W ostatnich latach coraz większe znaczenie zdobyło uszlachetnianie in-line z zastosowaniem zespołu fleksograficznego w offsecie. Ze znanymi w technice drukowania fleksograficznego systemami farbowymi (pigmenty metaliczne, farby drukarskie, lakiery termiczne, blistery itp.) dało się osišgnšć takie efekty i funkcje, które przy użyciu jedynie techniki offsetowej nie byłyby możliwe. Połšczenie obu technik drukowania otworzyło w ten sposób przed użytkownikami różnorodne, nowe możliwoci w produkcji wysokiej jakoci i wysoko cenionych wydruków.
Należałoby poinformować o komponentach maszyn w zespole fleksograficznym, umożliwiajšcych to uszlachetnienie, oraz o korzyciach jakociowych i oszczędnociowych, jakie pozwalajš one uzyskać.
Omówię więc następujšce systemy, szczególnie pod kštem ich funkcji i możliwoci:
Ľ system rakli komorowych,
Ľ zasilanie lakieru i automatyczny system czyszczšcy,
Ľ system czyszczenia klisz,
Ľ urzšdzenie czyszczšce rakiel komorowy,
Ľ urzšdzenie czyszczšce wałek rakla.
System rakli komorowych
System rakli komorowych już od wielu lat jest w przypadku fleksografii podstawš tej techniki, a w dzisiejszych czasach prawie całkowicie, szczególnie w przypadku nowych maszyn drukujšcych, zastšpił konwencjonalny system wałków. W ostatnich latach tendencja ta wystšpiła również w zespołach lakierujšcych offsetowych maszyn drukujšcych, ponieważ zalety systemu rakli komorowych, które sš dostatecznie znane z fleksografii, także tu zdecydowanie się sprawdzajš. TRESU, jako największy na wiecie producent systemów rakli komorowych oraz pionier w rozwoju i wdrażaniu tej technologii w offsecie, proponuje rozwišzania systemowe dla wszystkich znajdujšcych się na rynku zespołów lakierujšcych różnych producentów maszyn.
Zalety systemu rakli komorowych w porównaniu z konwencjonalnymi systemami wałków majš wielostronny charakter. W dzisiejszych czasach technologia ta jest tak dalece rozwinięta, że nie można już znaleć żadnych argumentów przemawiajšcych za konwencjonalnym systemem wałków. Powyższš tendencję muszš również uznać producenci maszyn offsetowych, ponieważ w tym przypadku sš jeszcze dostarczane na rynek jedynie nieliczne zespoły lakierujšce ze ăstaršÓ technologiš nanoszenia lakieru; technologia ta została już przez kilku producentów całkowicie skrelona z listy ofert.
Wyższoć systemu rakli komorowych jest wielopłaszczyznowa i jest szczególnie widoczna przy rozważaniu następujšcych aspektów:
Ľ jakoć druku,
Ľ zużycie lakieru,
Ľ szybkoć drukowania,
Ľ zastosowanie lakierów funkcyjnych i lakierów z pigmentem metalicznym,
Ľ lakier UV.
Wiele z tych zalet wywodzi się z dokładnej, niezależnej od szybkoci dozowalnoci lakieru. W przypadku konwencjonalnego procesu nanoszenia lakieru rezultatem jest niejednolita powłoka lakieru, która powoduje wiele problemów przy drukowaniu oraz przy obróbce technicznej. W przypadku systemu rakli komorowych możliwe jest uzyskanie na wydruku jednorodnej, dajšcej się dokładnie wyregulować powłoki lakieru. Przy zastosowaniu lepszej jakoci druku uzyskuje się lepsze suszenie filmu lakierowego (można uniknšć blokowania w stosie) i tym samym można produkować z większš szybkociš.
Z faktu dokładnego dozowania wynika również znaczna potencjalna oszczędnoć lakieru: większa niż 20% to już żadna rzadkoć, ale raczej reguła.
Jeżeli jednak istnieje potrzeba pracy z lakierami z pigmentami metalicznymi, jest to możliwe jedynie przy zastosowaniu systemu rakli komorowych, ponieważ niezbędne jest tu dozowanie dokładnie okrelonej iloci lakieru na wydrukowany motyw. Nie należy w tym przypadku mówić więcej o lakierowaniu, ale chodzi tu już o fleksografię, która przyczynia się do szczególnego uszlachetnienia wyrobu drukarskiego.
Budowa, struktura, montaż systemu rakli komorowych firmy TRESU
Po wyjanieniu zalet systemu rakli komorowych należy wyjanić, w jaki sposób powyższe zalety poprzez strukturę, budowę, montaż systemu rakli komorowych sš realizowane technicznie.
