W Instytucie Poligrafii podjęto badania, których celem jest – w miarę możliwości – obiektywna ocena odbitek wykonanych za pomocą urządzeń elektrofotograficznych różnych producentów. W I części artykułu zamieściliśmy wykresy zgodności drukowania poszczególnych systemów.
Wnioski:
Ocena wizualna. Przy ocenie wizualnej widoczne są różnice kolorystyczne pomiędzy poszczególnymi odbitkami Zazwyczaj obrazy uzyskane po zastosowaniu profili są lepsze.
Reprodukcja linii i punktów. Najmniejsza szerokość odwzorowanych linii na urządzeniu Canon C1 oraz HP Indigo 5000 wynosiła 0,03 mm, a linii na czarnym tle 0,04 mm. Pozostałe urządzenia odwzorowały mikrolinie na białym tle = 0,06 mm, a na czarnym tle = 0,07 mm. Za pomocą urządzeń Canon C1, Konica Minolta 6500e i C450 oraz Xerox DC 8000 uzyskano na białym tle krój pisma Times o wartości dwóch punktów typograficznych, a na czarnym tle – trzech punktów typograficznych.
Dokładność pasowania. Dokładność pasowania kolorów wg normy ISO 12647-2 (2004) wynosi 0,08 mm, co spełniają wszystkie urządzenia, przy czym dla urządzeń Konica Minolta 6500e oraz Xerox DC 5000 dokładność pasowania jest prawie idealna.
Gęstość optyczna na odbitce. Optymalna gęstość optyczna wg normy ISO-12647-2 (z 2000 r.) dla stosowanego papieru powinna wynosić: cyjan – 0,90, magenta – 0,80, żółty – 0,80 i czarny – 1,00. Na wszystkich odbitkach wartości te są wyższe.
Odchylenia gęstości optycznej wzdłuż arkusza. Największe odchylenie występuje dla barwy cyjan (11,00% – na odbitce Konica Minolta C450 z profilem). Najmniejsze odchylenie gęstości optycznej wzdłuż arkusza występuje dla barwy czerwonej (0,70% – na odbitce HP Indigo 5000 z profilem).
Zmiana ∆E. Wyniki pomiarów parametru ∆E potwierdzają ocenę wizualną, w której zauważono znaczne różnice w kolorystyce analizowanych wydruków. Zgodnie z normą ISO ∆E nie powinno przekroczyć 5. W wielu przypadkach wartość parametru ∆E dla każdej z barw przekracza 10, tym samym na wielu urządzeniach nie uzyskano prawidłowo odwzorowanych barw. Uwaga ta dotyczy zarówno odbitek z profilem, jak i bez profilu. Wyjątek stanowią odbitki z urządzenia Konica Minolta 6500e (∆E na poziomie 4,03 bez profilu, a 4,77 z profilem dla barwy czarnej) oraz HP Indigo 5000 (5,11 bez profilu dla barwy czarnej). Rozpiętość barw w płaszczyźnie ab, które możliwe są do reprodukcji, jest większa niż przy drukowaniu offsetowym. Uwaga ta dotyczy zarówno odbitek z profilem, jak i bez profilu.
Przyrost stopnia pokrycia powierzchni rastrowanej i zgodność drukowania. Maksymalny przyrost stopnia pokrycia powierzchni wg normy ISO przy stosowaniu płyt z warstwą fotorozpuszczalną na podobnym papierze powinien wynosić maks. 20%. Tylko odbitki elektrofotograficzne na
urządzeniach Konica Minolta (KM) 6500e oraz HP Indigo 5000 (wydruk bez profilu) spełniają te wymagania, gdyż przyrost stopnia pokrycia powierzchni sięga tylko kilkunastu procent. Pozostałe przekraczają wymaganą wartość nawet o kilkadziesiąt procent. Największy przyrost stopnia pokrycia powierzchni rastrowej jest widoczny dla barwy czarnej. Przyrost pokrycia powierzchni dokładnie przedstawiają krzywe zgodności drukowania. Podobnie jak w offsecie największy przyrost występuje przy średnich i wysokich stopniach pokrycia powierzchni rastrowej. W nieco lepszym stopniu zostały odwzorowane niskie wartości stopnia pokrycia punktów rastrowych. Najlepszą zgodność drukowania wykazują odbitki z urządzeń Konica Minolta 6500e oraz HP Indigo 5000 (bez profilu). Wyniki te pokrywają się z wynikami badania ∆E.
Kontrast względny. Najłatwiej ocenić kontrast względny dla barwy czarnej. Zadowalająca wartość kontrastu wynosi powyżej 30%. Najwyższy kontrast = 56% uzyskano na odbitce z profilem wydrukowanej za pomocą urządzenia Konica Minolta 6500e. Najniższą wartość kontrastu względnego uzyskano na urządzeniu HP Indigo 5000.
