Nowe badania przeprowadzone na zlecenie firmy Epson pokazują, że 85 proc. nauczycieli i 70 proc. rodziców w naszym kraju woli, aby w nauczaniu wykorzystywano materiały drukowane, takie jak podręczniki i karty pracy.
Choć badania przeprowadzono po latach inwestycji w wyposażanie szkół i uczniów w nowe technologie[1], obecnie 34 proc. nauczycieli jest zaniepokojonych potencjalnym negatywnym wpływem używania laptopów i tabletów na proces nauczania. Równocześnie zdecydowana większość zarówno nauczycieli, jak i rodziców (87 proc.) dostrzega pozytywne skutki wykorzystania w szkole tradycyjnych drukowanych podręczników i ćwiczeń.
Aż 83 proc. pedagogów wskazało na co najmniej jeden problem związany z wpływem urządzeń elektronicznych na przebieg lekcji. Ponad jedna czwarta (28 proc.) twierdzi, że zaobserwowało spadek umiejętności czytania, 24 proc. zauważyło pogorszenie zapamiętywania wiedzy, 30 proc. widzi zmniejszenie zaangażowania dzieci i młodzieży w zajęcia, a 22 proc. z nich łączy obniżenie wyników nauczania z przyswajaniem wiedzy z ekranów.
Prawie dwie trzecie (63 proc.) nauczycieli twierdzi, że tradycyjne papierowe podręczniki i zeszyty ćwiczeń poprawiają czytanie, podczas gdy 45 proc. z nich i 47 proc. rodziców twierdzi, że pozwalają one na lepsze przyswojenie wiedzy. Ponadto odpowiednio 49 i 46 proc. twierdzi, że materiały te lepiej wspierają różne style uczenia się.
Co trzecia osoba nauczająca dzieci (30 proc.) sądzi, że władze powinny rozważyć, czy wprowadzenie laptopów czy tabletów jest zawsze dobrym rozwiązaniem, a 42 proc. kadry twierdzi, że decydenci nie mają wystarczającego kontaktu ze środowiskiem szkolnym, by móc formułować najlepsze rekomendacje. Badania wskazują, że nauczyciele i rodzice oczekują równowagi w stosowaniu technologii i materiałów drukowanych w szkołach, co powinno być uwzględnione w zamówieniach publicznych dla szkół.
Wielu rodziców twierdzi ponadto, że kwestia zbyt długiego czasu spędzanego przed ekranem często bywa źródłem konfliktów z dziećmi[2], a 62 proc. z nich zgadza się, że posiadanie laptopów w szkołach utrudnia im zarządzanie czasem spędzanym przed ekranem w domu, zwłaszcza gdy praca domowa jest odrabiana online.
Badania statystyczne potwierdzają, że dzieci uczą się lepiej z materiałów papierowych niż z ekranów [3]. Równocześnie, ponad połowa rodziców (56 proc.) i jeszcze więcej nauczycieli (61 proc.) domaga się równowagi w korzystaniu z technologii w szkołach, aby była pomocna w nauczaniu. Wymaga to takiego podejścia do nauczania które łączy zasoby cyfrowe i papierowe.
Nasze badania dowodzą, że rodzice i nauczyciele chcą zrównoważenia i większego wykorzystania papieru w salach lekcyjnych – taka informacja ze strony producenta urządzeń drukujących może wydawać się podejrzana, ale wyniki mówią same za siebie – powiedziała Ewa Pytlak marketing service manager CEE w Epson Polska. – W opinii większości badanych papierowe materiały edukacyjne, takie jak podręczniki i karty pracy, poprawiają umiejętność czytania. Technologia ma swoje miejsce w szkole i powinniśmy uczyć dzieci, jak z niej korzystać, należy nią jednak ostrożnie zarządzać, aby wspierała nauczanie, a nie rozpraszała czy hamowała rozwój. Twórcy polityki edukacyjnej powinni wziąć pod uwagę opinie i wyniki badań wskazujące, że dzieci lepiej uczą się z materiałów papierowych niż z ekranów. Również producenci technologii powinni przyjrzeć się tym danym i wyposażyć szkoły w narzędzia, których potrzebują, by jak najlepiej wspierać procesy nauczania.
Badanie zostało zlecone przez Epson firmie zewnętrznej Focaldata. W ramach tego projektu, od sierpnia do września 2024 roku, przeprowadzono ankiety w 20 krajach europejskich, obejmując 4 239 nauczycieli i 20 690 rodziców (dzieci w wieku od 8 do 16 lat). W Polsce wzięło w nim udział 203 nauczycieli i 1032 rodziców.
[1] Microscope, Sektor edukacji nadal inwestuje w laptopy.
[2] Pew Research Centre, Jak nastolatki i rodzice podchodzą do czasu spędzanego przed ekranem.
[3] Teachers College Uniwersytet Columbia: Z badań mózgu przeprowadzonych przez Teachers College na Uniwersytecie Columbia wynika, że dzieci lepiej rozumieją odczytywany z papieru niż wyświetlany na ekranie.
Opracowano na podstawie informacji firmy Epson