W październiku br. grupa klientów firmy Map Polska miała okazję odwiedzić papiernię Etival-Clairefontaine położoną we francuskiej Alzacji. Marka Clairefontaine od lat jest dobrze znana na rynku europejskim, a w Polsce produkowane tam papiery do druku cyfrowego DCP i DCP Ivory, których dystrybutorem jest Map Polska, mają znaczący udział w rynku.
Historia papierni zaczęła się w roku 1858, kiedy to Jean-Baptiste Bichelberger wybrał miejscowość Etival w departamencie Wogezów na lokalizację fabryki papieru. Wybór nie był przypadkowy: płynąca przez miasteczko rzeka dostarczała zarówno wody niezbędnej na wszystkich etapach produkcji papieru, jak i wystarczającej ilości energii. Prócz tego istniejący tam młyn papierniczy zapewnił przedsiębiorstwu wykwalifikowaną siłę roboczą. Tak, przy udziale grona akcjonariuszy, powstała papiernia Clairefontaine. Jean-Baptiste Bichelberger zarządzał nią aż do swojej śmierci w roku 1877.
Jego następca, Paul Bichelberger, wspólnie z Emilem Champon zaczęli używać drewna jako surowca do produkcji papieru (uprzednio był on wytwarzany ze szmat). Wprowadzili też jako nowy asortyment koperty i zeszyty.
W latach 1904-1914 pod zarządem Louisa Nusse i Etienne Bodeta w wyniku rozwoju papierni jej zatrudnienie wzrosło do blisko 1100 osób. Podczas I wojny światowej produkcję wstrzymano, dopiero w 1919 r. Leon Daridan ponownie uruchomił fabrykę; on także kierował jej rekonstrukcją po II wojnie światowej.
W roku 1950 kierownictwo objął Charles Nusse i sprawował je do roku 1971. W tym okresie fabryka znacząco się rozwinęła przede wszystkim dzięki instalacji nowoczesnych maszyn papierniczych. On także jest autorem logo papierni przedstawiającego kobietę z dzbanem źródlanej wody (Clairefontaine w wolnym tłumaczeniu oznacza jasne, czyste źródło). Obecnie papiernią zarządza jego potomek Jean-Marie Nusse.
Ekologia stanowi nieodłączny element strategii przedsiębiorstwa, do czego niejako zobowiązuje jego nazwa. Jako jedna z pierwszych firm francuskich Clairefontaine otrzymała w 1988 r. tzw. Nagrodę wodną. Dzięki oczyszczalni biologicznej woda używana w papierni jest uzdatniana przed wypuszczeniem ponownie do rzeki. Osady są oddzielane i odzyskiwane, stanowiąc 1,5% produkowanego papieru. Wykorzystuje się je także w rolnictwie jako nawóz.
Clairefontaine uczestniczy w programie ekologicznego zarządzania lasami w Europie oraz Ameryce Płn. wykorzystując włókna celulozy pochodzące z drewna z kontrolowanych wycinek leśnych i odrzutów z tartaku. Stosuje też celulozę z drewna pozyskiwanego z lasów tropikalnych; uprawa tych lasów odgrywa istotną rolę w regulacji poziomu dwutlenku węgla. Wytwarzane tu papiery mają certyfikat FSC lub PEFC.
Jak wiadomo, przemysł papierniczy jest bardzo energochłonny. Maszyny papiernicze w Clairefontaine zużywają 50 ton pary w ciągu godziny i 12 000 kW energii. W celu zaspokojenia tych potrzeb papiernia zbudowała obok swojej elektrowni zespół grzewczy składający się z dwóch turbin gazowych i kotła na parę, co pozwala jej na pozyskiwanie ponad 80% koniecznej energii.
Papiery Clairefontaine są w całości poddawane recyclingowi; w procesie tym uzyskuje się wysokiej jakości włókna. Papiery z recyklingu produkowane w Etival uzyskały znak Label Ange Bleu.
