Na poczštku padziernika w Polsce gocił prezes niemieckiej firmy DALiM Software Đ Carol Werl. Celem jego wizyty było podpisanie umowy przedstawicielskiej z poznańskš firmš Perfekt oraz zapoznanie się z potencjałem i wymaganiami naszego rynku. Tym samym na polskim rynku pojawił się kolejny ważny producent specjalistycznego oprogramowania dla poligrafii i wydawnictw.
DALiM Đ odrobina historii
Firma DALiM powstała w 1985 roku. Jej założyciele będšcy pracownikami naukowymi uniwersytetu w Strasbourgu zainteresowali się możliwociami graficznymi komputerów.
Pierwszym produktem założonej w znajdujšcym się po drugiej stronie Renu niemieckim Khel firmy był system do wykonywania slajdów służšcych do prezentacji. Można o nim powiedzieć, że funkcjonalnie był to praprzodek programów typu PowerPoint. W roku 1985, kiedy w wiecie PC królował prawie niepodzielnie tekstowy interfejs użytkownika, rozwišzanie firmy DALiM było jednym z najbardziej zaawansowanych na rynku. Bazujšc na uniksowych komputerach firmy Tektronix pozwalało na kreowanie grafiki, a następnie na rejestrację jej na slajdach przy użyciu nawietlarki Solitaire. Wród użytkowników tego systemu znalazły się firmy takie jak BMW, BASF i wiele innych.
Zdobyte dowiadczenia stały się podstawš dla nowego produktu Đ oprogramowania LiTHO. Było ono jednym z pierwszych stanowišcych konkurencję dla stanowisk typu Chromacom. Poczštkowo rozwijane na na dotychczasowej platformie sprzętowej, zostało zaprezentowane w nowym wcieleniu podczas targów IMPRINTA 1992. Tym razem korzystało już z dobrodziejstw systemu Irix oraz sprzętu Silicon Graphics. Pozwalało ono na prawie nieskrępowanš kreację i edycję plików, w tym również zapisanych jako PostScript.
Technologia będšca jšdrem Litho rozwijana przez następne lata stała się podstawš kolejnych rozwišzań, takich jak zaprezentowany po raz pierwszy podczas konferencji Seybold w 1994 r. TWiST. TWiST szedł o krok dalej niż LiTHO umożliwiajšc automatyzację procesów takich jak konwersja plików, korekcję kolorów, OPI i wiele innych. LiTHO był również używany w Polsce. Kilka stanowisk bazujšcych na komputerach SGI posiada Wydawnictwo H. Bauer.
Dzień dzisiejszy
W chwili obecnej DALiM Software GmbH kontynuuje rozwój swoich produktów. Jednš z największych nowoci jest przeniesienie praktycznie całego oprogramowania na platformę Intel oraz system operacyjny Linux. W tej chwili jest to praktycznie jedyny zaawansowany system workflow mogšcy korzystać z Linuksa. Dzięki temu rozwišzania DALiM stały się bardziej dostępne. Oprócz Linuksa oprogramowanie DALiM może również pracować na maszynach Sun (Solaris) oraz SGI (Irix). Przyszłoć pokaże, czy gama obsługiwanych platform zostanie rozszerzona. Jest wielce prawdopodobne, że wkrótce doczekamy się kolejnej uniksowej wersji. Tym razem byłby to Mac OS X.
Gama dostępnych obecnie produktów to nowe wersje oprogramowania LiTHO, m.in. w pełni 64-bitowa wersja LiTHO 64 (Irix) pozwalajšca pracować na plikach wielkoci kilku gigabajtów (np. mapy, plakaty wielkoformatowe, edycja 64- i więcej stronicowych składek drukarskich). LiTHO pozwala na pracę w niemal każdym formacie stosowanym we współczesnym procesie przygotowania do druku Đ Scitex CT/LW, PostScript, PDF, TIFF-IT i inne. Zaawansowane opcje edycji elementów wektorowych i bitmap, możliwoci automatycznego i ręcznego zalewkowania, precyzja czyniš z LiTHO potężne narzędzie do najbardziej zaawansowanych zastosowań.
