Współczesna poligrafia w statystyce
6 Dec 2016 14:48

Na rynku ukazała się ostatnio bardzo pożądana – w związku z chronicznym brakiem podstawowych danych dotyczących poligrafii – pozycja wydawnicza „Przedsiębiorczość poligraficzna. Statystyka branży 2000-2006”. Jej autorem jest Wiesław Cetera, cybernetyk i dziennikarz, znany także z publikowanych na łamach czasopism branżowych (w tym Poligrafiki) artykułów poświęconych głównie małym i średnim przedsiębiorstwom stanowiącym szczególny przedmiot jego zainteresowania. Książka ukazała się przy wsparciu Stowarzyszenia Fair Business oraz Pracowni Badań i Analiz PROMOCJA XXI, która ją również wydrukowała. „Poligrafia jest obecnie branżą zajmującą się graficznym utrwalaniem informacji – pisze autor w przedmowie. – Definicja branży nie jest bynajmniej zagadnieniem czysto teoretycznym. Przeciwnie, to właśnie od niej zależy precyzja i wiarygodność naszych opisów rzeczywistości ekonomicznej. Niejako idąc na przekór tym zastrzeżeniom, polska statystyka do branży poligraficznej uparcie dorzuca inne obszary aktywności gospodarczej.” Jako dowód autor przytacza ogólnie znany przykład danych GUS uwzględniających jako poligrafię m.in. obszar elektronicznych nośników danych oraz fakt, że kryteria przyjęte przez tę instytucję nie uwzględniają w zasadzie małych i średnich przedsiębiorstw stanowiących zdecydowaną większość polskiej branży poligraficznej, której obraz w oficjalnej sprawozdawczości jest przez to znacząco zafałszowany. „Przedsiębiorczość poligraficzna” ma być, wg zamierzeń autora, próbą rozszerzenia zmian technologicznych w poligrafii o wymiar ekonomiczny: „Ze statystycznych zestawień wyłania się zapis kierunków zmian w ostatnich latach, a także (…) zapowiedź przyszłych trendów.” Krótki wstęp zawiera skondensowaną charakterystykę polskiej poligrafii od okresu przedwojennego, poprzez okres PRL, reformę gospodarki w latach 80. i 90. ubiegłego wieku aż po okres najnowszy: lata 2000-2006. Warto wspomnieć, że zarówno wstęp, jak i przedmowa są opublikowane także w wersjach anglojęzycznych. W kolejnych rozdziałach autor szczegółowo omawia takie tematy jak: Poligrafia w II Rzeczpospolitej, Bilans otwarcia – 1946 i Bilans zamknięcia – 1989, Przedsiębiorstwa poligraficzne w latach 1996-2006. Czytelnik znajdzie tu m.in. dane dotyczące struktury przedsiębiorstw, zatrudnienia i produkcji, wynagrodzeń oraz kosztów pracy, nakładów inwestycyjnych, a także nakładów na działalność badawczą i rozwojową oraz na innowacje. Oddzielne rozdziały zostały poświęcone małym i średnim przedsiębiorstwom, jak również tematyce importu i eksportu maszyn poligraficznych z podziałem na maszyny drukujące i introligatorskie. W Dodatku autor zamieścił informacje dotyczące cen usług poligraficznych (także w ramach przetargów), leasingu jako formy finansowania inwestycji poligraficznych (interesująco wypada ocena leasingodawców przez klientów) i druku cyfrowego. Oddzielną częścią Dodatku jest rozdział „Dlaczego upadły?” publikowany także w formie artykułu w Poligrafice, zawierający analizę przyczyn upadłości firm poligraficznych na podstawie ankiety przeprowadzonej przez autora. Integralną część każdego rozdziału stanowią tabele i wykresy ilustrujące omawiany temat i stanowiące dużą pomoc w jego przyswojeniu; uzupełnieniem całości jest bogata – licząca 54 pozycje – bibliografia. Reasumując, jest to cenne – zwłaszcza, że pionierskie – opracowanie nie tylko z punktu widzenia przedsiębiorcy-poligrafa, ale i wszystkich osób oraz instytucji poszukujących (realnych) danych statystycznych dotyczących rodzimej branży poligraficznej. Z redakcyjnej praktyki wynika, że jest ich – mowa o osobach i instytucjach – sporo. IZ Wiesław Cetera: Przedsiębiorczość poligraficzna. Statystyka branży 2000-2006. Wydawnictwo Promocja XXI Sp. z o.o., Warszawa 2008, s. 191, cena 60 zł (wraz z kosztami wysyłki). Książkę można zamówić za pośrednictwem naszej redakcji (formularz na www.poligrafika.pl) lub pod adresem: biuro@elpis.pl