Balans szarości. Na odbitkach wykonanych na urządzeniach Canon CLC 5151 i C1 oraz Konica Minolta C450 wartość balansu szarości jest najmniejsza dla pola o pokryciu rastrowym 25%, natomiast największa dla pola o pokryciu 75%. Reguła ta jednak nie sprawdza się w odniesieniu do pozostałych analizowanych reprodukcji.
Przyjmowanie proszku przez proszek. Na wszystkich odbitkach wartość ta ma prawidłowy wynik. Dla urządzenia HP Indigo 5000 wartość ta przekracza 100% ze względu na zastosowanie większej ilości proszków w procesie nadrukowywania barw drugorzędowych.
Odporność na oddziaływanie wody wodociągowej. Odbitki wydrukowane na urządzeniach Canon C1, Konica Minolta 6500e oraz C450 wykazały całkowitą odporność na oddziaływanie wody. Na pozostałych odbitkach wystąpił minimalny wzrost bądź spadek nasycenia barw żółtej i magenta. Na odbitce pochodzącej z urządzenia Xerox DC 8000 zauważono minimalne rozmycie barw magenta oraz żółtej.
Odporność na działanie 1% roztworu wodorotlenku sodu (NaOH). Całkowicie odporne są odbitki wykonane na urządzeniach Canon 5151 oraz Xerox DC 5000. Pozostałe odbitki są mniej odporne na wodorotlenek sodowy, ale można je pokrywać lakierem dyspersyjnym. Najmniej odporne okazały się odbitki wydrukowane na maszynie HP Indigo 5000, które nie mogą być stosowane do pokrywania lakierem dyspersyjnym (zabarwiają bibułę filtracyjną na żółto).
Odporność na oddziaływanie tłuszczu (w postaci masła) oraz oleju (w postaci oleju kujawskiego). Wydrukowane rysunki są odporne, ale podłoże papierowe stało się półprzezroczyste (podobne do papieru pergaminowego). Odbitki wydrukowane na urządzeniach Konica Minolta 6500e i C450, Xerox DC 8000 oraz HP Indigo 5000 pod wpływem oddziaływania tłuszczu wykazywały zmniejszoną ścieralność.
Odporność na oddziaływanie etanolu (skażonego eterem). Całkowitą odpornością na oddziaływanie etanolu odznaczają się odbitki wydrukowane na urządzeniach Xerox DocuColor 5000, HP Indigo 5000 oraz Xerox DocuColor 8000. Na pozostałych wydrukach intensywność barw uległa zmniejszeniu, a tym samym nie nadają się do pokrywania lakierami zawierającymi alkohol etylowy.
Ogólna charakterystyka odbitek elektrofotograficznych. Każdy system drukowania cyfrowego elektrofotograficznego ma swoje parametry techniczne zależne od stosowanej drukarki i używanych proszków. Ponadto każdy system ma swoje ograniczenia i nadaje się do drukowania odbitek o określonych odpornościach.
Ogólna jakość odbitek elektrofotograficznych. Jakość wielu systemów odbiega od jakości offsetowej i duże są jeszcze możliwości udoskonalenia tych technik drukowania.
Warunki przeprowadzenia badań
Za pomocą każdego urządzenia wykonano kilkanaście odbitek elektrofotograficznych w warunkach przemysłowych poszczególnych zakładów poligraficznych, tak jak odbitki są wykonywane dla klientów. Tym samym nie było specjalnych laboratoryjnych warunków, które często w praktyce są trudne do przestrzegania. Z wykonanych odbitek wybrano losowo odbitki do badań w warunkach laboratoryjnych. Wyniki dotyczą danego urządzenia, na którym je wykonano w warunkach przemysłowych. Na tej podstawie nie można jednak stwierdzić, że dany rodzaj urządzenia nie umożliwia uzyskania odbitek o określonej jakości. Rozstrzygną to dopiero kolejne badania wielu urządzeń tego samego typu w różnych warunkach eksploatacyjnych.
Literatura
1. H. Czichon, M. Czichon: Reprografia i drukowanie cyfrowe. Oficyna Wydawnicza PW (2003).
2. H. Czichon: Jakość w nowych technologiach poligraficznych. Konferencja PID podczas targów Poligrafia 2003.
3. Norma ISO 12647-2 (2004).
4. Norma ISO 2836 (2004).
5. M. Wroniak: Badania parametrów jakościowych odbitek drukarskich uzyskanych metodami cyfrowymi. Praca dyplomowa wykonana pod kierunkiem prof. dr. H Czichona, Warszawa 2006.
