 procent pozostałych odpadów – które są z plastiku – jest używanych do regeneracji energii w procesie produkcji papieru z recyklingu – wyjaśnia G . F Smith. To proces „zero odpadów”, który zmniejsza zawartość polietylenu w środowisku. W trosce o redukcję odpadów G . F Smith stworzył ostatnio certyfikację towarzyszącą zielonej etykiecie ze słowami „Paper – Conscious – G . F Smith” („Papier – Świadomy – G . F Smith”).
Za każdym razem, kiedy widzicie naszą etykietę, oznacza to, że niezwykłe materiały, jak używane kubki, zostały poddane recyklingowi, aby wyprodukować arkusz papieru, który trzymacie w rękach. Oprócz tego, że produkujemy papier, wciąż proaktywnie poszukujemy sposobów wykorzystania innych odnawialnych elementów w przyrodzie. To oznacza powiększanie naszej kolekcji z tą certyfikacją, abyśmy mogli w dalszym ciągu chronić planetę dzięki naszemu papierowi – czytamy na stronie G . F Smith.
Na podstawie „Nouvelles Graphiques” nr 7/2021 opracowała IZ
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