TWiST w swej najnowszej wersji 4.5.3 jest wysoko wydajnym i skalowalnym systemem do automatyzacji produkcji. Skonstruowany od podstaw jako system otwarty może współpracować z każdym procesem produkcyjnym (offset, rotograwiura, flekso, druk cyfrowy, inne), prawie każdym istniejšcym systemem (computer-to-plate, film-to-plate), RIPem czy istniejšcym workflowem. Zawiera ponad 100 podstawowych narzędzi umożliwiajšcych stworzenie najbardziej wyszukanych workflow. Wród nich znajdujš się moduły do konwersji formatów, sprawdzania poprawnoci PostScriptu i PDF (w tym również automatycznej korekty), zarzšdzania kolorem, zalewkowania (trappingu), przesyłania danych i wielu innych. Przepływ prac może być rejestrowany i sterowany przez bazę danych, zawansowane opcje dotyczšce konwencji nazw pozwalajš na okrelanie parametrów oraz działań, którym majš być poddane konkretne pliki (np. wybór workflow, wybór opcji i parametrów narzędzi zastosowanych w workflow). Workflow może być dostępny jako hotfolder lub drukarka. Co więcej, w przypadku udostępniania jako drukarki może zostać wygenerowany plik PPD dajšcy możliwoć zmiany parametrów workflow (można okrelić, które parametry sš dostępne dla użytkownika, a które sš stałe dla danego workflow). TWiST pozwala na zdefiniowanie nieograniczonej iloci równolegle pracujšcych workflow. Jeli moce obliczeniowe sš niewystarczajšce, można je rozszerzyć o kolejne procesory. TWiST podzieli odpowiednio pracę między dostępne procesory (jedna z największych instalacji wykorzystuje ponad 60 procesorów!).
SWiNG jest młodszym i mniejszym bratem TWiSTa. Na bazie jego technologii stworzono predefiniowane workflow, takie jak TWiST Normalizer (konwersja plików, preflight, automatyczna korekcja) czy SWiNG Trap pozwalajšcy dodatkowo na zaawansowane zalewkowanie. Rozwišzania takie pozwalajš rozpoczšć budowę workflow od mniejszego systemu, a następnie rozszerzyć go do bardziej zaawansowanego.
TWiST oraz SWiNG mogš być rozszerzone o narzędzia pozwalajšce na zdalny dostęp do workflow, jak również softproofing i zdalnš współpracę. Weblink umożliwia komunikację z serwerem workflow za pomocš przeglšdarki internetowej. Pozwala to na zdalne wysyłanie prac do workflow, sprawdzanie stanu prac w poszczególnych workflow, informacje o błędach, zezwalanie na dalszš obróbkę itd. Dostęp jest możliwy poprzez przeglšdarkę internetowš praktycznie z każdej platformy.
Uzupełnieniem może być Dialogue będšcy systemem do zdalnej współpracy oraz softproofingu. Rozwišzanie to umożliwia podglšd prac (niezależnie od ich natywnego formatu!), pomiar wartoci koloru, podglšd separacji, przybliżenie. Możliwe jest dodawanie adnotacji i komentarzy lub inicjowanie interaktywnych sesji (chat). Zaletš jest fakt, że użytkownik nie musi przesyłać całych, często wielomegabajtowych plików; wysyłana jest tylko niezbędna iloć danych. Pozwala to na wykorzystywanie tego rozwišzania bez koniecznoci posiadania najszybszych łšcz.
Najbardziej zaawansowanym systemem jest Ficelle Đ system do zarzšdzania produkcjš. Bazujšc na technologii TWiST oraz rozwišzaniach Weblink i Dialogue idzie jeszcze dalej zapewniajšc kompleksowy system ledzenia produkcji i zarzšdzania. Każda praca pojawiajšca się w systemie jest rejestrowana w bazie danych, wszystkie czynnoci, jakim podlegał plik (status pliku, miejsce, w którym się znajduje Đ redakcja, drukarnia, prepress) sš odnotowane i mogš być poddane analizie. System jest bardzo otwarty i może być przystosowany do pracy w każdym rodzaju produkcji. Pozwala na zdefiniowanie użytkowników, etapów produkcji i odpowiedzialnych osób, alarmowanie w problematycznych systuacjach, analizę efektywnoci i kosztów produkcji (istnieje m.in. możliwoć integracji z systemem finansowo-księgowym). Całoć procesu może być wizualizowana z zaznaczeniem etapów produkcyjnych, terminów itd. Dostęp do systemu możliwy jest z poziomu przeglšdarki internetowej praktycznie z dowolnego miejsca. Systemy tego typu na pewno sš przyszłociš w dobie coraz bardziej rozproszonej produkcji, kiedy coraz większe znaczenie majš automatyzacja procesów oraz ich kontrola. Zastosowanie Ficelle pozwala zmienić drukarnię czy wydawnictwo w firmę będšcš dostawcš usług poprzez Internet (ASP Đ Application Service Provider). Jednym z inicjatorów projektu i pierwszych użytkowników jest francuskie wydawnictwo Hachette Filipacchi (Hafiba Group). Z Ficelle korzystajš również firmy z branży opakowaniowej, studia graficzne (np. w&co w Monachium). Wród ostatnich doniesień jest informacja o podpisaniu umowy dot. implementacji Ficelle w wydawnictwie Grner+Jahr w Niemczech.
