23 maja zakończyły się negocjacje Polski z Komisją Europejską zwieńczone podpisaniem Umowy Partnerstwa – jednego z najważniejszych dokumentów, wskazujących kierunki inwestycji funduszy europejskich w ramach trzech polityk unijnych w okresie 2014-2020.
Bardzo dobre przygotowanie merytoryczne ze strony Polski spowodowało, że staliśmy się trzecim po Danii i Niemczech państwem kończącym negocjacje. W ramach podpisanej umowy Polska stała się także największym beneficjentem unijnego budżetu ze wszystkich 28 państw członkowskich z przyznanymi ok. 82,5 mld euro (w tym 77,6 mld euro będzie zarządzane przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju oraz marszałków województw, a pozostałe 5 mln euro przez Komisję Europejską) z polityki spójności oraz 8,6 mld euro na rozwój obszarów wiejskich. Dla porównania: Niemcy na lata 2014-2020 będą miały do dyspozycji 19,2 mld euro na politykę spójności oraz 8,3 mld euro na rozwój obszarów wiejskich, natomiast Dania ma łącznie otrzymać w ramach polityki wspólności ok. 553 mln euro.
Podsumowując podpisanie umowy Johannes Hahn, komisarz UE ds. polityki regionalnej, powiedział: Przyjęliśmy ważny, strategiczny plan inwestycyjny, który wprowadza Polskę na drogę wzrostu gospodarczego i zatrudnienia na najbliższe 10 lat.
Umowa ta odzwierciedla wspólną determinację Komisji Europejskiej i Polski, aby osiągnąć jak najefektywniejsze wykorzystanie inwestycji UE oraz skokową zmianę dla polskiej gospodarki. Nie może być już mowy o rutynowych działaniach. Odpowiednie wykorzystanie inwestycji na lata 2014-2020 jest wysoce strategicznym elementem w ramach nowej polityki spójności, ukierunkowanym na gospodarkę realną, zrównoważony wzrost oraz inwestowanie w ludzi.
Pieniądze unijne zostaną skierowane w te obszary, które w największym stopniu przyczynią się do rozwoju Polski. Będą to projekty wpływające na wzrost gospodarczy, zwiększenie zatrudnienia i modernizację gospodarki. Spora część tych funduszy będzie przeznaczana na projekty badawczo-rozwojowe i innowacyjne. Elżbieta Bieńkowska, wicepremier, minister infrastruktury i rozwoju przyznaje: W nadchodzących latach największy akcent położymy na działania prowadzące do wzrostu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki opartej na wiedzy, kapitale intelektualnym oraz rezultatach przemian cyfrowych. Dlatego stawiamy na współpracę biznesu i nauki. Chcemy w ten sposób usprawnić wprowadzanie na rynek – nie tylko polski – nowych, niespotykanych dotąd rozwiązań. Chcemy również, aby do 2020 roku nakłady na sektor B+R zwiększyły się w Polsce z obecnych 0,9 proc. PKB do 1,7 proc. PKB, z czego połowa pochodzić będzie z sektora przedsiębiorstw. Na innowacje, prace badawczo-rozwojowe, technologie informacyjno-komunikacyjne i konkurencyjność przedsiębiorstw zamierzamy przeznaczyć w sumie ponad 18 mld euro. Będzie to aż cztery razy więcej pieniędzy w stosunku do perspektywy 2007-2013.
Ważną zmianą w stosunku do budżetu z lat 2007-2013 jest także przekazanie większej odpowiedzialności za zarządzanie środkami samorządom poszczególnych województw. Budżet na lata 2014-2020 będzie wdrażany poprzez 6 programów krajowych, jeden ponadregionalny dla Polski Wschodniej oraz 16 programów regionalnych.
Kolejnym krokiem zbliżającym nas do startu w ubieganiu się o pieniądze unijne jest uzgodnienie z Komisją Europejską, jak będą wyglądać poszczególne programy operacyjne. Krajowe programy operacyjne zostały oficjalnie przekazane do Komisji Europejskiej w marcu 2014 roku, natomiast Regionalne programy operacyjne w kwietniu
2014 roku. Według minister Bieńkowskiej w związku z wyjaśnieniem właściwie wszystkich kluczowych kwestii, w których Polska miała inne stanowisko niż Komisja Europejska, istnieje spora szansa na zakończenie tych negocjacji do końca lipca br. Oznacza to, że beneficjenci powinni już rozpocząć przygotowania do realizacji projektów.
Główne kierunki podziału dotacji dla przedsiębiorstw 2014-2020
Program Operacyjny Inteligentny Rozwój
Jest krajowym programem jednofunduszowym, finansowanym wyłącznie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Koncentruje się na przedsięwzięciach ujętych w poszczególnych osiach priorytetowych. Ma na celu zbudowanie gospodarki opartej na wiedzy, utworzenie bogatego i konkurencyjnego działu nauki oraz efektywnych instytucji otoczenia biznesu umożliwiających inteligentny rozwój gospodarczy kraju. Głównymi odbiorcami wsparcia w ramach PO IR mają być:
n przedsiębiorstwa (w szczególności MŚP),
n jednostki naukowe,
n instytucje otoczenia biznesu,
n podmioty zrzeszające ww. odbiorców wsparcia (np. konsorcja, klastry, platformy technologiczne).
Zgodnie z podpisaną Umową partnerstwa POIR otrzyma aż 8 614,1 mln euro
w 5 osiach priorytetowych:
I Wsparcie prowadzenia prac B+R przez przedsiębiorstwa oraz konsorcja naukowo-przemysłowe
II Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach
III Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnych przedsiębiorstw
IV Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego
V Pomoc Techniczna

Program Polska Wschodnia
Obejmie pięć województw: lubuskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie. Głównym założeniem interwencji programu w latach 2014-
-2020 stał się wzrost konkurencyjności i innowacyjności tego makroregionu. Cel ten zostanie osiągnięty przez koncentrację działań programu na wsparciu w obszarze innowacyjności i B+R oraz wsparciu tworzenia warunków sprzyjających powstawaniu MŚP w Polsce Wschodniej.
Programy regionalne
W latach 2014-2020 finansowane będą zarówno z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), jak i Europejskiego Funduszu Społecznego. RPO (Regionalne Programy Operacyjne) będą koncentrować się na potrzebach danego województwa, a priorytety mogą znacząco się różnić w zależności od tego, gdzie inwestycja ma być zrealizowana.
Horyzont 2020
Ogromne możliwości dla rozwoju innowacyjności to nie tylko programy operacyjne, ale także program ramowy pn. „Horyzont 2020”. Jest to największy w historii program finansowania badań naukowych i innowacji w Unii Europejskiej z budżetem przekraczającym 77 mld euro. Zadaniem „Horyzontu 2020” jest stworzenie systemu finansowania innowacji zaczynając od koncepcji naukowej, poprzez etap badań, aż po wdrożenie nowych rozwiązań, produktów czy technologii. Struktura „Horyzontu 2020” składa się z trzech filarów:
n Doskonałość w nauce (Excellence in science)
n Wiodąca pozycja w przemyśle (Industrial leadership)
n Wyzwania społeczne (Societal challenges)
Mikro-, mali i średni przedsiębiorcy będą mieli do wykorzystania aż 20 proc. alokacji z drugiego i trzeciego filaru.
