W procesie drukowania offsetowego poza farbą bierze udział roztwór zwilżający. I tak jak farba ma za zadanie pokryć miejsca drukujące formy, tak miejsca, które nie powinny drukować, muszą być na formie pokryte roztworem zwilżającym. Jakość roztworu odgrywa ogromną rolę, tym bardziej, że podczas drukowania farba tworzy z wodą emulsję.
Zjawisko korozji w maszynach offsetowych
Ciągły kontakt z roztworem wodnym powoduje, że maszyna drukująca narażona jest stale na korozję. Szczególnie zagrożone są galwanicznie niklowane cylindry płytowe, pierścienie przeciwmurzeniowe, a także elementy maszyny wykonane ze stali maszynowej (rdzenie wałków, łożyska). Duże znaczenie ma odporność na korozję poszczególnych materiałów, jednak ważną rolę odgrywa charakterystyka roztworu zwilżającego. Jest ona zależna przede wszystkim od wartości pH, przewodności elektrycznej, zawartości jonów korozyjnych i jakości stosowanego dodatku do środka zwilżającego.
Ponieważ w ostatnich latach dąży się do redukcji alkoholu w procesie drukowania, istnieje uzasadniona obawa przed stosowaniem agresywnie działających dodatków do roztworów zwilżających, które mogą powodować podatność części maszyn na korozję.
Aby temu zapobiec, producenci maszyn i instytut Fogra podjęli razem z producentami dodatków do roztworów zwilżających wspólną inicjatywę, mającą na celu opracowanie wytycznych dotyczących płynów zwilżających i określenia wartości granicznych ich parametrów.
Zalecana wartość pH środków zwilżających powinna wynosić 4,8-5,3. Stężenie jonów korozyjnych może wynosić maksymalnie:
– dla chlorków 25 mg/l,
– dla siarczanów 50 mg/l,
– dla azotanów 20 mg/l.
Przewodność elektryczna powinna wynosić maks. 1700 µS/cm.
Dodatek do roztworu zwilżającego, który będzie posiadał certyfikat antykorozyjny, musi spełniać powyższe wymagania. Ponadto musi być poddany testom oddziaływania antykorozyjnego na nikiel i stal. Przeprowadza je niezależny instytut, który po pomyślnym rezultacie testów i zaakceptowaniu ich przez producentów maszyn wydaje stosowny dokument.
Dyrektywy dotyczące korozji i metod pomiarowych dodatków do środków zwilżających dotyczą wszystkich technik drukowania. Dla druku arkuszowego, heatsetowego i gazetowego obowiązują jednak różne wartości graniczne.
Zasadne jest stosowanie wyłącznie certyfikowanych dodatków do środków zwilżających.
Woda źródlana i wodociągowa zawiera często większą niż dopuszczona koncentrację korozyjnych jonów chlorków, siarczanów i azotanów. Wiadomo, że jakość wody nie jest stabilna i podlega wahaniom w zależności m.in. od pory roku, a różnice stopni twardości wody powodują zmiany wartości pH roztworu zwilżającego.
Stała jakość używanej wody i prawidłowe dozowanie certyfikowanego dodatku do środka zwilżającego stanowią podstawę właściwej ochrony maszyny drukującej przed korozją. Jednak dla kompleksowego programu ochrony konieczna jest również regularna konserwacja maszyny, szczególnie w zakresie pielęgnacji cylindrów i pierścieni przeciwmurzeniowych oraz stosowanie środków czyszczących i konserwujących, zawierających inhibitory korozji. Należy bezwzględnie przestrzegać przepisów eksploatacyjnych określonych przez producenta.
Artykuł sponsorowany
Fragment książki „Barwy druku. Offset arkuszowy”
Ewa Rajnsz
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