Polskie plany
Wszystkie wymienione wyżej rozwišzania znajdujš się obecnie w ofercie firmy Perfekt, która jest polskim dystrybutorem firmy DALiM. Jak zapewniał w rozmowie z redakcjš Poligrafiki prezes Werl, pierwsze rozmowy z potencjalnymi nabywcami produktów DALiM już się odbyły. Szef firmy, podobnie jak przedstawiciele Perfektu, nie ukrywa, że najważniejszš grupę odbiorców stanowiš wydawnictwa i drukarnie, dla których praca z technologiami cyfrowymi jest chlebem powszednim. Firmy te chciałyby jednak uprocić i zautomatyzować pewne procedury, które w tej chwili wykonywane sš ręcznie bšd często sš ródłem problemów i przestojów (jak choćby problemy z nieprawidłowym PostScriptem czy PDFami). Duże nadzieje wišzane sš z systemami typu Weblink, Dialogue i Ficelle pozwalajšcymi na zaoferowanie klientom nowych rozwišzań, takich jak zdalne dostarczanie plików (Weblink), softproo-fing (Dialogue) czy możliwoć ledzenia produkcji (Ficelle). Zastosowanie tych narzędzi pozwoli na szybszy i bardziej klarowny przebieg pracy. Pozwoli też zlikwidować koszty zwišzane z komunikacjš dotyczšcš kontroli przebiegu pracy, wykonywania proofów czy kontaktów klient-prepress-drukarnia będšcych często ródłem nieporozumień wynikajšcych z braku wspólnej płaszczyzny wymiany informacji. Chodzi zwłaszcza o firmy, które zainstalowały w swoich zakładach systemy CtP Đ mówi Wiesław Gęciak, odpowiedzialny w Perfekcie za systemy workflow. Đ Dla nich problem workflow staje się wkrótce po zainstalowaniu urzšdzenia najbardziej istotny. Wkrótce okazuje się, że nawietlarka CtP jest tylko urzšdzeniem wyjciowym, dzi jednym z najefektywniejszych i najbardziej zaawansowanych. Ale jutro może być zastšpiona przez druk cyfrowy czy to w postaci urzšdzeń typu NexPress, Indigo bšd maszyn typu DICOweb lub innš bardziej zaawansowanš technologię. Otwartoć oprogramowania DALiM tak pod względem platformy, na której działa (Linux!), jak również formatów plików, które mogš podlegać przetwarzaniu (dzi PDF jest u szczytu sławy, choć i tak mamy już coraz nowsze wersje PDF/X-1. PDF/X-3; co przyniesie przyszłoć Đ nie wiadomo), uniwersalnoci i skalowalnoci (od SWiNG Normalizera po wieloprocesorowe instalacje TWiSTa i Ficelle) pozwala w miarę spokojnie spojrzeć w przyszłoć, a jednoczenie wykorzystać aktualnie posiadany potencjał, gwarantujšc rychły zwrot poniesionych nakładów. Fakt, że systemy workflow firmy DALiM nie sš zwišzane z żadnym urzšdzeniem wyjciowym, pozwala również zastosować je w wydawnictwach czy przygotowalniach, które współpracujš z wieloma drukarniami. W chwili obecnej większoć drukarzy planujšc inwestycje w nowe technologie ma na myli przede wszystkim sprzęt, rzadziej Đ niezbędne do jego obsługi oprogramowanie. Bioršc pod uwagę fakt, że cyfrowe przygotowanie prac i drukowanie jest Đ jak się wydaje Đ kierunkiem, w którym zmierza technologia, aspekt automatyzacji, jakoci i przewidywalnoci tego procesu już niedługo stanie się bardzo istotny, być może nawet decydujšcy o sukcesie wielu przedsięwzięć. Mamy nadzieję, że dzięki pojawieniu się w Polsce takich firm jak DALiM ta wiadomoć zdecydowanie się poprawi. I że Perfekt będzie miał w tym swój udział. SS