Fabryka posiada certyfikaty ISO 9001 oraz 14001. Gramatura, grubość, stopień wilgotności oraz kolorystyka papierów są kontrolowane i regulowane w procesie produkcji. Próbki pochodzące z każdego zwoju są analizowane w fabrycznym laboratorium za pomocą specjalistycznych urządzeń, które sprawdzają ponad 20 różnych właściwości papieru. W laboratorium są również opracowywane nowe rodzaje papierów.
Produkcja papieru w Clairefontaine odbywa się na dwóch maszynach o szerokości 3,40 m, z których jedna pracuje z prędkością 900 m/min, a druga 500 m/min. Każdego roku produkuje się tu ponad 135 000 ton papieru. Maszyny są wciąż ulepszane i modernizowane w celu zapewnienia najwyższego poziomu jakości wyrobów. W latach 2000-2004 na inwestycje wydano 150 mln euro.
Papier jest produkowany w postaci zwojów ciętych następnie na zwoiki o różnej szerokości, za-leżnie od wymagań klienta. Dużą część produkcji stanowią papiery biurowe zarówno białe, jak i kolorowe w kilkudziesięciu odcieniach. Produkowany jest także papier offsetowy oraz papier do zadrukowywania w drukarkach laserowych i kopiarkach, wykorzystywany głównie do produkcji papieru listowego z nagłówkiem i kart pocztowych. Papiery te są następnie poddawane obróbce końcowej na liniach produkcyjnych: zwoje są cięte na arkusze i przycinane na format, następnie arkusze są liczone, pakowane, a paczki umieszczane na paletach. Dzienna wydajność działu obróbki to około 400 ton papieru.
Kolejnym asortymentem są koperty – białe, kolorowe, lotnicze, z pęcherzykami itp. – łącznie ponad 350 rodzajów. Są produkowane przez 13 maszyn o dziennej wydajności sięgającej 3 mln kopert. Wytwarzane są także zeszyty i inne artykuły szkolne (ponad 450 produktów).
Od 1997 r. produkowane są papiery do zastosowań graficznych wytwarzane na specjalnych maszynach, łącznie ponad 40 rodzajów.
Najnowszym asortymentem jest papier do druku cyfrowego DCP (Digital Copy Printing), jedyny z wyrobów papierni Clairefontaine dostępny na rynku polskim. Jest to papier niepowlekany, wyjątkowo gładki, delikatnie satynowany o najwyższym stopniu białości (168 CIE) do zadrukowywania w maszynach cyfrowych, kopiarkach i drukarkach laserowych oraz inkjet. Jego przeznaczenie to pełnokolorowe wydruki i kolorowe kopie; zapewnia wierną reprodukcję barw i wysokie ich nasycenie. Jest wytwarzany w gramaturach od 90 do 300 g/m2. Spełnia wymagania normy ISO 9706 dla papierów archiwalnych. Może być stosowany do korespondencji, prezentacji, produkcji broszur, raportów itp.
Wszystkie wymienione zalety posiada też DCP Ivory (w odcieniu kości słoniowej), dostępny w gramaturach 100-250 g/m2. W Etival produkuje się także papier DCP dwustronnie powlekany, jednak na razie nie jest on oferowany w Polsce.
Produkty Clairefontaine są sprzedawane w Europie za pośrednictwem biur handlowych w: Brukseli, Kolonii, Barcelonie, Mediolanie i Birmingham. Papiernia ma także biuro sprzedaży w Nowym Jorku oraz agencje w Kanadzie, Afryce, Japonii, Chinach i na Środkowym Wschodzie. Wartość jej obrotów w 2004 r. wyniosła 518 mln euro, a wartość sprzedaży poza Francją – 163 mln euro.
Szczegółowych informacji o historii fabryki Etival-Clairefontaine, jej obecnej produkcji i asortymencie wyrobów udzielali: Michel Febvet – dyrektor handlowy papierni, który oprowadzał polską grupę po zakładzie oraz Michel Brunner, przedstawiciel handlowy odpowiedzialny także za rynek polski, który opiekował się uczestnikami wycieczki podczas pobytu w Alzacji. IZ