System rakli komorowych TRESU jest zbudowany z modułów, które w zależnoci od zastosowania i warunków zakładania sš konstruowane indywidualnie. Podstawowym podzespołem systemu rakli komorowych jest wytłoczony profil aluminiowy, który tworzy korpus kadłuba komory. Przy scalaniu systemu rakli komorowych korpus jest dopasowywany do długoci wałka rastrowego. W przypadku różnych profili komory zmieniajš się zarówno kształt komory, jak i kšt nachylenia rakla do powierzchni wałka rastrowego tak, że możliwa jest optymalna praca przy wszystkich przekrojach wałków.
Przechodzšcy profil komory jest po obu końcach zamknięty opatentowanš uszczelkš firmy TRESU, która zapewnia absolutnie pozbawionš rozprysku pracę przy prędkociach drukowania aż do 600 metrów na minutę.
Farba drukarska jest doprowadzana na rodek i ponownie odprowadzana przez system odpływu na oba końce komory poprzez miski przechwytujšce.
Komora rakla tworzy razem z systemem doprowadzania i odprowadzania farby zespół, który jest montowany na obrotowej belce rakla bez użycia narzędzi. Belka rakla jest w zależnoci od warunków zakładania mocowana powyżej lub poniżej komory na dwóch podparciach obrotowych. Nastawianie komory odbywa się pneumatycznie za pomocš tak zwanej jednostki Multifix. Multifix jest połšczeniem podparcia obrotowego ze zintegrowanš regulacjš i pneumatycznym systemem nastawczym dla rakla komorowego. Ten pneumatyczny system umożliwia bardzo prostš obsługę systemu rakli komorowych, ponieważ wszystkie regulacje przeprowadzane sš podczas montażu, a zużycie rakla jest kompensowane automatycznie.
Zasilanie lakieru
Przy uszlachetnianiu in-line z zastosowaniem systemu rakli komorowych zasilanie lakieru odgrywa olbrzymiš rolę. Wymagania dotyczšce takiej jednostki okrelajš rozmaite parametry, które sš okrelone przez drukarnię przy specyficznych procesach produkcyjnych, z drugiej jednak strony okrelane sš w dużym stopniu przez stosowany system lakierujšcy.
Ponieważ z powyższych przyczyn wymagania dotyczšce zasilania lakieru mogš być różne w zależnoci od danej drukarni, firma TRESU opracowała różne jednostki zasilania lakieru dostosowywane do rozmaitych wymogów. I tak istniejš rozmaite systemy zasilania lakieru dla dyspersyjnych lakierów na bazie wodnej, dla lakierów UV oraz dla systemów lakierów z pigmentami metalicznymi.
Systemy zasilania lakieru różniš się co do funkcji, stopnia zautomatyzowania i typu stosowanych pomp.
Ponadto system rakli komorowych i wszystkie elastyczne przewody gumowe ze zintegrowanym w zasilaniu lakieru automatycznym systemem czyszczenia mogš zostać oczyszczone automatycznie, bez udziału personelu w możliwie najkrótszym czasie i umyte minimalnš ilociš wody.
System czyszczenia klisz
Jeżeli zespół fleksograficzny w offsecie stosowany jest nie tylko przy lakierowaniu całych powierzchni, lecz również do procesu drukowania, występuje problem zanieczyszczonej płyty do lakierowania i wynikajšcego stšd pogorszenia jakoci wydruku. Sytuacja ta zdarza się zwłaszcza przy drukowaniu z użyciem złotych i srebrnych lakierów; wówczas niezbędne stajš się częste przerwy w produkcji w celu ręcznego oczyszczenia płyty do lakierowania.
System czyszczenia klisz firmy TRESU jest urzšdzeniem do cišgłego czyszczenia klisz względnie płyt do lakierowania podczas procesu drukowania. Dzięki niemu jest możliwe utrzymywanie płyty do lakierowania w czystoci bez jej dotykania w czasie produkcji, a zatem utrzymanie na niezmiennie wysokim poziomie jakoci nakładu podczas całego procesu drukowania.
Funkcja i budowa
Podczas procesu drukowania głowica czyszczšca przesuwa się w kierunku poprzecznym nad kliszš i nadmuchuje na powierzchnię kliszy pod cinieniem niezmiernie delikatnš mgiełkę cieczy. Oderwane przy tym drobiny zanieczyszczeń zostajš natychmiast wraz z cieczš ponownie całkowicie wessane tak, że nie może dojć do żadnego pogorszenia jakoci druku.
