Certyfikaty FSC® i PEFC® dotyczą w swych podstawach zrównoważonej gospodarki leśnej – a więc takiej, która obok funkcji gospodarczej związanej z produkcją drewna na potrzeby przemysłu, w tym papierniczego, spełnia w przybliżonym wymiarze także funkcje społeczne oraz przyrodnicze. Termin „zrównoważony” przeniknął do słownika i publicznej świadomości jako skrót oznaczający takie rozwiązania i zachowania, które umożliwiają trwały rozwój cywilizacyjny przy jednoczesnym zachowaniu lub ograniczonym wykorzystaniu zasobów naturalnych Ziemi, likwidacji ubóstwa społecznego i ochronie środowiska.
Realizacja inicjatyw lokalnych, założeń polityk zakupowych oraz środowiskowych przedsiębiorstw, programów krajowych różnych państw i umów międzynarodowych, w tym postanowień Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP1-25) coraz częściej wymaga stosowania nie jednego, lecz wielu różnych rozwiązań, narzędzi i działań. Na tej liście znajdują się także dobrowolne systemy certyfikacji różnych branż i produktów, np. CFM (Carbon Footprint Management), FSC (Forest Stewardship Council), PEFC (Program for Forest Certification Schemes), RSPO (Roundtable for Sustainable Palm Oil), CSR (Corporate Social Responsibility) i wiele innych. Niektóre z systemów – mimo, że dobrowolne – przechodzą do sfery wymagań kontraktowych, branżowych lub – jak w przypadku FSC – paraprawnych.
Jednocześnie klienci na rynkach rozwiniętych UE, USA, Kanady, Australii i Japonii coraz bardziej domagają się produktów powstałych z surowców zarządzanych w sposób zrównoważony i szukają oznakowań ekologicznych, które weryfikują źródło tych towarów.
Wśród konsumentów rynków rozwiniętych coraz powszechniejsze jest przekonanie, że certyfikacja stanowi skuteczny sposób zapewnienia takich praktyk zarządzania gospodarką leśną czy produkcją rolną, które chronią środowisko, wartości przyrodnicze, prawa pracowników i interesy lokalnych społeczności.
Branża drukarska czy producenci opakowań z papieru i kartonu są na końcu tzw. łańcucha dostaw wyrobów powstałych z włókien drzewnych. Aby umożliwić oznakowanie produktu zastrzeżonym znakiem towarowym FSC lub PEFC, jednostka certyfikująca musi zatwierdzić pozytywnie wdrożony sposób kontroli pochodzenia produktu drzewnego (tu papieru), z angielskiego Chain of Custody (CoC).
Wybierając certyfikację kontroli pochodzenia produktu (CoC), zgodną z globalnymi systemami zrównoważonej gospodarki leśnej takimi jak FSC lub PEFC, firmy wspierają pośrednio odpowiedzialne zarządzanie lasami, a co za tym idzie, walkę ze zmianami klimatycznymi. Mimo że jednostkowy wpływ pojedynczego certyfikatu gospodarki leśnej na walkę ze zmianami klimatycznymi jest niewielki lub znikomy, to w połączeniu z innymi działaniami i programami (np. program magazynowania CO2 w ekosystemach leśnych) może on być pozytywny.
Od strony marketingowej certyfikat CoC zapewnia dostęp do znaków ekologicznych oraz daje możliwość dostarczania produktów z drewna i papieru pochodzących z odpowiedzialnych źródeł.
Certyfikacja łańcucha dostaw
Część wydawców oraz innych firm chce promować swoje produkty poprzez „eko-oznakowania” i jednocześnie wykazywać swoje zaangażowanie w odpowiedzialną gospodarkę leśną. Drukarnie przyjmujące zamówienia certyfikowane muszą posiadać dostęp do certyfikowanego papieru oraz własny certyfikat.
Certyfikat jest wydawany przez akredytowane jednostki certyfikujące takie jak NEPCon. Jednostki są z kolei monitorowane przez jednostki akredytujące, np. ASI (Assurance Services International). Te z kolei weryfikują jakość pracy jednostek w oparciu o normy akredytacyjne tworzone przez właścicieli systemu (np. FSC). Certyfikowany podpisuje zazwyczaj dwie umowy: certyfikacyjną i licencyjną. Cenę certyfikatu tworzą opłaty za usługę do jednostki certyfikującej, za utrzymanie programu do właściciela systemu i za utrzymanie akredytacji, na obsługę audytów akredytacyjnych.
Certyfikacja krok po kroku
1. Podjęcie decyzji o zakresie certyfikatu w porozumieniu z NEPCon.
2. Opracowanie dokumentacji CoC oraz przeszkolenie personelu.
3. Przeprowadzenie audytu CoC w celu oceny zgodności z obowiązującymi standardami.
4. Przygotowanie wstępnego raportu z audytu i przesłanie go firmie do wglądu.
5. Wydanie certyfikatu CoC po pomyślnym zakończeniu procesu.
NEPCon jest międzynarodową organizacją typu non-profit, promującą zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych poprzez wspieranie odpowiedzialnych praktyk biznesowych. Usługi:
– Certyfikacja FSC CoC
– Certyfikacja PEFC CoC
– Pomoc w spełnieniu wymagań Rozporządzenia Unii Europejskiej dotyczących nielegalnie pozyskanego drewna (EUTR). Celem programu LegalSourceTM opracowanego przez NEPCon jest wsparcie przy opracowaniu systemu należytej staranności DDS oraz zidentyfikowaniu ryzyka występującego w łańcuchach dostaw.
– Zarządzanie emisją dwutlenku węgla w sposób zgodny z najlepszymi praktykami, dzięki certyfikacji NEPCon – Carbon Footprint Management (CFM).
Piotr Nowak
Artykuł sponsorowany
NEPCon Sp. z o.o. / ul. Emaus 7/11 / 30-201 Kraków
tel. kom.: +48 603 820 703 / poland@nepcon.org / www.nepcon.org/pl
Certyfikacja kontroli pochodzenia produktu FSC®/PEFC®
Alfa-Print Sp. z o.o.
ul. Świętokrzyska 14A
00-050 Warszawa
