W dniu 14 listopada br. Parlament Europejski zatwierdził odroczenie o 12 miesięcy terminu wejścia w życie rozporządzenia EUDR, mającego na celu ograniczenie wylesiania związanego związanego z konsumpcją w UE produktów pochodzących z hodowli bydła oraz upraw kakao, kawy, oleju palmowego, soi, drewna, gumy, węgla drzewnego, a także papieru drukowanego.Decyzję podjęto, by umożliwić firmom dostosowanie się do zaleceń prawa UE i wdrożenie działań, które pomogą w walce ze zmianami klimatu i utratą różnorodności biologicznej.
Tym samym europarlamentarzyści uwzględnili obawy zgłaszane przez państwa członkowskie UE, kraje spoza UE, handlowców i operatorów, że nie będą w stanie w pełni przestrzegać przepisów w obecnym terminie. W związku z tym Parlament podjął decyzję o odroczeniu o 12 miesięcy terminu obowiązywania Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1115 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów oraz o uchyleniu rozporządzenia (UE) nr 995/2010. Przy 371 głosach „za”, 240 „przeciw” i 30 „wstrzymujących się”, Parlament przyjął również poprawki zgłoszone przez przedstawicieli poszczególnych państw. Nowy tekst po poprawkach komisji parlamentarnej musi być jeszcze zatwierdzony przez Radę Europy i Parlament. Rozporządzenie obowiązywać będzie więc od 30 grudnia 2025 dla dużych przedsiębiorstw, a dla MŚP od 30 czerwca 2026.
Parlament przyjął również inne poprawki zaproponowane przez grupy polityczne, w tym utworzenie nowej kategorii krajów „braku ryzyka” wylesiania, oprócz istniejących trzech kategorii „niskiego”, „standardowego” i „wysokiego” ryzyka. Kraje sklasyfikowane jako „bez ryzyka”, zdefiniowane jako kraje o stabilnym lub rosnącym rozwoju obszarów leśnych, byłyby poddane znacznie mniej rygorystycznym wymogom z uwagi na znikome lub nieistniejące ryzyko wylesiania. Komisja będzie musiała sfinalizować system analizy porównawczej krajów do 30 czerwca 2025 roku.
Parlament zadecydował, że tekst rozporządzenia powinien zostać przekazany komisji parlamentarnej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych. Aby zmiany te weszły w życie, uzgodniony tekst będzie musiał zostać zatwierdzony zarówno przez Radę, jak i przez Parlament. Następnie zostanie on opublikowany w Dzienniku Urzędowym UE.
Izba Wydawców Prasy tak komentuje zmianę terminu wejścia w życie rozporządzenia EUDR: Mamy powody, by sądzić, że działania Izby, europejskich organizacji wydawców i poszczególnych wydawców miały znaczący wpływ na powodzenie powszechnej kampanii na rzecz doprowadzenia do takiej decyzji Komisji Europejskiej i następnie Parlamentu Europejskiego.
Przypominamy, że z inicjatywy Izby we wrześniu 2024 r. wystosowany został w tej sprawie wspólny apel polskich organizacji wydawców prasy, wydawców książek i drukarzy: Izby Wydawców Prasy, Polskiej Izby Książki, Porozumienia Wydawców Książek i Polskiej Izby Druku. W skierowanym do rządu i parlamentu apelu organizacje wzywały do wnioskowania w UE o odsunięcie wdrożenia EUDR o rok, co się właśnie dokonało. W przeddzień głosowania w tej sprawie w Parlamencie Europejskim wszystkim europosłom przekazano list europejskich organizacji wydawców prasy – EMMA, ENPA, EPC, FEP, News Media Europe, STM – wzywający do głosowania za odroczeniem EUDR. List ten został dodatkowo przez IWP przekazany wszystkim polskim europosłom.
Odroczenie wejścia w życie rozporządzenia EUDR to, że wydawcy i pozostali przedsiębiorcy mają rok na przygotowanie się do wdrożenia tego skomplikowanego i nadal kontrowersyjnego w swej konstrukcji rozporządzenia.
Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) szacuje, że 420 milionów hektarów lasów – obszar większy niż UE – zostało utraconych w wyniku wylesiania w latach 1990-2020. Konsumpcja w UE stanowi około 10 proc. globalnego wylesiania. Olej palmowy i soja odpowiadają za ponad dwie trzecie tego zjawiska.
Opracowano na podstawie informacji Izby Wydawców Prasy
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