Głowica czyszczšca jest przymocowana do prowadnicy liniowej, zintegrowanej z zespołem lakierujšcym. Prowadnica liniowa pozwala na przesuw głowicy czyszczšcej w kierunku poprzecznym do kierunku przesuwu kliszy ze stałš szybkociš nad kliszš. Stacja czyszczšca jest wmontowana w zespół farbowy w taki sposób, że czyszczenie odbywa się wtedy, kiedy lakier włanie został nadany z płyty do lakierowania na arkusz, a przed jego ponownym zadrukowaniem.
Stacja czyszczšca jest połšczona z podstawowym modułem poprzez przewody zasilajšce powietrza, wody i próżni. Moduł podstawowy steruje i nadzoruje przebieg czyszczenia oraz zawiera podzespoły funkcyjne. W górnej częci znajduje się sterowanie SPS, które nadzoruje i steruje całym przebiegiem procesu czyszczenia. Poprzez SPS można zainstalować dowolnie wiele stacji czyszczšcych na każdym zespole drukujšcym w maszynie. Za porednictwem SPS mogš być ustawione przez operatora rozmaite parametry pracy przebiegu czyszczenia w taki sposób, że czyszczenie może być dostosowane do indywidualnych wymagań procesu drukowania. Jeżeli doszłoby do zakłócenia, odpowiedni błšd może być odczytany w postaci otwartego tekstu na wywietlaczu i łatwo usunięty. Podczas pracy aktualny status urzšdzenia zostaje przedstawiony na ekranie wywietlacza, tak że obsługujšcy w każdym momencie może ledzić proces czyszczenia na panelu obsługi. W dolnej częci podstawowego modułu znajdujš się podzespoły funkcyjne, jak system filtrowania, nadmuch próżniowy i pompa wysokocinieniowa. Umieszczony jest tu też pojemnik na płyn czyszczšcy, stosowany do intensywnego czyszczenia kliszy. Sterowanie urzšdzeń czyszczšcych klisze jest połšczone ze sterowaniem maszyny drukujšcej, tak że majšce istotne znaczenie sygnały, np. sygnał awaryjnego wyłšczenia, mogš zostać przejęte. Przerwa w produkcji spowodowana czyszczeniem obcišgu gumowego na zespole offsetowym może być wykorzystana do intensywnego czyszczenia płyty do lakierowania. W tym miejscu pracuje się ze szczególnie dużš ilociš rodka czyszczšcego. W momencie ponownego rozpoczęcia normalnego procesu drukowania system ponownie przełšcza się automatycznie na normalny tryb czyszczenia.
Urzšdzenia czyszczšce
W celu utrzymania wysokiej jakoci druku lub w przypadku wymiany stosowanego systemu lakierowania konieczne jest jego czyszczenie w regularnych odstępach czasu. Często się zdarza w drukarniach offsetowych, że brakuje odpowiednich przestrzeni do wykonania czyszczenia. Z powodu tych koniecznych do przeprowadzenia prac angażowany jest personel obsługi maszyny drukujšcej. Dlatego urzšdzenie czyszczšce rakle komorowe oraz urzšdzenie czyszczšce wałki rastrowe zostały zaprojektowane do przeprowadzania pracy czyszczenia poza maszynš (off-line). Oba systemy działajš w jednym w pełni zautomatyzowanym procesie.
Urzšdzenie do czyszczenia rakli komorowych pracuje z ciepłš wodš, która jest natryskiwana pod wysokim cinieniem na obracajšcš się w myjce komorę. Woda stosowana do czyszczenia jest kierowana i filtrowana w obiegu zamkniętym. Czas czyszczenia jest dobierany przez operatora i po jego uaktywnieniu proces czyszczenia kończy się automatycznie.
Urzšdzenie do czyszczenia wałków rastrowych pracuje w oparciu o proces szczotkowania. Wałek rastrowy jest dosuwany na dwie obracajšce się z różnymi prędkociami szczotki, w połowie zanurzone w płynie czyszczšcym o temperaturze około 60ĄC. Połšczenie składajšce się ze szczotek i ciepłego czyszczšcego roztworu wodnego intensywnie oczyszcza wałek rastrowy.
Opisane tu systemy to już aktualny poziom techniki przy nowoczesnym uszlachetnianiu z zastosowaniem fleksografii w offsecie. Nowy system może być bez problemów zainstalowany w starszych maszynach offsetowych pracujšcych z konwencjonalnym systemem wałków lakierujšcych.
Opracowano na podstawie referatu wygłoszonego podczas sympozjum nt. ăUszlachetnianie drukówÓ firmy Grafikus w Raszynie (02-03.03.2001)