Farba drukarska podstawą każdego druku – część XI
26 kwi 2022 13:11

Ponieważ farba jest podstawą każdego druku, to właściwości farb muszą być dostosowane do wymagań stawianych przez technikę drukowania offsetowego, tak aby zapewnić ich właściwe przenoszenie poprzez formę drukową na podłoże. 

Proces wsiąkania płynnych składników farby w podłoże powoduje wzrost jej lepkości i ciągliwości. Zaleca się, aby w maszynach wielokolorowych farby nadawane kolejno na podłoże posiadały zmniejszające się wartości tacku i lepkości, co gwarantuje lepsze przyjmowanie kolejnych warstw. Różnice pomiędzy ciągliwością poszczególnych farb nie powinny być jednak zbyt duże.

W trakcie procesu drukowania należy pamiętać, że bardzo duży wpływ na ciągliwość farby ma zjawisko częściowego jej emulgowania z roztworem zwilżającym. Przyjmowanie roztworu zwilżającego zmniejsza ciągliwość. Proces emulgowania powinien być kontrolowany i ograniczony, tak aby nie zaburzyć równowagi farbowo-wodnej i nie spowodować problemów jakościowych w postaci przyrostu punktów rastrowych i spadku ich ostrości. 

Ciągliwość decyduje o skłonności farb do emulgowania. Farba o niskiej wartości tacku lub o największym jego spadku w czasie będzie wykazywała bardzo wysoką skłonność do emulgowania i tworzenia niestabilnej emulsji zawierającej duży procent wody. Farby o większej ciągliwości tworzą emulsje o większej stabilności.

Ważnym czynnikiem wpływającym na wartość tacku jest również wysoka temperatura powstająca na maszynie. Wzrost temperatury powoduje zawsze obniżenie ciągliwości. 

Wartość tacku zwiększa się również wraz ze wzrostem lepkości farby i prędkości drukowania. Także grubość warstwy farby powoduje zmiany ciągliwości – im grubsza jest warstwa, tym ciągliwość jest niższa. Należy pamiętać o tym szczególnie podczas regulacji ilości nadawania farby.

Ciągliwość gotowych farb można regulować przez dodatek oleju lnianego lub specjalnych past rozrzedzających. Stosowana ilość dodatku powinna być zgodna z zaleceniami producenta.

Ciągliwość oznacza się za pomocą ręcznych lub elektronicznych urządzeń zwanych inkometrami, które mierzą siłę rozrywania warstwy farby znajdującej się pomiędzy parą obracających się wałków, symulujących wałki maszyny drukującej. 

Podczas pomiarów stosuje się stałe parametry zakresu temperatury, docisku wałków, prędkości rozrywania warstwy i jej grubości. Na wałki A i M nanosi się określoną ilość farby. Następnie uruchamia się wałek A, co powoduje rozdzielenie warstwy farby, ruch i wychylenie wałka M w odwrotnym kierunku. Im większe jest wychylenie tego wałka, tym wyższa wartość tacku. 

Wyniki uzyskane za pomocą inkometru nie mają zdefiniowanej jednostki, dlatego przyjmuje się umowne stopnie inko. Mogą się one różnić w zależności od konstrukcji urządzenia pomiarowego.

Przyjmuje się, że typowe jednostki pomiarów ciągliwości dla farb arkuszowych to zakres 9-13. Dla porównania: farby zwojowe gazetowe powinny posiadać wartości tacku w granicach 3,5-5, a farby zwojowe heatsetowe 7-12. 

Wartość tacku farby ma częściowy wpływ na intensywność jej pylenia – im niższa jest ciągliwość, tym większa skłonność do pylenia. Wiąże się to z tendencją do tworzenia przez farbę swoistych nitek pod wpływem sił adhezyjnych przy jej rozdziale pomiędzy wałkami. Jeżeli są one krótkie, to farba nie będzie wykazywać skłonności do pylenia. cdn.

Ewa Rajnsz

Artykuł sponsorowany